The Organization of the Judicial System in Post-War Poland

Independence of the judiciary is a fundamental value. It determines the quality of organization and work, as well as the role that judicature plays in a democratic country. Justice, based on the rule of law and constituting the highest value for the society, can be implemented only in the spirit of this independence. Any changes and modifications ought to strive for one goal - a strong, independent judicature. The paper introduces the reconstruction process of the Polish judiciary after World War II, outlining the problems and challenges that it had to face in that period.

Organizacja wymiaru sprawiedliwości w Polsce w okresie powojennym

Niezależność i niezawisłość wymiaru sprawiedliwości to wartości fundamentalne. To one decydują o jakości organizacji, pracy i roli, jaką w demokratycznym państwie pełni sądownictwo. Sprawiedliwość, opierająca się na rządach prawa i stanowiąca najwyższą wartość dla społeczeństwa, może być realizowana wyłącznie w duchu tych dwóch wartości. Wszelkie przemiany i przekształcenia winny zmierzać do jednego celu, którego azymutem jest właśnie silna, niezależna władza sądownicza. Niniejszy artykuł jest wprowadzeniem do zrozumienia procesu odbudowy polskiego wymiaru sprawiedliwości po II wojnie światowej, poprzez zarysowanie problemów i wyzwań, z jakimi w tym okresie musiał się zmierzyć.

REFERENCES:

• Bardach J., Leśnodorski B., Pietrzak M., Historia ustroju i prawa polskiego, Warsaw 2009.
• Chajn L., Kiedy Lublin był Warszawą, Warsaw 1964.
• Chajn L., Sądy a społeczeństwo, “Demokratyczny Przegląd Prawniczy” 1946, No. 7.
• Chajn L., Trzeci rok, “Demokratyczny Trybunał Prawniczy” 1946, No. 7.
• Czeszejko-Sochacki Z., Prawo do sądu w świetle Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej (ogólna charakterystyka), “Państwo i Prawo” 1997, No. 11-12.
• Człowiekowska J., Prawo do sądu jako publiczne prawo podmiotowe, [in:] Prace poświęcone pamięci Adama Uruszczaka, eds. J. Halberda, M. Hosowicz, A. Karabowicz, Kraków 2006.
• Jaworska M., Prawo do sądu, [in:] Realizacja i ochrona konstytucyjnych wolności i praw jednostki w polskim porządku prawnym, ed. M. Jabłoński, Wrocław 2014.
• Kładoczny P., Kształcenie prawników w Polsce w latach 1944-1989, “Studia Iuridica” 1998, vol. XXXV.
• Lityński A., Ćwikowska M., Początki resortu sprawiedliwości PKWN. W 70. Rocznicę, “Roczniki Administracji i Prawa” 2014, No. XIV.
• Rybicki M., Pozycja ustrojowa Sądu Najwyższego w PRL (geneza, ewolucja, perspektywy), “Państwo i Prawo” 1980, No. 5.
• Szarycz J., Sędziowie i sądy w Polsce w latach 1918-1988, Warsaw 1988. Watoła A., Reforma Studiów prawniczych 1949-1950 w Polsce. Zarys problematyki, “Miscellanea historico-iuridica” 2015, vol. XIV, No. 2.
• Watoła A., Rozważania nad ewolucją pojęcia niezawisłości sędziowskiej w Polsce w latach 1944-1956, “Z dziejów prawa. Prace naukowe Uniwersytetu Śląskiego” 2015, No. 8(16).
• Wendel A., Odrodzone sądownictwo w Polsce, [in:] Wymiar sprawiedliwości w odrodzonej Polsce 22. VII. 1944 - 22.VII 1945, Warsaw 1945.
• Wolności i prawa człowieka w Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej, ed. M. Chmaj, Warsaw 2008.
• Wrzesiński W., Kształtowanie nowych granic państwa polskiego po II wojnie światowej a przyszłość polityczna, gospodarcza i kulturowa, “Annnales Universitatis Paedagogicae Cracoviensis. Studia Politologica” 2011, No. 5.
• Zaborski M., Szkolenie sędziów nowego typu w Polsce Ludowej, “Palestra” 1998, No. 12.
• Ziemba Z., Przygotowanie i rozwój kadr sądownictwa Polski Ludowej, [in:] XXV lat wymiaru sprawiedliwości PRL, ed. S. Jabłoński, Warsaw 1969.