Prawo obywatela do opieki podczas pobytu za granicą – regulacje konstytucyjne i unijne

Citizen’s right to care during their stay abroad – constitutional and EU regulations

The article concerns the legal aspects of care provided to a citizen during a stay abroad in the constitutional and EU dimension. Both the provisions of the Polish Constitution and the provisions of the Treaty on the Functioning of the European Union guarantee citizens protection during their stay abroad. The aim of the publication is to analyze who the assistance is addressed to, in what situations and by what entities the assistance is or can be provided. The article compares the internal law and EU regulations. The aim of the considerations was to indicate the similarities and differences in the scope of assistance offered under the constitutional and EU care. The thesis that consular functions need to be constantly evolved should be defended due to the dynamically changing of the reality, like intensified migratory movements of citizens.

Artykuł dotyczy prawnych aspektów opieki świadczonej obywatelowi podczas pobytu za granicą w wymiarze konstytucyjnym i unijnym. Zarówno przepisy polskiej Konstytucji, jak przepisy Traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej, gwarantują obywatelowi opiekę w czasie pobytu poza granicami. Celem publikacji jest analiza zakresu podmiotowego świadczonej pomocy, a także próba odpowiedzi na pytanie, w jakich sytuacjach i przez jakie podmioty pomoc ma lub może być świadczona. W tekście dokonano porównania regulacji polskiego prawa wewnętrznego oraz przepisów unijnych. Celem prowadzonych rozważań było wskazanie na podobieństwa i różnice w zakresie pomocy oferowanej w ramach opieki konstytucyjnej i unijnej. Należy bronić tezy o konieczności ciągłej ewolucji funkcji konsularnych, z uwagi na zmieniające się dynamicznie realia otaczającej nas rzeczywistości, jak zintensyfikowane ruchy migracyjne obywateli.

REFERENCES:

Literature:

• Bach-Golecka D., Civis europeus sum: uwagi na temat europejskiej opieki konsularnej,
  [w:] Wybrane zagadnienia współczesnego prawa konsularnego (z perspektywy prawa
  i praktyki międzynarodowej oraz polskiej), red. P. Czubik, W. Burek, Kraków 2014.
• Complak K., Komentarz do art. 36 Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej, [w:] Konstytucja Rzeczypospolitej Polskiej, red. M. Haczkowska, Warszawa 2014.
• Czubik P., Prawo dostępu do konsula, Kraków 2011.
• Dawidowicz W., Polskie prawo administracyjne, Warszawa 1978.
• Garlicki L., Zubik M., Komentarz do art. 36 Konstytucji, [w:] Konstytucja Rzeczpospolitej Polskiej. Komentarz II, red. K. Działocha, L. Garlicki, P. Sarnecki, W. Sokolewicz,
  J. Trzciński, Warszawa 2003.
• Garlicki L., Zubik M., Komentarz do art. 36 Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej, [w:] Konstytucja Rzeczypospolitej Polskiej. Komentarz. Tom II, red. L. Garlicki, M. Zubik, Warszawa 2016.
• Jagielski J., Obywatelstwo polskie. Zagadnienia podstawowe, Warszawa 1998.
• Kaleta K., Wiącek M., Komentarz do art. 31, [w:] Konstytucja III RP w tezach orzeczniczych Trybunału Konstytucyjnego i wybranych sądów, red. M. Zubik, Warszawa 2011.
  Konstytucje Rzeczypospolitej Polskiej oraz komentarz do Konstytucji RP z 1997 roku, red.
  J. Boć, Wrocław 1998.
• Kowalik-Bańczyk K., Komentarz do art. 23 TFUE, [w:] Traktat o funkcjonowaniu Unii
  Europejskiej. Tom I, red. A. Wróbel, Warszawa 2012.
• Kryszeń G., Prokop K., Aksjologia polskiej Konstytucji, Warszawa 2017.
• Kubuj K., Objaśnienie do art. 36, [w:] Konstytucja RP. Tom I. Komentarz Art. 1–86, red.
  M. Safjan, L. Bosek, Warszawa 2016.
• Na straży państwa prawa. Trzydzieści lat orzecznictwa Trybunału Konstytucyjnego, red.
  L. Garlicki, M. Derlatka, M. Wiącek, Warszawa 2016.
• Prawo administracyjne. Podstawowe instytucje w świetle źródeł prawa, doktryny i judykatury, red. W. Bednarek, Olsztyn 2002.
• Suławko-Karetko A., Status konsula w prawie polskim, Warszawa.
• Trafas T., Funkcja konsula honorowego w świetle polskich uregulowań- dylematy teorii
  i praktyki, [w:] Wybrane zagadnienia współczesnego prawa konsularnego (z perspektywy prawa i praktyki międzynarodowej oraz polskiej), red. P. Czubik, W. Burek, Kraków 2014.
• Tuleja P., Komentarz do art. 36, [w:] Konstytucja Rzeczypospolitej Polskiej. Komentarz,
  red. P. Tuleja, Warszawa 2019.
• Winczorek P., Komentarz do Konstytucji Rzeczpospolitej Polskiej z dnia 2 kwietnia 1997
  roku, Wydanie drugie – rozszerzone, Warszawa 2008.
• Zięba-Załucka H. [w:] Konstytucja Rzeczypospolitej Polskiej. Komentarz encyklopedyczny, red. W. Skrzydło, S. Grabowska, R. Grabowski, Warszawa 2009.
• Żołnierczyk E., Zakres konsularnej ochrony obywatela w ustawie z 2015 r. – Prawo konsularne, [w:] Nowe wyzwania i rozwiązania w polskim systemie ochrony praw człowieka, red. J. Jaskiernia, K. Spryszak, Toruń 2018.