Głosowanie przez pełnomocnika w wyborach samorządowych – zasady i tryb udzielenia oraz charakter prawny pełnomocnictwa

Voting by a proxy in the municipal elections – the rules and manner of granting the proxy and the legal nature thereof

The aim of the article is to analyse and to evaluate the Election Code provisions in the aspect of implementing the recommendations of the Council of Europe formulated in the Code of good practices of electoral matters and to attempt to determine the legal nature of the power of attorney for voting institution. The possibility to vote in the elections by a proxy is an exception from the principle of voting in person. For a particular group of voters it is often the only possibility to participate in the elections. Proxy voting implements the principle of universal suffrage; simultaneously, however, it poses a threat to the correctness of the election process. For this reason, in accordance with the recommendations of the Council of Europe, the admissibility of a proxy voting must be subject to precise legal regulation. It is important that this institution should never become an instrument for influencing the election result easily. In the event of the local government elections, it is particularly important as single votes may decide on its result.

Głosowanie przez pełnomocnika w wyborach samorządowych – zasady i tryb udzielenia oraz charakter prawny pełnomocnictwa

Celem artykułu jest analiza i ocena przepisów Kodeksu wyborczego w aspekcie realizacji zaleceń Rady Europy sformułowanych w Kodeksie dobrej praktyki w sprawach wyborczych oraz próba określenia charakteru prawnego instytucji pełnomocnictwa do głosowania. Możliwość oddania głosu w wyborach przez pełnomocnika stanowi odstępstwo od zasady głosowania osobistego. Dla określonej grupy wyborców jest to często jedyna możliwość wzięcia udziału w wyborach. Głosowanie przez pełnomocnika realizuje zasadę powszechności wyborów jednocześnie jednak stwarza też pewne zagrożenia dla prawidłowości procesu wyborczego. Z tego powodu, zgodnie z zaleceniami Rady Europy, dopuszczenie możliwości głosowania przez pełnomocnika musi zostać poddane precyzyjnej regulacji prawnej. Ważne jest aby instytucja ta nie stała się instrumentem łatwego wpływania na wynik wyborów. W przypadku wyborów samorządowych, ma to znaczenie szczególne ponieważ o ich wyniku mogą przesądzać pojedyncze głosy.

REFERENCES:

Literature:

• Banaszak B., Kodeks wyborczy. Komentarz 2018, Legalis. Chmaj M., Skrzydło W., System wyborczy w Rzeczypospolitej Polskiej, Warszawa 2015.
• Czaplicki K.W., głos w dyskusji, [w:] Alternatywne sposoby głosowania a aktywizacja elektoratu, Międzynarodowa Konferencja Naukowa, Rzeszów 26–27 marca 2007, red. S. Grabowska, R. Grabowski, Rzeszów 2007.
• Florczak-Wątor M., Status prawny wyborcy niepełnosprawnego, „Przegląd Prawa Konstytucyjnego” 2011, nr 3.
• Gapski M.P., Nowe techniki głosowania w świetle zasady bezpośredniości wyborów, „Przegląd Sejmowy” 2009, nr 2.
• Jackiewicz A., Głosowanie korespondencyjne oraz głosowanie przez pełnomocnika jako alternatywne metody głosowania w świetle polskiego Kodeksu wyborczego, „Białostockie Studia Prawnicze” 2016, nr 20/A.
• Jaskiernia J., Alternatywne sposoby głosowania w świetle prac instytucji systemu Rady Europy [w:] Alternatywne sposoby głosowania a aktywizacja elektoratu, Międzynarodowa Konferencja Naukowa, Rzeszów 26–27 marca 2007, red. S. Grabowska, R. Grabowski, Rzeszów 2007.
• Jaworski S.J., Komentarz do art. 54, [w:] Kodeks wyborczy. Komentarz, K.W. Czaplicki, B. Dauter, S.J. Jaworski, A. Kisielewicz, F. Rymarz, Warszawa 2014.
• Kryszeń G., Uczciwość wyborów jako zasada prawa wyborczego, „Studia Wyborcze” 2016, t. 21.
• Kurowski K., Prawa wyborcze osób niepełnosprawnych – zagadnienia teorii i praktyki, „Studia Wyborcze” 2011, nr 11.
• Przywora B., Głosowanie przez pełnomocnika w Polsce – próba analizy i podsumowania, „Przegląd Prawa Publicznego” 2014, nr/7–8.
• Rakowska A., Głosowanie przez pełnomocnika (uwagi krytyczne), „Studia Wyborcze” 2007, t. 4.
• Skotnicki K., Głosowanie przez przedstawiciela, [w:] Alternatywne sposoby głosowania a aktywizacja elektoratu, Międzynarodowa Konferencja Naukowa, Rzeszów 26–27 marca 2007, red. S. Grabowska, R. Grabowski, Rzeszów 2007.
• Skotnicki K., Zasada powszechności w prawie wyborczym. Zagadnienia teorii i praktyki, Łódź 2000.
• Strzałkowski T., Komentarz do art. 57, [w:] Kodeks wyborczy. Komentarz, t. I. (art. 1–art. 151), red. A. Biłgorajski, Katowice 2017.
• Zbieranek J., Alternatywne procedury głosowania w polskim prawie wyborczym – gwarancja zasady powszechności wyborów czy mechanizm zwiększania frekwencji wyborczej?, Warszawa 2013.
• Zbieranek J., Nowe procedury: głosowanie korespondencyjne i przez pełnomocnika, [w:] Kodeks wyborczy. Wstępna ocena, red. K. Skotnicki, Warszawa 2011.