Realizacja zasady równości w zakresie dostępu do dóbr kultury narodowej

Implementation of the equality principle with regard to access to goods of national culture

The purpose of this text is to prove that Art. 6 sec. 1 is a provision indicating a specific area in which the principle of equality expressed in art. 32 and 33 of the Polish Constitution. To prove this, it is explained how equality relates to the range of entities entitled to disseminate and make available to them national cultural goods. It has also been proved that the reference of equality to the dissemination and sharing of national cultural goods requires the application of a compensatory privilege resulting from factual, not only legal, premises. On the occasion of such extensive research, it was also shown that Art. 6 sec. 1 is also a concretization of Art. 5 in fine and that it contains a subjective right.

Celem niniejszego tekstu jest udowodnienie, że art. 6 ust. 1 jest przepisem wskazującym na szczegółową dziedzinę, w której zastosowanie ma zasada równości wyrażona w treści art. 32 i 33 Konstytucji RP. Aby tego dowieźć, wyjaśniono, jak równość odnosi się do zakresu podmiotów uprawnionych do tego, aby im upowszechniać i udostępniać dobra kultury narodowej. Udowodnione zostało również, że odniesienie równości do upowszechniania i udostępniania dóbr kultury narodowej wymaga zastosowania uprzywilejowania wyrównawczego wynikającego z przesłanek faktycznych, a nie tylko prawnych. Przy okazji tak zakrojonych badań wykazane zostało również, że art. 6 ust. 1 jest także konkretyzacją art. 5 in fine oraz, że zawiera on w sobie prawo podmiotowe.

REFERENCES:

• Balicki R., Zasada równości i jej wpływ na realizację konstytucyjnych praw i wolności, [w:] Wolności i prawa jednostki w Konstytucji RP. Idee i zasady przewodnie konstytucyjnej regulacji wolności i praw jednostki w RP, t. I, red. M. Jabłoński, Warszawa 2010.
• Chmaj M., Komentarz do Konstytucji RP. Art. 30, 31, 32, 33, Warszawa 2019.
• Frankiewicz-Bodynek A., Cultural Goods in the Constitution of the Republic of Poland, „Przegląd Prawa Konstytucyjnego” 2019, nr 6(52).
• Frankiewicz-Bodynek A., Dobra kultury a dobra kultury narodowej w Konstytucji RP, [w:] Własność intelektualna a dziedzictwo kulturowe. Księga jubileuszowa dedykowana Profesorowi Wojciechowi Kowalskiemu, red. M. Jankowska, P. Gwoździewicz-Matan, P. Stec, Warszawa 2020.
• Garlicki L., artykuł 32, 33, 70, [w:] Konstytucja Rzeczypospolitej Polskiej. Komentarz, t. III, red. L. Garlicki, Warszawa 2003.
• Izdebski H., Komentarz do Konstytucji RP, Art. 6, 70, 73, Warszawa 2019.
• Jarosz-Żukowska S., Żukowski Ł., Prawo do nauki i jego gwarancje, [w:] Realizacja i ochrona konstytucyjnych wolności i praw jednostki w polskim porządku prawnym, red. M. Jabłoński, Wrocław 2014.
• Lach D.E., Zasada równego dostępu do świadczeń opieki zdrowotnej, Warszawa 2011.
• Lizak A., Glosa do wyroku Trybunału Konstytucyjnego z dnia 25 maja 2016 roku (sygn. Kp 2/15, OTK ZU nr A/2016 poz. 23), „Santander Art and Culture Law Review” 2017, nr 1.
• Łabno A., Zasada równości i zakaz dyskryminacji, [w:] Wolności i prawa jednostki w praktyce oraz ich gwarancje w praktyce, red. L. Wiśniewski, Warszawa 2006.
• Sadurski W., Równość wobec prawa, „Państwo i Prawo” 1978, z. 8-9.
• Safjan M., Mikłaszewicz P., Granice uprzywilejowania wyrównawczego, „Przegląd Sejmowy” 2011, nr 6.
• Sarnecki P., artykuł 5, [w:] Konstytucja Rzeczypospolitej Polskiej. Komentarz, t. V, red. L. Garlicki, Warszawa 2007.
• Sarnecki P., artykuł 6, [w:] Konstytucja Rzeczypospolitej Polskiej. Komentarz, t. V, red. L. Garlicki, Warszawa 2007.
• Skrzydło W., Konstytucja Rzeczypospolitej. Komentarz, Warszawa 2013.
• Winiarska A., Klaus W., Dyskryminacja i nierówne traktowanie jako zjawisko społeczno-kulturowe, „Studia Biura Analiz Sejmowych Kancelarii Sejmu” 2011, nr 2.
• Ziółkowski M., Uprzywilejowanie wyrównawcze, „Państwo i Prawo” 2016, z. 4.