Podstawowe domniemania w procesie weryfikacji wyborów w państwie demokratycznym

Basic presumptions in the judicial election verification process in a democratic state

The election verification process, understood as checking the correctness of their course within the legally prescribed framework, is an essential element of the election procedure in a democratic state. This process in a relatively short period of time, must lead to the declaration of validity or nullity of the elections, which is necessary for confirming or contradicting the democratic legitimacy of elected representatives of power. The complexity of the elections translates into the complexity of the process of their verification, which, in order to simplify it, leads to the use of legally established presumptions in it. The aim of this study is the theoretical analysis of the basic election presumptions of democratic states, i.e. the presumption of validity of elections and the presumption of constitutionality of the election procedure, taking into account the systemic dangers related to their incorrect application.

Proces weryfikacji wyborów, rozumiany jako sprawdzenie prawidłowości ich przebiegu według prawnie wyznaczonych ram, jest niezbędnym elementem procedury wyborczej w państwie demokratycznym. Proces ten w stosunkowo krótkim czasie musi doprowadzić do stwierdzenia ważności lub nieważności wyborów, co ma podstawowe znaczenie dla potwierdzenia lub zaprzeczenia demokratycznej legitymacji wybranych przedstawicieli władzy. Stopień skomplikowania wyborów przekłada się przy tym na stopień skomplikowania procesu ich weryfikacji, co w celu jego uproszczenia prowadzi do wykorzystywania w nim ustanowionych prawnie domniemań. Celem tego opracowania jest teoretyczna analiza podstawowych domniemań wyborczych państw demokratycznych, tj. domniemania ważności wyborów i domniemania konstytucyjności procedury wyborczej, z uwzględnieniem niebezpieczeństw ustrojowych związanych z ich nieprawidłowym stosowaniem.

REFERENCES:

• Bogucki O., Domniemania prawne w świetle pojęcia czynności konwencjonalnej, „Ruch Prawniczy, Ekonomiczny i Socjologiczny” 2000, nr 2.
• Buczkowski Ł., Zasady weryfikacji wyborów parlamentarnych w IV i V Republice Francuskiej, „Przegląd Prawa Konstytucyjnego” 2012, nr 2.
• Dąbrowski M., Domniemanie zgodności ustaw z Konstytucją Rzeczypospolitej Polskiej z 1997 roku, Olsztyn 2017.
• Dąbrowski M., Zasada kontradyktoryjności a postępowanie przed Trybunałem Konstytucyjnym, „Przegląd Prawa Konstytucyjnego” 2011, nr 2.
• Jakubowski P., Cisza legislacyjna - zasada prawa wyborczego w Rzeczypospolitej Polskiej, „Przegląd Sejmowy” 2015, nr 4(129).
• Kryszeń G., Uczciwość wyborów jako zasada prawa wyborczego, „Studia wyborcze” 2016, t. 21.
• Łukowiak D., Konstytucyjne ramy kadencyjności organów władzy publicznej, „Ruch Prawniczy, Ekonomiczny i Socjologiczny” 2020, z. 1.
• Mistygacz M., Protesty wyborcze i ważność wyborów, „Studia Politologiczne” 2011, vol. 22.
• Mojski W., Glosa do postanowienia Sądu Najwyższego z 29 października 2019 r. (I NSW 103/19), „Studia Iuridica Lublinensia” 2019, nr 4.
• Naleziński B., Komentarz do art. 101 Konstytucji, [w:] Konstytucja RP. Tom II. Komentarz do art. 87-243, red. M. Safjan, L. Bosek, Warszawa 2016.
• Przybylski-Lewandowski F., Domniemanie prawne, [w:] Leksykon współczesnej teorii i filozofii prawa, red. J. Zajadło, Warszawa 2007.
• Rachwał M., Wybory we współczesnym państwie demokratycznym, [w:] Uwarunkowania i mechanizmy partycypacji politycznej, red. M. Rachwał, Poznań 2017.
• Skotnicki K., Funkcje wyborów a wielkość okręgów wyborczych, http://www.csw.umk.pl/pobierz.php?id=100.