Immunitety nieoczywiste – uwagi na gruncie polskich regulacji prawnofinansowych

Non-Obvious Immunities – Comments on Polish Legal and Financial Regulations

Immunity (parliamentary, judicial or vested in other persons performing important public functions) seems to be an indispensable institution in legal systems of democratic countries. However, notwithstanding the legal regulations on immunity(s) in given conditions (regulations on immunity expressis verbis), there are also legal provisions which indirectly exempt people who perform certain public functions from liability or create a situation where they cannot be held liable. This study is devoted to such unobvious immunities in Polish law. The analysis is limited to the sphere of financial law due to the functions, role and significance of public financial decisions and their effects. Recognizing that finances are „nerves of the state”, tolerance (non-sanctioning) in this sphere of undesirable behavior requires analysis, especially in the context of the principles of proper management of public funds.

Immunitet (parlamentarny, sędziowski, czy też przysługujący innym osobom pełniącym istotne funkcje publiczne) wydaje się nieodzowną instytucją w systemach prawnych państw demokratycznych. Niezależnie jednak od prawnych regulacji w przedmiocie immunitetu/ów w danych uwarunkowaniach (unormowania immunitetowe expressis verbis), istnieją także przepisy prawa, które pośrednio (nie wprost) zwalniają z odpowiedzialności osoby pełniące niektóre funkcje publiczne lub tworzą sytuację niemożności pociągnięcia ich do odpowiedzialności. Takim właśnie nieoczywistym immunitetom w prawie polskim poświęcone jest niniejsze opracowanie. Przy czym analizę ograniczono do sfery prawa finansowego, z uwagi na funkcje, rolę i znaczenie publicznych decyzji finansowych oraz ich skutków. Uznając, że finanse stanowią „nerw państwa”, tolerowanie (niesankcjonowanie) w tej sferze zachowań niepożądanych wymaga analiz, szczególnie w kontekście zasad prawidłowego gospodarowania środkami publicznymi.

REFERENCES:

Literature:

• Dębowska-Romanowska T., Cechy ustawy budżetowej i budżetu w świetle art. 219 Konstytucji
  RP, „Państwo i Prawo” 2000, nr 5.
• Frieske K., Socjologia prawa, Warszawa–Poznań 2001
• Nowińska E., Posłowie a społeczny dostęp do informacji, [w:] Aktualne wyzwania prawa
  własności intelektualnej i prawa konkurencji. Księga pamiątkowa dedykowana Profesorowi
  Michałowi du Vallowi, red. D. Kasprzycki, J. Ożegalska-Trybalska, Warszawa
  2015, Lex
• Opałek K., Wróblewski J., Prawo: metodologia, filozofia, teoria prawa, Warszawa 1991.
• Opałek K., Zagadnienia teorii prawa i teorii polityki, Warszawa 1986.
• Rada Ministrów. Organizacja i funkcjonowanie, red. A. Bałaban, Kraków 2002.
• Szpunar A., Odpowiedzialność Skarbu Państwa za funkcjonariuszy, Warszawa 1985.
• Warkałło W., Odpowiedzialność odszkodowawcza. Funkcje, rodzaje, granice, Warszawa 1962.