Zasada pacta sunt servanda a Konstytucja RP

The principle of pacta sunt servanda and the Polish Constitution

The article deals with the range, role and place of one of the most important principles of international law, the principle of pacta sunt servanda in the Polish Constitution. It presents opposing views of the representatives of the doctrine and the author’s position on the subject matter, decisions of international and national courts, and possible solutions to possible collisions between the norm of domestic law and the norm of international law. It also refers to the consequences of refusing to perform an obligation under international law as a result of granting primacy and applying constitutional rule that is contradictory to it and the question of the effectiveness of customary international law norms and general principles of law recognized by civilized nations, which is controversial under the Polish Constitution.

Artykuł podejmuje problematykę zakresu, roli i miejsca jednej z najważniejszych zasad prawa międzynarodowego zasady pacta sunt servanda w Konstytucji RP. Prezentuje przeciwstawne poglądy przedstawicieli doktryny i stanowisko Autorki w przedmiotowej materii, orzeczenia sądów międzynarodowych i krajowych oraz możliwe rozwiązania ewentualnych kolizji pomiędzy normą prawa wewnętrznego a normą prawa międzynarodowego. Odnosi się także do konsekwencji odmowy wykonania zobowiązania wynikającego z prawa międzynarodowego na skutek przyznania pierwszeństwa i stosowania kolizyjnej w stosunku do niej normy konstytucyjnej oraz kontrowersyjnej na gruncie Konstytucji RP kwestii skuteczności norm prawa zwyczajowego międzynarodowego i zasad ogólnych prawa uznanych przez narody cywilizowane.

REFERENCES:

• Banasiński C., Pozycja prawa międzynarodowego w krajowym porządku prawnym (w świetle Konstytucji z 1997 r.), „Przegląd Prawa Europejskiego” 1997, nr 2(3).
• Banaszak B., Konstytucja RP a prawo międzynarodowe, [w:] Konstytucja i władza we współczesnym świecie. Doktryna - prawo - praktyka. Prace dedykowane Prof. Wojciechowi Sokolewiczowi na siedemdziesięciolecie urodzin, red. M. Kruk, J. Trzciński, J. Wawrzyniak, Warszawa 2002.
• Działocha K., Hierarchia norm konstytucyjnych i jej rola w rozstrzyganiu kolizji norm, [w:] Charakter i struktura norm konstytucji, red. J. Trzciński, Warszawa 1997.
• Fox H., Webb F., The law of state immunity, Oxford 2015.
• Frankowska M., Prawo traktatów, Warszawa 1997.
• Gruszczyński K.J., Szyjko C.T., Immunitet jurysdykcyjny państwa w prawie międzynarodowym publicznym: aktualne zagadnienia teoretyczno - praktyczne. T II - Wyzwania, wyjątki i tendencje przyznania w XXI w., Warszawa 2014.
• Hyland R., Pacta Sunt Servanda: a Mediation, „Virginia Journal of International Law” 1994, vol. 34, No. 2.
• Kałduński M., Immunitet państwa w prawie międzynarodowym w kontekście zbrodni wojennych i zbrodni przeciwko ludzkości, „Zeszyty Prawnicze Biura Analiz Sejmowych Kancelarii Sejmu” 2018, nr 2(58).
• Kałduński M., Zasada dobrej wiary w prawie międzynarodowym, Warszawa 2017.
• Konstytucja Federalna Szwajcarskiej Konfederacji z 1999 roku i Konstytucja Rzeczypospolitej Polskiej z 1997 roku. Materiały z polsko-szwajcarskiego sympozjum z 26 i 27 października 2000 roku, red. Z. Czeszejko-Sochacki, Białystok 2001.
• Konstytucja Rzeczypospolitej Polskiej. Komentarz, t. I, red. L. Garlicki, Warszawa 1999.
• Kozłowski A., Wyrok Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej w sprawie niezależności polskich sądów (sprawy połączone C - 585/18 C-624/18, C-625/18) a konstytucyjny wymóg przestrzegania przez Rzeczposoplitą Polską wiążącego ją prawa międzynarodowego - implikacje, „Acta Universitatis Wratislaviensis”, t. 3978, Wrocław 2020.
• Kruk M., Konstytucyjne zasady podstawowe - ich znaczenie prawne i katalog, [w:] Zasady podstawowe polskiej Konstytucji, red. W. Sokolewicz, Warszawa 1998.
• Księga XX- lecia orzecznictwa Trybunału Konstytucyjnego, red. M. Zubik, Warszawa 2006.
• Kunz J.L., The Meaning and the Range of the Norm Pacta Sunt Servanda, „American Journal of International Law” 1945, vol. 39, No. 2.
• Kwiecień R., Miejsce umów międzynarodowych w porządku prawnym państwa polskiego, Warszawa 2000.
• Lis E., Zasada dobrej wiary w prawie międzynarodowym, „Studia Iuridica Lublinensia” 2016, vol. XXV.
• Masternak-Kubiak M., Przestrzeganie prawa międzynarodowego w świetle Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej, Kraków 2003.
• Muszyński M., Osiejewicz J., Immunitet państwa: instytucja na rozdrożu prawa, „Polski Przegląd Stosunków Międzynarodowych” 2013, nr 3.
• Olas E., Immunitet jurysdykcyjny państwa w wybranych orzeczeniach sądów krajowych, „Problemy Współczesnego Prawa Międzynarodowego, Europejskiego i Porównawczego” 2012, vol. X.
• Otwarcie Konstytucji RP na prawo międzynarodowe i procesy integracyjne, red. K. Wójtowicz, Warszawa 2006.
• Wasilkowski A., Przestrzeganie prawa międzynarodowego, [w:] Otwarcie Konstytucji RP na prawo międzynarodowe i procesy integracyjne, red. K. Wójtowicz, Warszawa 2006.
• Whitton J.B., The Sanctity of Treaties (Pacta Sunt Servanda), „International Conciliation” 1935, vol. 16.
• Winczorek P., Komentarz do Konstytucji Rzeczpospolitej Polskiej z dnia 2 kwietnia 1997 r., Warszawa 2008.
• Wyrozumska M., Prawo międzynarodowe oraz prawo UE a konstytucyjny system źródeł prawa, [w:] Otwarcie Konstytucji RP na prawo międzynarodowe i procesy integracyjne, red. K. Wójtowicz, Warszawa 2006.