Kompetencja referendarza sądowego do wydania nakazu zapłaty w postępowaniu cywilnym w świetle konstytucyjnej zasady sądowego wymiaru sprawiedliwości

Court clerk jurisdiction to issue an order for payment in civil proceedings in the light of the constitutional principle of the judicial administration of justice

The subject of this article is to analyse the constitutionality of the court referendary’s jurisdiction to issue an order por payment in civil proceedings. While the ordinary legislator is entitled to extend the competences of this body, it cannot, in this respect, infringe art. 175 of the Polish Constitution, according to which justice is administered only by courts. Considerations presented in this study first of all address the issue of whether issuing of an order for payment in each of the four separate civil procedures can be regarded as administration of justice. Resolving this issue seems to be of key importance with regard to the subject of this paper, as art. 175 of the Polish Constitution suggests that the permissible scope of competences of court referendaries should end where the administration of justice begins. The assumption that issuing an order for payment falls within the sphere of administering justice moves the considerations to the compliance of entrusting this competence to court referendaries with art. 175 of the Polish Constitution. The analysis carried out in this respect includes an attempt to resolve whether it can be considered compliant with the principle of the judicial administration of justice.

Przedmiotem niniejszego artykułu jest analiza konstytucyjności przyznanego referendarzom sądowym uprawnienia do wydania nakazu zapłaty w postępowaniu cywilnym. O ile bowiem ustawodawca zwykły jest uprawniony do rozszerzania kompetencji tego organu, o tyle nie może w tym względzie naruszać art. 175 Konstytucji RP, według którego wymiar sprawiedliwości sprawują wyłącznie sądy. Przedstawione w niniejszym opracowaniu rozważania w pierwszej kolejności podejmują kwestię tego, czy wydanie nakazu zapłaty w każdym z czterech postępowań odrębnych można lokować w sferze sprawowania wymiaru sprawiedliwości. Rozstrzygnięcie tej kwestii wydaje się kluczowe z perspektywy przedmiotu niniejszych rozważań, jako że art. 175 Konstytucji RP sugeruje, iż dopuszczalny zakres kompetencji referendarzy sądowych powinien kończyć się tam, gdzie zaczyna się sprawowanie wymiaru sprawiedliwości.

REFERENCES:

Literature:

• Arkuszewska A., Referendarz sądowy w postępowaniu cywilnym, Warszawa 2011.
• Czeszejko-Sochacki Z., O wymiarze sprawiedliwości w świetle Konstytucji, międzynarodowych standardów i praktyki, „Państwo i Prawo” 1999, nr 9.
• Ereciński T., Gudowski J., Iwulski J. [w:] Prawo o ustroju sądów powszechnych. Ustawa o Krajowej Radzie Sądownictwa. Komentarz, red. J. Gudowski, Warszawa 2009.
• Flejszar R., Przedsiębiorca w postępowaniu cywilnym rozpoznawczym, Warszawa 2006. Garlicki L., Polskie prawo konstytucyjne. Zarys wykładu, Warszawa 2006.
• Kodeks postępowania cywilnego. Komentarz. Tom II, red. K. Piasecki, Warszawa 1997.
• Kodeks postępowania cywilnego. Koszty sądowe w sprawach cywilnych. Dochodzenie roszczeń w postępowaniu grupowym. Przepisy przejściowe. Komentarz do zmian. Tom II, red. T. Zembrzuski, Warszawa 2019.
• Kodeks postępowania cywilnego. Tom I. Komentarz do artykułów 1–50514, red. A. Zieliński, Warszawa 2006.
• Kodeks postępowania cywilnego. Tom I B. Komentarz. Art. 425–729, red. A. Góra-Błaszczykowska, Warszawa 2020.
• Korózs Ł., Sztorc M., Ustrój sądów powszechnych. Komentarz. Warszawa 2002.
• Kostwiński M., Merytoryczne rozpoznanie sprawy w procesie cywilnym w ramach konstrukcji odwrócenia sporu, Warszawa 2019.
• Manowska M, Dokumenty w postępowaniu nakazowym i upominawczym, „Prawo Spółek” 1997, nr 5.
• Markiewicz K., Skarga na orzeczenie referendarza sądowego [w:] System Prawa Procesowego Cywilnego, t. III, cz. 1, red. J. Gudowski, Warszawa 2013.
• Naleziński B., Prawo konstytucyjne Rzeczypospolitej Polskiej, red. P. Sarnecki, Warszawa 2005.
• Pietrzkowski H., Metodyka pracy sędziego w sprawach cywilnych, Warszawa 2014.
• Pisuliński J., Orzeczenia sądu w europejskim postępowaniu nakazowym, „Europejski Przegląd Sądowy” 2009, nr 1.
• Rawczyński P., Status publicznoprawny referendarza sądowego oraz jego funkcje w sądowym postępowaniu cywilnym, „Przegląd Prawa Egzekucyjnego” 2009, nr 10.
• Rękawek-Pachwicewicz M., Status prawny referendarza sądowego w Polsce i wybranych państwach Unii Europejskiej [w:] Wymiar sprawiedliwości Unii Europejskiej, red. M. Perkowski, Warszawa 2003.
• Rylski P., Europejski nakaz zapłaty w praktyce sądowej, „Prawo w działaniu” 2012, nr 12.
• Rylski P., Pozycja ustrojowa i procesowa referendarza sądowego w postępowaniu cywilnym, „Prawo w działaniu” 2011, nr 10.
• Sztorc M., Status prawny referendarza sądowego w Rzeczypospolitej Polskiej, Warszawa 2016.
• Telenga P., Komentarz do art. 4804 , [w:] Kodeks postępowania cywilnego. Komentarz do wybranych przepisów nowelizacji 2019, red. A. Jakubecki, LEX/el. 2019.
• Włodyka S., Ustrój organów ochrony prawnej, Warszawa 1968.