Cytat w utworze naukowym

Quotations in Academic Works

The permissibility of quotations in academic works may be discussed and examined from different perspectives: a copyright perspective (which focuses on the conflict between quotation and infringement of copyright) and an ethical perspective (focusing on the issue of academic reliability). This article contains analysis of the legal status of quotations in the light of Polish Copyright Act of 4th of February 1994, in particular, the prerequisites of the right to use quotations established in Art. 29 of the above act. In a nutshell, it may be concluded that copyright law permits one to quote from other works without the establishment of strict rules and restraints (especially quantitative) in this respect. A flexible approach has been adopted: the permissibility of a quotation is subject to its adequacy for its specific purpose of revealing an explanation, critical or scientific analysis. There are no specific requirements regarding quotations in academic works. These works are specific in that their character and function permit quotes to a greater extent than in other categories of works.

Cytat w utworze naukowym

Dopuszczalność przytaczania cudzej twórczości w utworach naukowych jest przedmiotem dyskusji. Może być rozpatrywana na różnych płaszczyznach, w tym prawnoautorskiej (w kontekście naruszenia autorskich praw osobistych i majątkowych) oraz etycznej (w kontekście wymogu rzetelności naukowej). Niniejsze opracowanie koncentruje się na prawie cytatu w ujęciu ustawy z 4 lutego 1994 r. o prawie autorskim i prawach pokrewnych, przede wszystkim na analizie przesłanek dozwolonego cytatu określonych w art. 29 ustawy. Prawo autorskie przewiduje dopuszczalność cytatu, nie ustanawiając w tym przedmiocie sztywnych reguł. Nakazuje traktować problem elastycznie, uzależniając zakres dozwolonego cytatu od spełnienia przezeń wskazanych funkcji: wyjaśnianie, analiza krytyczna lub naukowa etc. Realizacja celu cytatu determinuje zarówno samą możliwość skorzystania z niego, jak i dozwolony rozmiar. Nie ma szczególnych uwarunkowań prawnych cytatu w utworach naukowych. Szczególna pozycja utworu naukowego w kontekście prawa cytatu bierze się z tego, że ze względu na charakter i funkcję utworu naukowego realizacja celów cytatu w utworach tej kategorii będzie zjawiskiem częściej spotykanym niż w innych. Niezależnie od spełnienia wymogu adekwatności cytatu do realizacji jego celu, cytujący zobowiązany jest wskazać źródło cytatu i twórcę cytowanego utworu. W tym zakresie środowisko naukowe wypracowało pewne standardy właściwego (rzetelnego postępowania).

REFERENCES:

Literature:

• Barta J., Markiewicz R., Prawo autorskie, Warszawa 2016.
• Giesen B., Plagiat dzieł naukowych – zagadnienia wybrane, „Zeszyty Naukowe Uniwersytetu
  Jagiellońskiego. Prace z Prawa Własności Intelektualnej” 2011, z. 112.
• Górnicz-Mulcahy A., Utwór naukowy jako przedmiot ochrony autorsko prawnej, [w:] Aktualne
  zagadnienia prawa prywatnego, red. E.B. Marszałkowska-Krześ, Wrocław 2012.
• Machała W., Ochrona i eksploatacja utworu naukowego. Zagadnienia wybrane, „Wynalazczość
  i Ochrona Własności Intelektualnej”, Ochrona i zarządzanie własnością intelektualną
  w szkołach wyższych w świetle obowiązujących przepisów oraz praktyki –
  wybrane zagadnienia, 2016, z. 39.
• Machała W., Utwór. Przedmiot prawa autorskiego, Warszawa 2012.
• Małek L., Cytat w świetle prawa autorskiego, Warszawa 2011.
• Małek L., Dopuszczalność posługiwania się cytatem w wytworach intelektualnych pozbawionych
  ochrony na tle prawa autorskiego „Zeszyty Naukowe Uniwersytetu Jagiellońskiego.
• Prace z Prawa Własności Intelektualnej” 2016, z. 1.
• Małek L., Ustawowe cele prawa cytatu, „Zeszyty Naukowe Uniwersytetu Jagiellońskiego
  Prace z Prawa Własności Intelektualnej” 2008, z. 102.
• Mania G., Cytat w muzyce – o potrzebie reinterpretacji przesłanek, „Zeszyty Naukowe
  Uniwersytetu Jagiellońskiego – Prace z Prawa Własności Intelektualnej” 2017, z. 135.
• Marcinkowska J., Dozwolony użytek w prawie autorskim. Podstawowe zagadnienia „Zeszyty
  Naukowe Uniwersytetu Jagiellońskiego Prace Instytutu Prawa Własności Intelektualnej”
  2004, z. 87.
• Markiewicz R., Dzieło literackie i jego twórca w polskim prawie autorskim, Kraków 1984.
• Markiewicz R., Ochrona prac naukowych, Warszawa–Kraków 1990.
• Michalski B., Uprawnienia do cytowania w polskim prawie autorskim, cz. II „Prasa Techniczna”
  1987, z. 1.
• Poźniak-Niedzielska M., Tylec G., Działalność naukowo-dydaktyczna na wyższej uczelni
  w świetle prawa autorskiego, „Państwo i Prawo” 2009, z. 5.
• LEX Prawo autorskie i prawa pokrewne. Komentarz, red. D. Flisak, Warszawa 2015.
• Prawo autorskie i prawa pokrewne. Komentarz, red. W. Machała, R.M. Sarbiński, Warszawa
  2019.
• Ritterman S., Komentarz do ustawy o prawie autorskim, Kraków 1937.
• Sokołowska D., Pojęcie i postacie utworu naukowego w świetle prawa autorskiego, „Ruch
  Prawniczy, Ekonomicny i Socjologiczny” 2015, z. 2.
• Szewc A., Dzieła naukowe i ich status w prawie autorskim, „Państwo i Prawo” 1997, z. 10.
• Tylec G., Z problematyki ochrony prawnoautorskiej dzieła naukowego, „Przegląd Prawno-
  Ekonomiczny” 2009, z. 2.
• Ustawa o prawie autorskim i prawach pokrewnych. Komentarz, red. A. Ślęzak, Warszawa
  2017.