Konstytucyjne prawo jednostki do ochrony wolności i praw człowieka a kształtowanie bezpieczeństwa indywidualnego - interdyscyplinarne ujęcie problemu

Constitutional right of an individual to the protection of freedom and human rights and shaping individual safety – interdisciplinary approach to the problem

The obligations of the state towards people and citizens are included in the Constitution of the Republic of Poland, those concerning security in Art. 5. However, this document does not clearly define the essence of this concept. The aim of the article is to show the need to include it in the basic law. The analysis of legal acts, literature in the field of security, state and law, and own research shows that society needs an unambiguous definition of terms. Of course, it was emphasized that the clarification of the definition of security in the Polish Constitution is not a simple challenge, as it cannot be formulated in absolute terms. However, an attempt can be made to analyze the subjective and objective approach to the problem. The need to look at individual security through the prism of development and the use of individual opportunities in the light of the common good protected by law has been demonstrated.

Zobowiązania państwa wobec człowieka i obywatela ujęto w Konstytucji RP, te dotyczące bezpieczeństwa w art. 5. Jednak zabrakło w tym dokumencie jednoznacznego określenia istoty tego pojęcia. Celem artykułu jest ukazanie potrzeby umieszczenia go w ustawie podstawowej. Analiza aktów prawnych, literatury w zakresie nauk o bezpieczeństwie, państwie i nauk prawnych oraz wyniki badań własnych pokazują, że społeczeństwo potrzebuje jednoznacznego zdefiniowania pojęć. Oczywiście podkreślono, że doprecyzowanie definicji bezpieczeństwa w Konstytucji RP nie jest prostym wyzwaniem, gdyż nie da się jej ująć w kategoriach bezwzględnych. Jednakże można podjąć próbę analizy w zakresie podmiotowego i przedmiotowego ujęcia problemu. Wykazano potrzebę spojrzenia na bezpieczeństwo indywidualne przez pryzmat rozwoju i wykorzystywania szans jednostki w świetle dobra wspólnego chronionego prawem.

REFERENCES:

• Arystoteles, Polityka, t. 7,Warszawa 1964.
• Bień-Kacała A., Bezpieczeństwo w Konstytucji RP z 1997 r. - wstępna diagnoza, „Przegląd Prawa Konstytucyjnego” 2015, nr 2.
• Bombała B., Pytanie o paradygmat nauk o bezpieczeństwie- ujęcie personalistyczno - fenomenologiczne, „Zagadnienia Naukoznawstwa” 2017, nr 1.
• Brzeziński M. Bezpieczeństwo jako wartość konstytucyjna, Warszawa 2019.
• Hołyst B., Bezpieczeństwo jednostki, Warszawa 2014.
• Jarosz Z., Konstytucja V Republiki Francuskiej, Warszawa 1997.
• Karwińska A., Socjalizacja w perspektywie indywidualnej i społecznej, [w:] Odkrywanie socjologii. Podręcznik dla ekonomistów, red. A. Karwińska, Warszawa 2008.
• Prawa i obowiązki obywateli. Wybór źródeł, red. Z. Kędzia, Wrocław 1978.
• Kitler W., Bezpieczeństwo narodowe. Podstawowe kategorie, dylematy pojęciowe i próba systematyzacji, „Zeszyt Problemowy” 2010, nr 1.
• Klamut R. Bezpieczeństwo jako pojęcie psychologiczne, „Zeszyty Naukowe Politechniki Rzeszowskiej” 2012, nr 17.
• Krąpiec M., Państwo, [w:] Powszechna Encyklopedia Filozofii, t. 7, Lubin 2006.
• Kuźniar R., Prawa człowieka. Prawo, instytucje, stosunki międzynarodowe, Warszawa 2008.
• Locke J., Dwa traktaty o rządzie, Warszawa 1992.
• Platon, Państwo, t. 1, Warszawa 1994.
• Sarnecki P., Najstarsze konstytucje z końca XVIII i I połowy XIX wieku, Warszawa 1997.
• Skarżyński M., Homo Securitas, [w:] Jednostka wobec wyzwań zmieniającego się środowiska bezpieczeństwa, red. I. Andruszkiewicz, M. Skarżyński, Poznań 2015.
• Urbanek A., Ludzki wymiar bezpieczeństwa, [w:] Wybrane problemy bezpieczeństwa. Dziedziny bezpieczeństwa, red. A. Urbanek, Słupsk 2013.
• Winczorek P., Komentarz do Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 2 kwietnia 1997 r., Warszawa 2008.
• Wojakowska M., Marketing relacji w administracji publicznej wobec wyzwań zarządzania bezpieczeństwem, „Zeszyty Naukowe SGSP” 2018, Nr 65, t. 1.
• Wolanin J., Od redaktora, „Przegląd Komunalny” 2007, nr 11.
• Znamierowski Cz., Szkoła prawa. Rozważania o państwie, Warszawa 1999.