Najnowsza pozaparlamentarna propozycja konstytucyjna – „Projekt Konstytucji Rzeczpospolitej Polskiej” ogłoszony 11 listopada 2018 r.

The latest extraparliamentary proposal regarding the draft of the constitution of the Republic of Poland – „Projekt Konstytucji Rzeczpospolitej Polskiej” announced on 11th november 2018

To commemorate the 100 th anniversary of the restoration of Poland’s sovereignty regained in 1918, the Draft Constitution of the Republic of Poland (Projekt Konstytucji Rzeczpospolitej Polskiej original spelling) was announced on 11 th November 2018 as a draft of ZPP/WEI circles (Union of Entrepreneurs and Employers and Warsaw Enterprise Institute Foundation think tank) developed under the leadership of Professor Robert Gwiazdowski. It is a comprehensive Draft of a new constitution consisting of 184 articles comprised in seventeen chapters including thirteen pages of explanatory notes. A consistent support of its authors for solutions introducing presidential system of government is a characteristic feature of the Draft. In a number of proposals, the Draft differs from regulations in the prevailing Constitution of the Republic of Poland of 1997. It specifically concerns the catalogue of rules of the form of government, legal status of an individual within the country and a guarantee of such status, sources of law, legislative, executive and judiciary powers, bodies outside the system of the separation of powers, territorial self-government, and public finances. Some of the material proposals of solutions related to a political regime included in the Draft deserve positive assessment. However, the majority of the same are of a controversial nature or inspire critical remarks. Thus, this Draft vis-á-vis the established Constitution cannot be considered as the better one. Still, as some of the solutions included in the same could have positive influence on more efficient and effective performance of the state mechanism, they would deserve some consideration and submission to a political discussion and ultimately such elements would be required in the Constitution should the amendment take place.

Najnowsza pozaparlamentarna propozycja konstytucyjna – „Projekt Konstytucji Rzeczpospolitej Polskiej” ogłoszony 11 listopada 2018 r.

11 listopada 2018 r., w setną rocznicę odzyskania w 1918 r. niepodległości przez Polskę, został ogłoszony „Projekt Konstytucji Rzeczpospolitej Polskiej” (pisownia oryginalna), jako projekt środowiska ZPP/WEI (Związek Przedsiębiorców i Pracodawców oraz think tanku Fundacja Warsaw Enterprise Institute), opracowany pod kierownictwem prof. Roberta Gwiazdowskiego. Jest to całościowy projekt nowej konstytucji, składający się ze 184 artykułów zgromadzonych w siedemnastu rozdziałach, do którego zostało dołączone trzynastostronicowe uzasadnienie. Za cechę charakterystyczną projektu należy uznać to, że zawiera on propozycje rozwiązań świadczącym o dosyć konsekwentnym opowiedzeniu się jego twórców za wprowadzeniem w Polsce prezydenckiego systemu rządów. Projekt w wielu swych propozycjach rozwiązań różni się od unormowań obowiązującej Konstytucji RP z 1997 r. Dotyczy to zwłaszcza katalogu zasad ustroju państwa, statusu prawnego jednostki w państwie i gwarancji tego statusu, źródeł prawa, władzy ustawodawczej, władzy wykonawczej, władzy sądowniczej, organów spoza systemu podziału władz, samorządu terytorialnego, finansów publicznych. Niektóre z istotnych ustrojowo propozycji rozwiązań zawartych w projekcie zasługują na pozytywną ocenę, więcej jednak ma charakter dyskusyjny lub wywołujący uwagi krytyczne. Nie wydaje się więc, aby projekt mógł być uznany za doskonalszy od obowiązującej Konstytucji. Ponieważ jednak znajdują się w nim niektóre rozwiązania, których przyjęcie mogłoby pozytywnie wpłynąć na bardziej sprawne i efektywne funkcjonowanie mechanizmu państwowego, to zasługiwałyby one na wzięcie pod uwagę i uczynienie przedmiotem dyskursu politycznego, a w rezultacie ewentualnie za pożądane elementy polskiej ustawy zasadniczej – w przypadku dokonywania w niej zmian.

REFERENCES:

Literature:

• Chruściak R., Zmiany, projekty i propozycje zmian w Konstytucji RP, [w:] Problemy zmiany Konstytucji, red. R. Chruściak, Warszawa 2017.
• Garlicki L., O powołaniu naszych czasów do uchwalania konstytucji, „Państwo i Prawo” 2017, z. 9.
• Kruk M., Czy praktyka ustrojowa wskazuje na konieczność zmian w Konstytucji?, „Państwo i Prawo” 2018, z. 12.
• Kuciński J., O Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej z 2 kwietnia 1997 roku. Kompendium, Warszawa 2014.
• Kuciński J., Obywatelska inicjatywa ustawodawcza jako instytucja ustroju Rzeczypospolitej polskiej. Studium prawno-politologiczne, Warszawa 2018.
• Kuciński J., W kierunku prezydenckiego systemu rządów – postulaty dokonania zmian Konstytucji z 1997 r., [w:] Problemy zmiany Konstytucji, red. R. Chruściak, Warszawa 2017.
• Kuciński, J., Koncepcje zmian i przekształceń ustrojowych w pozaparlamentarnych projektach konstytucji RP ogłoszonych w latach 2004–2013, Łódź-Warszawa 2015.
• Kuciński, J., Najnowsze pozaparlamentarne propozycje konstytucyjne – kilka uwag o projekcie „Nowej Konstytucji” Janusza Palikota, „Europejski Przegląd Prawa i Stosunków Międzynarodowych” 2015, nr 2–3.
• Kuciński, J., Najnowsze pozaparlamentarne propozycje konstytucyjne – Janusza Korwin-Mikkego „Projekt konstytucji nowego państwa polskiego”, „Przegląd Prawa Konstytucyjnego” 2015, nr 5.
• Rachwał M., Funkcjonowanie obywatelskiej inicjatywy ustawodawczej w Polsce. Podstawy prawne – praktyka – perspektywy rozwoju, Poznań 2016.