Verfassungsdurchbrechung or Informal Constitutional Change. The Polish Experience

The author assesses constitutional practice after 2015 in Poland in the context of constitutional changes, and indicates that no formal change has occurred. Instead, she is considering qualifying the actions of the ruling majority as Verfassungsdurchbrechung, an institution known from the political practice of the Weimar Republic. However, she concludes that an informal constitutional change is a more appropriate institution to describe the political reality in Poland. The author shows practices that can be qualified in this way (reinterpretation and interpretation of the text of the constitution by the CT, creation of competences unknown to the constitution by the legislature and the executive power, emptying of the text of the constitution). Furthermore, these practices also step beyond a simple violation of the constitution, as they aim to build a new system (illiberal constitutionalism).

Przełamanie czy nieformalna zmiana konstytucji. Polskie doświadczenia

Autorka dokonuje oceny praktyki konstytucyjnej po 2015 roku w Polsce w kontekście zmian konstytucji. Wskazuje, że zmiana formalna nie nastąpiła. Rozważa natomiast kwalifikację działań większości rządzącej jako Verfassungsdurchbrechung (przełamania konstytucji), instytucji znanej z praktyki ustrojowej Republiki Weimarskiej. Dochodzi jednak do wniosku, że bardziej odpowiednią instytucją do opisu rzeczywistości ustrojowej w Polsce jest nieformalna zmiana konstytucji. Autorka podaje przy tym praktyki, które mogą być w taki sposób zakwalifikowane (reinterpretacja i wykładnia tekstu konstytucji przez TK, tworzenie kompetencji nieznanych konstytucji przez legislatywę i egzekutywę, wydrążanie tekstu konstytucji). Praktyki te wyrastają także poza proste naruszenie konstytucji, gdyż zmierzają do budowy nowego ustroju (konstytucjonalizmu nieliberalnego).

REFERENCES:

• Ackerman B., 1 We The People: Foundations, Harvard 1991.
• Ackerman B., 2 We The People: Transformations, Harvard 1998.
• Albert R., How Unwritten Constitutional Norms Change Written Constitutions, “Dublin University Law Journal” 2015, No. 38.
• Badura P., Staatsrecht, Munchen 2012.
• Bernatt M., Ziołkowski M., Statutory Anti-Constitutionalism, “Washington International Law Journal” 2019, No. 487/28.
• Bień-Kacała A., Illiberal judicialization of politics in Poland, “Comparative Law Review” 2019 (forthcoming).
• Bień-Kacała A., Informal Constitutional Change. The Case of Poland, “Przegląd Prawa Konstytucyjnego” 2017, No. 6.
• Bień-Kacała A., Polish Constitutional Tribunal: a systemic reform or a hasty political change, “DPCE Online” 2016, No. 1.
• Bień-Kacała A., Rączka M., Przedterminowe zakończenie pełnomocnictw parlamentu na przykładzie Polski i Czech, “Przegląd Prawa Konstytucyjnego” 2010, No. 2–
• Bień-Kacała A., Źródła prawa, [in:] Prawo konstytucyjne, eds. Z. Witkowski, A. Bień-Kacała, Toruń
• Car R., A reply to Sujit Choudhry’s ‘Resisting democratic backsliding’: Weimar legacy and self-enforcing constitutions in post-WWII left-wing constitutional theory, “Global Constitutionalism” 2019, No. 2.
• Chybalski P., Problematyka zmiany Ustawy Zasadniczej RFN, “Państwo i Prawo” 2018, 12.
• Drinoczi T., Bień-Kacała A., Constitutions and constitutionalism captured: shaping illiberal democracies in Hungary and Poland, “German Law Journal” 2019, No. 8 (forthcoming).
• Garlicki L., Aksjologiczne podstawy reinterpretacji konstytucji, [in:] Dwadzieścia lat transformacji ustrojowej w Polsce, ed. M. Zubik, Warsaw 2010.
• Goupy M., The state of exception theory of Carl Schmitt and the ambivalent criticism of liberalism, “Zeitschrift fur Politikwissenschaft” 2018, No. 4.
• Griffin S.M., Understanding Informal Constitutional Change, Tulane University School of Law, Public Law and Legal Theory Working Paper Series, Working Paper No. 16–
• Kronlund A., Parliamentary oversight of the exceptional situations in a presidential system. Debating the reassertion of the constitutional powers of the US Congress, University of Jyvaskyla 2013.
• Lindseth P.L., Paradox of Parliamentary Supremacy: Delegation, Democracy, and Dictatorship in Germany and France, 1920s-1950s, “The Yale Law Journal” 2004, No. 7.
• Loewenstein K., Dictatorship and The German Constitution: 1933–1937, “The University of Chicago Law Review” 1936, No. 1.
• Parchomiuk J., Nadużycie prawa w prawie administracyjnym, Warsaw 2018.
• Rysiewicz M., Gdy prawo ustaje i wkracza siła… Stan wyjątkowy w myśli prawnopaństwowej Carla Schmitta, “Dialogi Polityczne” Przemoc w polityce, 2010, No. 13.
• Schmitt C., Legalność i prawomocność, Warsaw 2015.
• Schmitt C., Verfassungslehre, Berlin 2010.
• Sokolewicz W., Komentarz do art. 235, [in:] Konstytucja Rzeczypospolitej Polskiej. Komentarz, II, ed. L. Garlicki, Warsaw 2001.
• Stacey R., Constituent power and Carl Schmitt’s theory of constitution in Kenya’s constitution- making process, “International Journal of Constitutional Law” 2011, No. 3–
• Tończyk N.M., Konstytucja Republiki Weimarskiej z 11 sierpnia 1919 roku jako demokratyczna podstawa prawna totalitarnego państwa, “Studia Iuridica Toruniensia” 2014, 14.
• Turner S., Schmitt, Telos, the Collapse of the Weimar Constitution, and the Bad Conscience of the Left, [in:] Telos, Paul Piccone, and the Americanization of Critical Theory, eds. W. Luke, B. Agger, “A Journal Of No Illusions”, Telos Press Publishing New York 2011, https://www.academia.edu/10361495/Schmitt_Telos_the_Weimar_Constitution_and_the_Bad_Conscience_of_the_Left.
• Vinx L., The guardian of the constitution: Hans Kelsen and Carl Schmitt on the limits of constitutional law, Translation, introduction, and notes by, Cambridge University Press 2015.
• Wilde de M., The state of emergency in the Weimar Republic Legal disputes over Article 48 of the Weimar Constitution, “Tijdschrift voor Rechtsgeschiedenis” 2010, No. 78.
• Włoch W., Bień-Kacała A., Cnotliwi sędziowie: kilka słów o powściągliwości sędziów Trybunału Konstytucyjnego, [in:] Potentia non est nisi da bonum: księga jubileuszowa dedykowana profesorowi Zbigniewowi Witkowskiemu, eds. M. Serowaniec, A. Bień-Kacała, Kustra-Rogatka, Toruń
• Zakrzewska J., Nowa Konstytucja Rzeczypospolitej, “Państwo i Prawo” 1990, No. 4.