Insights into the Evolution of Fundamental Rights in the European Union Legislation

This paper analyzes how the approach of the European Union to the protection of fundamental rights evolved. It focuses on primary legislation, which ranks highest in the hierarchy of EU sources of law. For this purpose, the author examines the Founding Treaties, the Reform Treaties, and the Charter of Fundamental Rights. The paper focuses on modifying the Treaties due to the complexity of the subject matter. The considerations discussed in this paper set the ground for the outline of the formation of a multi-level system of human rights protection in the European Union, as well as for the presentation of the current state of the law, which undoubtedly constitutes an important contribution to the regulation of the issue discussed.

Ewolucja ochrony praw podstawowych w aktach prawa pierwotnego Unii Europejskiej - wybrane zagadnienia

Niniejszy artykuł stanowi analizę ewolucji podejścia Unii Europejskiej do kwestii ochrony praw podstawowych. Opracowanie skupia się na aktach prawa pierwotnego stojących najwyżej w hierarchii unijnych źródeł prawa. W tym zakresie przeanalizowano pod tym kątem traktaty założycielskie jak i traktaty rewizyjne a także Kartę Praw Podstawowych. Z uwagi na złożoność zagadnienia i ograniczenia objętościowe niniejszej publikacji skonkretyzowano się na kwestiach dotyczących modyfikacji treści Traktatów. Na podstawie dokonanych rozważań zakreślono proces kształtowania się wielopoziomowego systemu ochrony praw człowieka w Unii Europejskiej a także aktualny stan prawny, który stanowi niewątpliwie istotny wkład w uregulowaniu tego aspektu.

REFERENCES:

• Bagan-Kurluta K., Cuadrat-Grzybowska K., Ochrona praw człowieka, [in:] Integracja europejska. Wprowadzenie, ed. M. Perkowski, Warsaw 2002.
• Barcz J., Koliński A., Jednolity Akt Europejski. Zagadnienia prawne i instytucjonalne, Warsaw 1991.
• Podstawy prawne Unii Europejskiej, 3rd edition, ed. J. Barcz, Warsaw 2010.
• Barcz J., Ewolucja charakteru prawnego Unii Europejskiej. Klasyfikacja teoretycznego procesu integracji europejskiej, [in:] Instytucje i prawo Unii Europejskiej, eds. J. Barcz, M. Górka, A. Wyrozumska, Warsaw 2020.
• Bartoszewskiego W., Karta Praw Podstawowych. Stanowisko Rady Doradczej do spraw Praw Człowieka przy Ministrze Spraw Zagranicznych, Warsaw 2001.
• Berdel-Dudzińska M., Karta Praw Podstawowych Unii Europejskiej - geneza, status prawny, podstawy aksjologiczne, [in:] Prawo i ustrój Rzeczpospolitej Polskiej w perspektywie integracji z Unią Europejską, eds. M. Grzybowski, M. Berdel-Dudzińska, Rzeszów 2002.
• Biernat S., Wasilewski A., Wolność gospodarcza w Europie, Kraków 2000.
• Czapliński W., Ostrihansky R., Saganek P., Wyrozumska A., Prawo Wspólnot Europejskich. Orzecznictwo, Warsaw 2005.
• Dynia E., Integracja europejska, Warsaw 2006.
• Filipek P., Art. 6, [in:] Traktat o Unii Europejskiej. Komentarz, ed. K. Lankosz, Warsaw 2003.
• Hambura S., Muszyński M., Traktat z Nicei z komentarzem, Bielsko-Biała 2001.
• Hambura S., Muszyński M., Od góry masła do Karty Praw Podstawowych, “Rzeczpospolita” No. 197, August 25, 2003.
• Jasiński F., Systemowe ograniczenie ochrony praw człowieka w Unii Europejskiej na przykładzie dyskusji nad powołaniem Agencji Praw Podstawowych, [in:] Prawo międzynarodowe - problemy wyzwania. Księga pamiątkowa Profesor Renaty Sennenfeld-Tomporek, ed. J. Menkes, Warsaw 2006.
• Malinowska I., Prawa człowieka w Unii Europejskiej, Warsaw 2005.
• Michałowska G., Ochrona praw człowieka w Radzie Europy i w Unii Europejskiej, Warsaw 2007.
• Mik C., Karta Praw Unii Europejskiej. Zagadnienia podstawowe, [in:] Traktat Nicejski, ed. A. Podraza, Lublin 2001.
• Mik C., Karta Praw Podstawowych Unii Europejskiej. Zagadnienia podstawowe, [in:] Traktat Nicejski, ed. A. Podraza, Lublin 2001.
• Nowicki M.A., Wokół Konwencji Europejskiej, Kraków 2000.
• Nowicki M.A, Karta Praw Podstawowych, Zakamycze 2003.
• Piechowiak M., Aksjologiczne podstawy Karty Praw Podstawowych Unii Europejskiej, “Studia Prawnicze” 2003.
• Płachta A., Zasada ochrony praw podstawowych, [in:] Stosowanie prawa Unii Przez sądy, ed. A. Wróbel, Kraków 2005.
• Przyborowska-Klimczak A., Skrzydło-Tefelska E., Dokumenty Wspólnot Europejskich, Lublin 1994.
• Przyborowska-Klimczak A., Skrzydło-Tefelska E., Dokumenty europejskie, vol. III, IV, V, Lublin 1999, 2003, 2004.
• Sozański J., Prawa podmiotowe w systemie Wspólnot i Unii Europejskiej, “Prawo Unii Europejskiej” 2003.
• Witkowska W., Rozwój praw podstawowych i konstytucjonalizmu w Unii Europejskiej, “Prawa Człowieka. Humanistyczne Zeszyty Naukowe”, Katowice 2003.
• Wyrozumska A., Traktat Amsterdamski a problem implementacji prawa europejskiego, [in:] Implementacja prawa integracji europejskiej w krajowych porządkach prawnych, ed. C. Mik, Toruń 1998.
• Wyrozumska A., Jednostka w Unii Europejskiej, [in:] Prawo Unii Europejskiej. Zagadnienia systemowe, ed. J. Barcz, Warsaw 2002.
• Wyrozumska A., Karta Praw Podstawowych-polskie obiekcje, “Sprawy Międzynarodowe” 2007, No. 4.
• Wyrozumska A., Ochrona praw podstawowych w Unii - problemy pluralizmu porządków prawnych, [in:] Suwerenność i ponadnarodowość a integracja europejska, ed. J. Kranz, Warsaw 2006.