Sixth State Reform – A Belgian Copernican Revolution or a Missed Opportunity?

The article attempts to analyze the significance of the Sixth State Reform in the context of the evolution of the federal system in Belgium. The origins and the assumptions of this reform are analyzed, its main areas are presented, and then the systemic changes are evaluated. The deliberations, which took a broad account of the statements of representatives of the Belgian science of public law, lead to the conclusion that the reform, on the one hand, may be regarded as a kind of Copernican revolution in politics, but on the other hand, it is a missed opportunity to unravel the complicated paths of the Belgian federalism. The conclusions also indicate possible projections of the directions of the evolution of the political system in Belgium, concluding that the reform does not settle the directions of further development and the changes in this extremely sublime, though not necessarily clear, territorial structure of the country. However, it seems to be certain that this is not the last reform.

Szósta Reforma Państwa – belgijski przewrót kopernikański czy stracona szansa?

W artykule podjęto próbę analizy znaczenia Szóstej Reformy Państwa w kontekście ewolucji ustroju federalnego Belgii. Przeanalizowano genezę oraz założenia tej reformy, przedstawiono główne jej obszary, a następnie dokonano oceny przeprowadzonych zmian ustrojowych. Rozważania, przy których uwzględniono szeroko wypowiedzi przedstawicieli belgijskiej nauki prawa publicznego, prowadzą do wniosku, że reforma z jednej strony może być uznana za swoisty ustrojowy przewrót kopernikański, ale z drugiej strony jest niewykorzystaną szansą na rozplątanie skomplikowanych ścieżek federalizmu belgijskiego. W konkluzjach wskazano również możliwe projekcje kierunków ewolucji ustroju politycznego Belgii, wnioskując że reforma nie przesądza kierunków dalszego rozwoju i zmian w tej niezwykle wysublimowanej, choć niekoniecznie czytelnej strukturze terytorialnej tego państwa. Wydaje się jednak przesądzone, że nie jest to reforma ostatnia.

REFERENCES:

Literature:

• Behendt Ch., The process of constitutional amendment in Belgium, [in:] Engineering Constitutional
  Change: A Comparative Perspective on Europe, Canada and the USA, ed.
  X. Contiades, New York 2013.
• Billiet J., Maddens B., Frognier A.P., Does Belgium (Still) Exist? Differences in Political
  Culture Between Flemings and Walloons, “West European Politics” 2006, No. 29 (5).
• Caluwaerts D., Reuchamps M., Combining federalism with consociationalism: Is Belgian
  consociational federalism digging its own grave, “Ethnopolitics” 2015, No. 14 (3).
• Delgrange X., Dumont H., Le rythme des révisions constitutionnelles et l’hypothèse de l’accélération
  du temps juridique, “Administration publique trimestrielle” 1999.
• Delpérée F., The Process for Amending the Belgian Constitution, “Canadian Parliamentary
  Review” 1991, No. 14 (3).
• Deschouwer K., Reuchamps M., The Belgian federation at a crossroad, “Regional & Federal
  Studies” 2013, No. 23 (3).
• Devos C., Sinardet D., Governing without a government: the Belgian experiment, “Governance”
  2012, No. 25 (2).
• Goossens J., Cannoot P., Belgian Federalism after the Sixth State Reform, “Perspectives
  on Federalism” 2015, No. 7 (2).
• Goossens J., Van Belle S., Institutioneel akkoord over de Bijzondere Financieringswet ontsluierd,
  “Rechtskundig Weekblad” 2012, No. XXVII.
• Gosselin F., La réforme de l’arrondissement judiciaire de Bruxelles, [in:] La sixième réforme
  de l’Etat (2012–2013). Tournant historique ou soubresaut ordinaire?, eds. J. Sautois,
  M. Uyttendaele, Limal 2013.
• Grabowski R., Zasady zmiany Konstytucji Królestwa Belgii w świetle postanowień przejściowych
  z 2012 r., “Przegląd Prawa Konstytucyjnego” 2013, No. 4 (16).
• Klepka R., Parlament w państwie federalnym na przykładzie Austrii, Belgii, Niemiec i Szwajcarii. Analiza porównawcza, Warsaw 2013.
• Klepka R., Kryzys polityczny lat 2010–2011 w Królestwie Belgii – geneza i możliwe następstwa,
  [in:] Na tropach twórczości i czasów minionych. Księga jubileuszowa ofiarowana
  Profesorowi Damianowi Tomczykowi, eds. M. Cetwiński, A. Czajkowska,
  Częstochowa 2012.
• Kużelewska E., Status ustrojowy władzy wykonawczej w Belgii, “Przegląd Politologiczny”
  2017, No. 1.
• Lejeune Y., Droit constitutionnel belge: Fondements et institutions, Brusells 2017.
  Muylle K., De hervorming van de Senaat en de samenvallende verkiezingen: een processie
  van Echternach naar de federale (model)staat?, [in:] Het federale België na de Zesde
  Staatshervorming, eds. A. Alen et al., Brugge 2014.
• Pas W., Algemene beschouwingen over de bevoegdheidsverdeling in het kader van de zesde
  staatshervorming, [in:] Het federale België na de Zesde Staatshervorming, eds. A. Alen
  et al., Brugge 2014.
• Patrick P., Mosselmans J., Belgium, The Brussels-Halle-Vilvoorde Question: A Linguistic
  Trap, “European Public Law” 2009, No. XV (1).
• Peeters P., Reflections on the Belgian federal state, [in:] Multinational federations, eds.
  M. Burgess, J. Pinder, Abingdon 2007.
• Popelier P., Het kaduke masker van de Senaat: tussen deelstaatfederalisme en multinationaal
  confederalisme, [in:] De Zesde Staatshervorming. Instellingen, bevoegdheden en
  middelen, eds. J. Velaers et al., Antwerpen 2014.
• Popelier P., Cantillon B., Bipolar Federalism and the Social Welfare State: A Case for Shared
  Competences, “Publius The Journal of Federalism” 2013, No. 43 (4).
• Prokop K., Odpowiedzialność członków Rządu Federalnego w Belgii, “Przegląd Prawa
  Konstytucyjnego” 2018, No. 2 (42).
• Romainville C., Dynamics of Belgian Plurinational Federalism: A Small State Under Pressure,
  “Boston College International and Comparative Law Review” 2015, No. 38 (2).
• Skrzydło W., Zasady zmiany konstytucji Królestwa Belgii, [in:] Zasady zmiany konstytucji
  w państwach europejskich, eds. R. Grabowski, S. Grabowska, Warsaw 2008.
• Swenden W., Brans M., De Winter L., The Politics of Belgium: Institutions and Policy Under
  Bipolar and Centrifugal Federalism, “West European Politics” 2006, No. 5 (29).
• Van Der Biesen G., 2014, “De nieuwe wetgevingsprocedure”, [in:] Het federale België na de
  Zesde Staatshervorming, eds. A. Alen et al., Brugge 2014.
• Van Driessche W., On a mission. Kris Peeters sells Flanders to American investors and
  politicians, “Flanders Today”, 6.07.2011.
• Vande Lanotte J., De Belgische Unie bestaat uit vier deelstaten, s. l., s.n. 2011.
• Velaers J., De Zesde Staatshervorming, Eerste Fase: BHV, de Randemeenten, Brussel en de
  Democratie – Deel I, “Rechtskundig Weekblad” 2012, No. 76.
• Velaers J., Quel avenir pour la Belgique, [in:] La sixième réforme de l’Etat (2012–2013). Tournant
  historique ou soubresaut ordinaire?, eds. J. Sautois, M. Uyttendaele, Limal 2013.
• Velaers J., The Belgian federalism/confederalism debate in light of classic constitutional
  theory, [in:] (Con)federalism: Cure or Curse?, eds. K. Deschouwer, J. Poiriers, Brussles
  2015.
• Verbeke A.L., Belgium, A Broken Marriage, [in:] Federalism and Legal Unification: A Comparative
  Empirical Investigation of Twenty Systems, eds. D. Halberstam, M. Reimann,
  Dordrecht 2013.
• Verdussen M., La Belgique appartient-elle à l’avenir ou au passé?, [in:] La sixième réforme
  de l’Etat (2012–2013). Tournant historique ou soubresaut ordinaire?, eds. J. Sautois,
  M. Uyttendaele, Limal 2013.
• Vuye H., Brussel: enkele modellen en hun(on)mogelijke gevolgen, “Chroniques de Droit
  Public” 2012, No. 2.
• Watts R.L., Multinational Federations in a Comparative Perspective, [in:] Multinational
  Federations, eds. M. Burgess, J. Pinder, Abingdon 2007.