Relativism in the Language of Law (on the Example of Legal Texts Concerning the Constitutionally Unregulated Human-Animal Relationship)

The article covers the issue of anthropocentrically conditioned relativism characterizing the attitude of humans toward animals. The relativity of good and evil in this respect was viewed through the prism of selected legal texts. Linguistic examples were indicated (various parts of speech, expressions, substitutions, collocations) attesting to cases of normative consent to the violation of animal welfare, resulting, as it may be assumed, from the subject approach to them and subordinating human welfare to them. The need to give the issue of animal protection a constitutional rank was also expressed.

Relatywizm w języku prawa (na przykładzie tekstów prawnych dotyczących konstytucyjnie nieuregulowanej relacji człowiek - zwierzę)

W artykule omówione zostało zagadnienie uwarunkowanego antropocentrycznie relatywizmu charakteryzującego stosunek ludzi do zwierząt. Na względność dobra i zła w tym zakresie spojrzano przez pryzmat wybranych tekstów prawnych. Wskazano na językowe egzemplifikacje (różne części mowy, wyrażenia, substytucje, kolokacje) poświadczające przypadki normatywnego przyzwolenia na naruszanie dobrostanu zwierząt, wynikającego, jak można sądzić, z przedmiotowego podejścia do nich i podporządkowania postępowania względem nich dobru ludzi. Wyrażono także potrzebę nadania kwestii ochrony zwierząt rangi konstytucyjnej.

REFERENCES:

• Bartoszewicz M., Język polski i jego ochrona prawna w porządku konstytucyjnym Rzeczypospolitej Polskiej, Warsaw 2017.
• Biesaga T., Relatywizm etyczny, [in:] Powszechna encyklopedia filozofii, vol. 8, ed. M.A. Krąpiec, Lublin 2007.
• Choduń A., Słownictwo tekstów aktów prawnych w zasobie leksykalnym współczesnej polszczyzny, Warsaw 2007.
• Encyklopedia PWN w trzech tomach, vol. 3, ed. A. Krupa, Warsaw 2003.
• Gizbert-Studnicki T., Język prawny z perspektywy socjolingwistycznej, Warsaw-Kraków 1986.
• Inny słownik języka polskiego (ISJP), vol. 2, ed. M. Bańko, Warsaw 2000.
• Lazari-Pawłowska I., Relatywizm etyczny, “Etyka” 1984, No. 21.
• Lejman J., Człowiek a zwierzę. Biologiczne i kulturowe źródła antropocentryzmu, “Wschodni Rocznik Humanistyczny” 2015, vol. XI.
• Malinowska E., Konstytucja jako gatunek tekstu prawnego, Opole 2012.
• Malinowski A., Polski język prawny. Wybrane zagadnienia, Warsaw 2006.
• Mamzer H., Pojęcie dobrostanu zwierząt jako kategoria transgraniczna, “Poznańskie Zeszyty Humanistyczne” 2016, vol. XXIX.
• Nowy słownik języka polskiego (NSJP), ed. E. Sobol, Warsaw 2002.
• Pajdzińska, A., Śmiercią jakby płytszą nie umierają, ale zdychają zwierzęta (obraz zwierząt w polszczyźnie na tle ustaleń nauk przyrodniczych), “Etnolingwistyka” 2017, No. 29.
• Pieńkos J., Podstawy juryslingwistyki. Język w prawie - Prawo w języku, Warsaw 1999.
• Szczepankowska I., Dyskurs prawny. Języki, teksty i konteksty, Białystok 2016.
• Uniwersalny słownik języka polskiego (USJP), vol. 3, ed. S. Dubisz, Warsaw 2003.
• Wielki słownik języka polskiego (WSJP), ed. P. Żmigrodzki, www.wsjp.pl.
• Wróblewski B., Język prawny i prawniczy, Kraków 1948.
• Zieliński M., Języki prawne i prawnicze, [in:] Polszczyzna 2000. Orędzie o stanie języka na przełomie tysiącleci, ed. W. Pisarek, Kraków 1999.