Axiological Sources of Democratic Transformations of Political Systems into Illiberal Democracies – On the Example of the Republic of Poland (2015–2019)

The present paper aims to demonstrate that the political changes observed in some countries of Western civilization, including Poland, questioning some of the principles of liberal democratic order, originate from the reconfiguration of the systems of social values. Axiological reshuffles result from emerging threats to existential (right-wing) values. The theoretical basis of the analysis is the model of social values developed by the author based on the matrix of basic human values by Shalom H. Schwartz.

Aksjologiczne źródła transformacji demokratycznych systemów politycznych w kierunku demokracji nieliberalnej – przykład Rzeczypospolitej Polskiej (2015–2019)

Celem artykułu jest wykazanie, że przemiany polityczne, które można zaobserwować w niektórych państwach cywilizacji zachodniej, w tym w Polsce, a które polegają na kwestionowaniu części zasad, na których opiera się liberalny ład demokratyczny, mają swoje źródła w rekonfiguracji społecznych systemów wartości. Aksjologiczne przetasowania są funkcją pojawienia się zagrożeń dla wartości egzystencjalnych (prawicowych). Teoretyczną podstawą analizy jest autorski model wartości społecznych skonstruowany na bazie macierzy wartości podstawowych Shaloma H. Schwartza.

REFERENCES:

Literature:

• Antoszewski A., Demokracja nieliberalna jako projekt polityczny, [in:] Zmierzch demokracji
  liberalnej? eds. K.A. Wojtaszczyk, P. Stawarz, J. Wiśniewska-Grzelak, Warsaw 2018.
  Cieciuch J., Kształtowanie się systemu wartości od dzieciństwa do wczesnej dorosłości,
  Warsaw 2013.
• Cieciuch J., Schwartz S.H., Values, [in:] Encyclopedia of Personality and Individual Differences,
  eds. V. Zeigler-Hill, T. Shackelford, Cham 2017.
• Inglehart R., Wartości postmaterialne oraz przejście od wartości związanych z przetrwaniem
  do wartości związanych z wyrażaniem własnego „ja”, [in:] Zachowania polityczne,
  vol. 1, eds. R.J. Dalton, H.-D. Klingemann, Warsaw 2010.
• Jaskiernia J., Władza sądownicza w warunkach kryzysu demokracji liberalnej, [in:] Zmierzch
  demokracji liberalnej?, eds. K.A. Wojtaszczyk, P. Stawarz, J. Wiśniewska-Grzelak,
  Warsaw 2018.
• Keskinen S., From Welfare Nationalism to Welfare Chauvinism. Economic Rhetoric, Welfare
  State and the Changing Policies of Asylum in Finland, “Critical Social Policy”
  2016, No. 36(3).
• Maj P., Lewicowość, centrowość i prawicowość w nauce o polityce, Rzeszów 2018.
  Oxley D.R., Smith K.B., Alford J.R., Hibbing M.V., Miller J.L., Scalora M., Hatemi P.K.,
  Hibbing J.R., Political Attitudes Vary with Physiological Traits, “Science” 2008, vol. 321,
  issue 5896.
• Rokeach M., The Nature of Human Values, London 1973.
• Schwartz S.H., Cieciuch J., Vecchione M., Davidov E., Fischer R., Beierlein C., Ramos
  A., Verkasalo M., Lönnqvist J.-E., Demirutku K., Dirilen-Gumus O., Konty M., Refining
  the Theory of Basic Individual Values, “Journal of Personality and Social Psychology”
  2012, No. 103(4).
• Schwartz S.H., Universals in the Content and Structure of Values: Theoretical Advances
  and Empirical Tests in 20 Countries, [in:] Advances in Experimental Social Psychology,
  ed. M.P. Zanna, New York 1992.
• Zakaria F., The Rise of Illiberal Democracy, “Foreign Affairs” 1997, Nov/Dec.