Wiceprezydentura w strukturze prezydenckiego systemu rządów. Przegląd rozwiązań normatywnych wybranych państw

Vice-Presidency in the Structure of the Presidential System of Government. The Overview of Legal Regulations in Selected Countries

Vice presidents inscribed into the institutional frameworks of the most typical systems of government (presidentialism, semi-presidentialism, parliamentarianism) exist in more than a quarter of the modern world. The vast majority of them operate – as in the United States – under presidential systems. The aim of the article is to indicate common features of vice presidents existing in the institutional context of presidentialism as well as to identify the most significant differences between the constitutional regulations that relate to them. The author concludes that in some cases the impact on the regulations regarding vice presidents is exerted to a lesser extent by the very architecture of the presidential system of government, and to a greater extent by non-legal factors such as the socio-ethnic structure of a given country and even current political needs of governing elites.

Instytucja wiceprezydenta wpisana w instytucjonalne ramy najbardziej typowych systemów rządów (prezydencjalizm, semiprezydencjalizm, parlamentaryzm) występuje w przeszło jednej czwartej państw współczesnego świata. W przeważającej większości wiceprezydenci działają – tak jak w Stanach Zjednoczonych – w ramach systemów prezydenckich. Celem artykułu jest wskazanie wspólnych cech wiceprezydentów istniejących w instytucjonalnym kontekście prezydencjalizmu, jak również zidentyfikowanie najbardziej znaczących różnic pomiędzy dotyczącymi ich unormowaniami konstytucyjnymi. Autor dochodzi do wniosku, że w niektórych przypadkach wpływ na regulacje odnoszące się do wiceprezydentury jest wywierany w mniejszym stopniu przez samą konstrukcję prezydenckiego systemu rządów, a w większej mierze przez czynniki pozaprawne, takie jak społeczna i etniczna struktura danego państwa, a nawet bieżące potrzeby polityczne elit rządzących.

REFERENCES:

Literature:

• Akwei I., Equatorial Guinea president elevates son to Vice President, 22.06.2016, https://www.
  africanews.com/2016/06/22/equatorial-guinea-president-elevates-son-to-vice-president.
  Czajowski J., System konstytucyjny Meksyku, Warszawa 2009.
• Democracy Index 2018, the Economist Intelligence Unit, https://www.eiu.com/public/
  topical_report.aspx?campaignid=Democracy2018.
• Dumo D., South Sudan’s Machar sworn in as VP, president calls for reconciliation,
  26.04.2016, https://www.reuters.com/article/us-southsudan-unrest/south-sudans-machar-
  sworn-in-as-vp-president-calls-for-reconciliation-idUSKCN0XN1VN.
• Florczak-Wątor M., Mikuli P., Systemy konstytucyjne Cypru i Malty, Warszawa 2009.
• Gallas D., Michel Temer: The man who now leads Brazil, 12.05.2016, https://www.bbc.
  com/news/world-latin-america-36070366.
• González Reyes M., La vicepresidencia en México, „Estudios Políticos” 2009, nr 16, http://
  dx.doi.org/10.22201/fcpys.24484903e.2009.0.
• Greenidge, Sydney Allicock sworn in as Vice Presidents, 25.05.2015, https://www.inewsguyana.
• com/greenidge-sydney-allicock-sworn-in-as-vice-presidents/.
  Ker-Lindsay J., Presidential Power and Authority, [w:] The Government and Politics of Cyprus,
  red. J. Ker-Lindsay, H. Faustmann, Bern 2009.
• Laidler P., Konstytucja Stanów Zjednoczonych Ameryki. Przewodnik, Kraków 2007.
• Ławniczak A., Wielosobowe głowy państwa, „Przegląd Naukowy Disputatio” 2001, t. XII.
• Rémy J.-P., Réforme constitutionnelle au Burundi: l’intimidation l’emporte, 21.05.2018,
  https://www.lemonde.fr/afrique/article/2018/05/21/la-reforme-constitutionnelle-adoptee-
  au-burundi_5302435_3212.html.
• Stawowy-Kawka I., Historyczne znaczenie Konstytucji Cypru z 1960 roku w tworzeniu państwa
  dwunarodowego, [w:] Konstytucjonalizm – doktryny – partie polityczne. Księga
  dedykowana Profesorowi Andrzejowi Ziębie, red. R. Kłosowicz, B. Kosowska-Gąstoł,
  G.M. Kowalski, Ł. Jakubiak, Kraków 2016.
• Sudan’s Bashir names first Darfur vice president, 14.09.2011, https://www.reuters.com/article/
  ozatp-sudan-darfur-idAFJOE78D02J20110914.
• Szymanek J., Parlamentarny system rządów, [w:] Wielki słownik parlamentarny, red. J. Szymanek, Warszawa 2018.
• Turek M., Urząd Wiceprezydenta Stanów Zjednoczonych Ameryki. Analiza politologiczna,
  Kraków 2014.
• Turkey referendum grants President Erdogan sweeping new powers, 16.04.2017, https://
  www.bbc.com/news/world-europe-39617700.