Plagiat naukowy – naruszenie prawa do autorstwa utworu

Scientific Plagiarism – Infringement of the Authorship Right

The authorship of work and the authorship of scientific findings do not always go together. Although the law on higher education and science introduces that popularly repeated Iine. According to that regulation, a misappropriation of the authorship of a substantial part of a copyrightable work or of the authorship of a substantial scientific finding provides grounds for the withdrawal of a scientific degree. Copyright law establishes rules under which a person who commits plagiarism can be held liable in civil and criminal court. Not only at the stage (ex post) of the withdrawal of a scientific degree and the redress of copyright infringement (e.g. retraction of an article, compensation), but even at the stage of the creation (ex ante) of scientific content one should achieve the conditions of research integrity regarding the use of one’s own and third party scientific works. Aside from the use of plagiarism checker software, we need to educate the next generations of scientists, disseminate appropriate rules of co-authorship (code of ethics for scientific research) and act against any attempts of falsifying research. In addition to plagiarism, this article also discusses the rules of citation and co-authorship.

Plagiat naukowy – naruszenie prawa do autorstwa utworu

Autorstwo utworu naukowego i autorstwo ustalenia naukowego nie zawsze „idą” zgodnie w parze. Jednak ustawa o szkolnictwie wyższym i nauce – tę zgodność wprowadza; stanowi podstawę do odebrania stopni naukowych, tak w przypadku przypisania sobie autorstwo istotnego fragmentu lub innych elementów cudzego utworu, jak i przypisania autorstwa cudzego ustalenia naukowego. Z kolei ustawa o pr. aut. zawiera regulację, która umożliwia pociągnięcie plagiatora do odpowiedzialności cywilnej, karnej. Nie tylko na etapie odbierania (ex post) godności naukowych i usuwania skutków naruszenia prawa do autorstwa (np. retrakcja artykułów, odszkodowanie), ale już na etapie tworzenia treści naukowych (ex ante), kreowania dorobku naukowego należy zadbać o rzetelność i uczciwość w zakresie wykorzystywania własnych, jak i cudzych rezultatów pracy naukowej. Poza stosowaniem programów antyplagiatowych, niezbędna jest edukacja kolejnych pokoleń naukowców; rozpowszechnianie informacji o rzetelnych zasadach oznaczania autorstwa (kodeksach dobrych obyczajów naukowych) oraz odważne reagowanie na wszelkie próby zafałszowywania nauki. W artykule omówiono m.in. kwestie cytowania, oznaczania współautorstwa oraz autoplagiatu.

REFERENCES:

Literature:

• Abbott A., The science institutions hiring integrity inspectors to vet their papers, „Nature”,
  19.11.2019, https://www.nature.com/articles/d41586-019-03529-w.
• Abbott R., Artificial intelligence, big data and intellectual property: protecting computer
  generated works in the United Kingdom, [w:] Research Handbook on Intellectual
  Property and Digital Technologies, red. T. Aplin, Cheltenham–Northampton 2020.
• Barta J., Markiewicz R., [w:] Prawo autorskie i prawa pokrewne. Komentarz, Warszawa 2011.
• Barta J., Markiewicz R., [w:] Prawo autorskie i prawa pokrewne. Komentarz, red. J. Barta,
  R. Markiewicz, Warszawa 2011.
• Barta J., Markiewicz R., [w:] System Prawa Prywatnego. Prawo autorskie, red. J. Barta,
  T. 13, wyd. 4, Warszawa 2017.
• Barta J., Markiewicz R., Prawo autorskie, Warszawa 2016.
• Bourdon R.D., Rouah S., Access to scientific works: private rights and free sciences, „Revue
  Internationale du Droit d’Auteur” 2019, nr 261, nr 7.
• Flisak D., [w:] LEX Prawo autorskie i prawa pokrewne. Komentarz, red. D. Flisak, Warszawa
  2015.
• Giesen B., [w:] System Prawa Prywatnego. Prawo autorskie, red. J. Barta, T. 13, wyd. 4,
  Warszawa 2017.
• Giesen B., Plagiat dzieł naukowych – zagadnienia wybrane, „Zeszyty Naukowe Uniwersytetu
  Jagiellońskiego. Prace z Wynalazczości i Ochrony Własności Intelektualnej”
  2011, z. 112.
• Ginsburg J., People Not Machines: Authorship and What It Means in the Berne Convention,
  IIC 2018/2.
• Heller M., Jak być uczonym, Kraków 2017.
• Markiewicz M., Zarząd wspólnym prawem autorskim, Warszawa 2018.
• Markiewicz R., Ochrona prac naukowych, „Zeszyty Naukowe Uniwersytetu Jagiellońskiego.
  Prace z Wynalazczości i Ochrony Własności Intelektualnej” 1990, z. 55.
• Markiewicz R., Sztuczna inteligencja i własność intelektualna, [w:] 100 lat ochrony własności
  przemysłowej w Polsce. Księga jubileuszowa Urzędu Patentowego RP, red. A. Adamczak,
  Warszawa 2018.
• Markiewicz R.. Ilustrowane prawo autorskie, Warszawa 2018.
• Sarbiński R., [w:] Prawo autorskie i prawa pokrewne. Komentarz, red. W. Machała, R. Sarbiński,
  Warszawa 2019.
• Sienczyło-Chlabicz J., Odpowiedzialność nauczycieli akademickich, doktorantów i studentów
  z tytułu popełnienia plagiatu, „Transformacje Prawa Prywatnego” 2010, nr 1.
• Sokołowska D., Pojęcie i postacie utworów naukowych w świetle prawa autorskiego, „Ruch
  Prawniczy, Ekonomiczny i Socjologiczny” 2015, nr 2.
• Stanisławska-Kloc S., Plagiat contra autoplagiat, [w:] Spory o własność intelektualną.
  Księga jubileuszowa dedykowana Profesorom Januszowi Barcie i Ryszardowi Markiewiczowi,
  red. A. Matlak, S. Stanisławska-Kloc, Warszawa 2013.
• Stanisławska-Kloc S., Prawo do autorstwa i współautorstwa (uwagi na tle orzeczenia Sądu
  Najwyższego z dnia 25 maja 2011 r., II CSK 527/10), „Transformacje Prawa Prywatnego”
  2012, nr 2.
• Szewc A., Dzieła naukowe i ich status w prawie autorskim, „Państwo i Prawo” 1997, nr 10.