Uprawnienie do orzekania przez asesorów sądowych w sprawach karnych. Uwagi na tle postanowienia Sądu Najwyższego z 26 maja 2020 r., I KZP 14/19

Authorization to adjudicate by assessors in criminal matters. Comments on the decision of the Supreme Court of May 26, 2020 I KZP 14/19

The article concerns the issue of restoring the institution of a judicial assessor in the Polish legal order, after the judgment of the Constitutional Tribunal of 2007 in which it declared unconstitutionality of this institution. In 2015, however, the legislator restored the institution of an assessor, introducing significant changes in this respect in 2018. In relation to this solution, doubts were raised as to the possibility of adjudication by an assessor, also in the context of the Supreme Court’s jurisprudence. The aim of the article is to present this institution and dispel doubts about the possibility of adjudication

Artykuł dotyczy problematyki przywrócenia do polskiego porządku prawnego instytucji asesora sądowego. Na mocy wyroku Trybunału Konstytucyjnego z 2007 r. stwierdzono niekonstytucyjność przepisu umożliwiającego powierzenie asesorom czynności sędziowskich przez Ministra Sprawiedliwości, wobec czego w 2009 r. ustawodawca wyeliminował tę instytucję z porządku prawnego. W 2015 r. jednak ustawodawca przywrócił instytucję asesora sądowego, dokonując istotnych zmian w tym zakresie w 2018 r. W stosunku do tego rozwiązania podnoszone były wątpliwości co do możliwości orzekania przez asesora, w tym również na tle orzecznictwa Sądu Najwyższego. Celem artykułu jest przybliżenie tej instytucji i rozwianie wątpliwości na temat możliwości orzekania przez asesora sądowego.

REFERENCES:

Literature:

• Bodio J., Instytucja asesora sądowego, „Studia Iuridica Lubliniensia” 2010, nr 13.
• Gonera K., Propozycje Krajowej Rady Sądownictwa dotyczące przywrócenia instytucji asesora sędziego (założenia wstępne). Wystąpienie na konferencji „Model dojścia do urzędu sędziego” 7.01.2013 r., „Kwartalnik Krajowej Rady Sądownictwa” 2013, nr 2.
• Grzelak A., A. Sakowicz, Wymóg niezależności sądu krajowego jako element skutecznej ochrony sądowej (uwagi na tle wyroku TS z 19.11.2019 r. dla polskiego wymiaru sprawiedliwości), „Państwo i Prawo” 2020, nr 5.
• Jachimowicz K., M. Serowaniec Model kształcenia kadr sędziowskich w Polsce i we Włoszech [w:] Konstytucja. Praworządność. Władza sądownicza. Aktualne problemy trzeciej władzy w Polsce, red. Ł. Bojarski, K. Grajewski, J. Kremer, G. Ott, W. Żurek, Warszawa 2019.
• Kodeks postępowania cywilnego. Tom IA. Komentarz do art. 1–42412, red. A. Góra-Błaszczykowska, Warszawa 2019.
• Kodeks postępowania karnego. Komentarz, red. A. Sakowicz, Warszawa 2020.
• Kodeks postępowania karnego. Komentarz. Tom II. Art. 435–673, red. D. Świecki, Warszawa 2020.
• Kodeks postępowania karnego. Tom I. Komentarz. Art. 1–424, red. D. Drajewicz, Warszawa 2020.
• Konstytucja RP. Tom II. Komentarz do art. 87–243, red. M. Safjan, L. Bosek,Warszawa 2016.
• Konwencja o Ochronie Praw Człowieka i Podstawowych Wolności. Tom I. Komentarz do artykułów 1–18, red. L. Garlicki, Warszawa 2010.
• Nowicki M.A., Wokół Konwencji Europejskiej. Komentarz do Europejskiej Konwencji Praw Człowieka, Warszawa 2017.
• Tylewicz J., Problem z asesorami, „Prokurator” 2007, nr 2–4.
• Zemburzski T., Status ustrojowy asesora sądowego przed powierzeniem mu czynności sędziego, „Monitor Prawniczy” 2018, nr 19.
• Zieliński A., Wokół reformy polskiego sądownictwa, „Państwo i Prawo” 2009, nr 2.