Odpowiedzialność dyscyplinarna sędziego Trybunału Konstytucyjnego RP

Disciplinary Liability of a Judge of the Polish Constitutional Tribunal

The essence of the article is to present the concept, function and principles of disciplinary liability and the mode of disciplinary proceedings against judges of the Constitutional Tribunal in the context of the ongoing dispute over the independence of each of these constitutional state organs. Disciplinary liability arose from sources of repressive liability and is a special type of criminal liability due to the functions it performs, but also a high degree of ailment. The author argues that despite numerous legal provisions, the model of conduct has not changed, as well as are based on misunderstood axiology, bypassing the principle of nemo iudex in causa sua. I propose, in accordance with the principle of objectivity (impartiality), to submit only disciplinary judges of the Constitutional Tribunal to the Supreme Court for consideration with the simultaneous adoption of an identical mutual principle with respect to judges of the Supreme Court.

Przedmiotem artykułu jest przedstawienie pojęcia, funkcji i zasad odpowiedzialności dyscyplinarnej oraz przebiegu postępowania dyscyplinarnego wobec sędziów Trybunału Konstytucyjnego w kontekście trwającego sporu o niezależność każdego z tych konstytucyjnego organów państwa. Odpowiedzialność dyscyplinarna wyrosła ze źródeł odpowiedzialności represyjnej traktowana jest jako szczególny rodzaj odpowiedzialności karnej z uwagi na funkcje jakie pełni, ale też możliwy duży stopień represyjności. Autor stawia tezę, że mimo licznych nowelizacji model postępowania nie zmienił się, a przepisy naruszają zasadę nemo iudex in causa sua. Tym samym proponuje, aby w trosce o zachowanie zasady obiektywizmu (bezstronności) sprawy dyscyplinarne wyłącznie sędziów TK przekazać do orzekania Sądowi Najwyższemu z równoczesnym przyjęciem analogicznej reguły w odniesieniu do sędziów SN.

REFERENCES:

• Bojańczyk A., O spornych zagadnieniach z zakresu odpowiedzialności dyscyplinarnej sędziów Trybunału Konstytucyjnego, „Przegląd Sejmowy” 2007, nr 3.
• Czarnecki P., Postępowanie dyscyplinarne wobec osób wykonujących prawnicze zawody zaufania publicznego, Warszawa 2013.
• Giętkowski R., Odpowiedzialność dyscyplinarna w prawie polskim, Gdańsk 2013. Kozielewicz W., Odpowiedzialność dyscyplinarna sędziów, prokuratorów, adwokatów, radców prawnych i notariuszy, Warszawa 2016.
• Laskowski M., Uchybienie godności urzędu sędziego jako podstawa odpowiedzialności dyscyplinarnej, Warszawa 2019.
• Machnikowska A., O niezawisłości sędziów i niezależności sądów w trudnych czasach. Wymiar sprawiedliwości w pułapce sprawności, Warszawa 2018.
• Matczak M., Zalasiński T., Preferowane kierunki zmian prowadzących do przywrócenia prawidłowego funkcjonowania Trybunału Konstytucyjnego, Warszawa 2019.
• Pach M., Okoliczności i przejawy utraty konstytucyjnej charakterystyki przez polski Trybunał Konstytucyjny po 19.12.2016 r., [w:] Konstytucja, praworządność, władza sądownicza. Aktualne problemy trzeciej władzy w Polsce, red. Ł. Bojarski, K. Grajewski, J. Kremer, G. Ott, W. Żurek, Warszawa 2019.
• Prawo o ustroju sądów powszechnych. Ustawa o Krajowej Radzie Sądownictwa. Komentarz, red. T. Ereciński, J. Gudowski, J. Iwulski, Warszawa 2010.
• Sroka T., Realizacja zasady określoności czynu zabronionego z art. 42 ust. 1 Konstytucji na gruncie odpowiedzialności dyscyplinarnej, „Forum Prawnicze” 2013, nr 3.
• Wąsek-Wiaderek M., Zastosowanie gwarancji art. 6 Europejskiej Konwencji Praw Człowieka do postępowań dyscyplinarnych (ze szczególnym uwzględnieniem odpowiedzialności dyscyplinarnej zawodów prawniczych), „Rejent” 2010, nr 3 (specjalny).
• Zubik M., Wiącek M., O spornych zagadnieniach z zakresu odpowiedzialności dyscyplinarnej sędziów Trybunału Konstytucyjnego - polemika, „Przegląd Sejmowy” 2007, nr 3.