Konstytucyjna i konwencyjna proweniencja prawa do sprawiedliwego rozpatrzenia sprawy (prawa do sądu)

Constitutive and Conventional Provenance of Law to Fair Consideration of Case (Right to a Fair Trial)

The text is devoted to the problem of the right to a fair trial, which the Polish legislator recognizes as the one of the most important civil rights and liberties. The constitutive and conventional lineage of this right was indicated. It is noted in the text that this right can only be excercised in a state that recognizes the tripartite division of power as well as in situation in which common judiciary is based on four fundamental foundations such as jurisdiction to hear a case of a given type, impartiality, independent in legal, organisational and decision-making terms.

Tekst poświęcony jest problematyce tzw. prawa do sądu, którą polski ustawodawca uznaje za jedno z ważniejszych praw i wolności obywatelskich. Wskazano na konstytucyjny i konwencyjny rodowód tego prawa. W tekście zauważa się, że może być ono realizowane wyłącznie w państwie uznającym trójpodział władzy oraz w realiach, w których sądownictwo powszechne oparte jest na czterech zasadniczych fundamentach, tj. właściwości do rozpoznania sprawy danego rodzaju, niezależności, bezstronności i niezawisłości.

REFERENCES:

Literature:

• Cioch P., Nowińska J., Postępowanie cywilne, Warszawa 2007.
• Garlicki L., Prawo do sądu, [w:] Prawa człowieka. Model prawny, red. R. Wieruszewski, Wrocław 1991.
• Ławniczak A., Konstytucja Rzeczypospolitej Polskiej. Komentarz [online], Lex 2019.
• Mikłaszewicz P., Niezależność sądów i niezawisłość sędziów w kontekście zasady rządów prawa – zasadniczy element funkcjonowania UE w świetle orzecznictwa TSUE, „Państwo i Prawo” 2018, nr 3.
• Sarnecki P., Komentarz do art. 45 Konstytucji RP, LEX 2016.
• Skorupka J., Uwagi o modelu postępowania przygotowawczego i sądowego, „Ius Novum” 2010, nr 4.
• Skowron A., Rzetelny proces karny w ujęciu Karty Praw Podstawowych Unii Europejskiej oraz Europejskiej Konwencji o Ochronie Praw Człowieka i Podstawowych Wolności, „Prokuratura i Prawo” 2017, nr 11.
• Tkaczyk E., Konstytucyjne prawo do sądu jako jedna z ważniejszych gwarancji praw człowieka w państwie demokratycznym, „Studia Prawnicze i Administracyjne” 2017, nr 20 (2).