Polityczne konsekwencje zmiany formuły wyborczej i wprowadzenia ograniczeń w kandydowaniu – przypadek wyborów do rad dużych i średnich miast województwa dolnośląskiego z lat 2014 i 2018

The political consequences of changing the election formula and restrictions on standing for elections – the case of the elections to councils of large and medium-sized cities in the Lower Silesian Voivodship in 2014 and 2018

The main aim of the article is to analyze the relationship between the structure of political rivalry and the solutions adopted under the amendment to the Electoral Code of 2018. The author uses several research methods (system analysis, content analysis, comparative analysis, indexing methods) in order to test the hypothesis according to which the change in the structure of political rivalry in the large and medium-sized cities in the Lower Silesia Voivoideship observed in 2018 is a consequence of: (1) the change in the current election formula, i.e. the introduction of a proportional electoral system in cities that are not cities with poviat rights, and (2) restrictions related to standing for election to legislative authority. The multifactorial analysis of the results of local government elections illustrates the actual scope of changes in the structure of political rivalry.

Głównym celem artykułu jest analiza zależności pomiędzy strukturą rywalizacji politycznej a rozwiązaniami przyjętymi na mocy nowelizacji Kodeksu wyborczego z 2018 r. Wykorzystanie kilku metod badawczych (analizy systemowej, analizy treści, analizy porównawczej, metody indeksowania) służy testowaniu hipotezy, zgodnie z którą zmiana struktury rywalizacji politycznej na poziomie rad dużych i średnich miast województwa dolnośląskiego obserwowana w 2018 r. jest konsekwencją: (1) wprowadzenia nowej formuły wyborczej, tj. proporcjonalnego systemu przeliczania głosów na mandaty w miastach niebędących miastami na prawach powiatu oraz (2) ustanowienia obostrzeń związanych z kandydowaniem do organów władzy uchwałodawczej. Wieloczynnikowa analiza rezultatów samorządowych elekcji z 2014 r. i 2018 r. umożliwia zobrazowanie rzeczywistego zakresu zmian.

REFERENCES:

Literature:

• Antoszewski A. Rywalizacja polityczna, [w:] Leksykon politologii, red. A. Antoszewski,
  R. Herbut, Wrocław 2004.
• Antoszewski A., Ordynacja wyborcza, [w:] Leksykon politologii, red. A. Antoszewski,
  R. Herbut, Wrocław 2004.
• Bowen G.A., Document Analysis as a Qualitative Research Method, „Qualitative Research
  Journal” 2009, vol. 9, No. 2.
• Cichosz M., Wrocławska scena polityczna przed wyborami 2010 r., „Studia Politologiczne” 2011, vol. 20.
• Della Porta D., Comparative analysis: case-oriented versus variable-oriented research,
  [w:] Approaches and Methodologies in the Social Sciences. A Pluralist Perspective, ed.
  D. Della Porta, M. Keating, Cambridge 2008.
• Easton D., An Approach to the Analysis of Political Systems, „World Politics” 1957, vol. 9,
  iss. 3.
• Flis J., Stolnicki D., JOW-y w gminach. Lokalne partie władzy a nowe reguły rywalizacji,
  „Ruch Prawniczy, Socjologiczny i Ekonomiczny” 2017, z. 3.
• Flis J., Polityczne konsekwencje ordynacji wyborczej na przykładzie Małopolski, [w:] Wybory i referenda lokalne. Aspekty prawne i politologiczne, red. M. Stec, K. Małysa-Sulińs-
  ka, Warszawa 2010.
• Ganowicz E., Opioła W., Specyfika partyjnej rywalizacji politycznej w wyborach do samorządu terytorialnego w roku 2014 na przykładzie województwa opolskiego, „Przegląd Poli-
  tologiczny” 2017, nr 2.
• Gendźwiłł A., Żółtak T., Ile partii w samorządzie? Partie sejmowe i listy lokalne w wyborach władz gmin w latach 2002–2018, „Studia Regionalne i Lokalne” 2020, nr 2 (80).
• Gendźwiłł. A. Bezpartyjni prezydenci miast i ich znaczenie dla polityki lokalnej, „Studia Regionalne i Lokalne” 2010, nr 2 (40).
• Glinka K., Polityka miejska w marketingu prezydentów największych miast Dolnego Śląska, Toruń 2020.
  Gra o regiony. Wybory do sejmików województw w 2010 r., red. A. Alberski, M. Cichosz,
  K. Kobielska, Wrocław 2013.
• Grilli di Cortona, P., Manzi, C., Pennisi, A., Ricca, F., Simeone, B., Evaluation and Optimization of Electoral Systems, Philadelphia 1999.
  GUS, Miasta w liczbach 2016, Warszawa 2018.
• Herbut R., Systemy partyjne, [w:] Demokracje zachodnioeuropejskie. Analiza porównawcza, red. A. Antoszewski, R. Herbut, Wrocław 2008.
• Herbut R., Systemy wyborcze, [w:] Leksykon politologii, red. A. Antoszewski, R. Herbut,
  Wrocław 2004.
• Laakso, M., Taagepera, T., “Effective” Number of Parties: A Measure with Application to West Europe, „Comparative Political Studies”, 1979, vol 12, iss. 1.
• Michalak B., Indeks efektywnej liczby partii, [w:] Leksykon prawa wyborczego i referendalnego oraz systemów wyborczych, red. A. Sokała, B. Michalak, P. Uziębło, Warszawa 2013.
• Michalak B., Zmiany przepisów Kodeksu wyborczego przed wyborami samorządowymi
  w 2018 r., „Atheaneum. Polskie Studia Politologiczne” 2018, vol. 58.
• Nwokora Z., Pelizzo R., Measuring Party System Change: A Systems Perspective, „Political Studies” 2017, iss. 66.
• Olvier J. E, Ha S.E., Callen Z., Local Elections and the Politics of the Small-Scale Democracy, Princeton-Oxford 2012.
• Onasz M., Klonowski M., Wybrane zmiany w systemie wyborczym organów jednostek
  samorządu terytorialnego wynikające z ustawy o zmianie niektórych ustaw w celu
  zwiększenia udziału obywateli w procesie wybierania, funkcjonowania i kontrolowania niektórych organów publicznych – wstępna ocena, „Studia Lokalne i Regionalne”
  2018, nr 2 (72).
• Sharp E.B., Political Participation in Cities, [w:] Cities, Politics, and Policy. A Comparative Analysis, red. J.P. Pelissero, Washington 2013.
• Sobolewska-Myślik K., Partie polityczne na poziomie lokalnym, [w:] Polityka lokalna.
  Właściwości, determinanty, podmioty, red. E. Ganowicz, L. Rubisz, Toruń 2008.
• Swianiewicz P., Bezpartyjni radni w samorządach gminnych, „Samorząd Terytorialny”
  2010, nr 11.