The Constitutional Principle of Freedom of press and its Limitations in Journalistic Practice

  • Author: Paweł Kuca
  • Institution: University of Rzeszów
  • ORCID: https://orcid.org/0000-0001-9424-090X
  • Year of publication: 2019
  • Source: Show
  • Pages: 215-225
  • DOI Address: https://doi.org/10.15804/ppk.2019.05.15
  • PDF: ppk/51/ppk5115.pdf

In Poland, freedom of press is a systemic principle that protects the rule of law. Relevant regulations regarding this matter are included in the constitution in force since 1997. However, other legal regulations contain solutions that raise objections of the journalistic environment and are described as repressive towards the media. The Article 212 of the Penal Code provides for example a criminal penalty of up to one-year imprisonment for the offense of defamation using mass media. According to journalistic circles, such a provision negatively affects journalistic practice causing the so-called “chilling effect”, i.e. unwillingness to undertake controversial subjects. The discussed issue is analyzed in the light of the provisions of the Constitution, jurisprudence of the Constitutional Tribunal, the Press Law Act, as well as selected articles of the Penal Code.

Konstytucyjna zasada wolności prasy i jejograniczenia w praktyce dziennikarskiej

Wolność prasy jest w Polsce zasadą ustrojową, która zabezpiecza rządy prawa. Odpowiednie regulacje dotyczące tej materii są zapisane w konstytucji obowiązującej od 1997 r. Jednak w innych regulacjach prawnych są zapisane rozwiązania, które budzą opór środowiska dziennikarskiego i są określane jako represyjne w stosunku do mediów. Takim rozwiązaniem jest art. 212 kodeksu karnego, który przewiduje m.in. sankcję karną do roku pozbawienia wolności za przestępstwo zniesławienia za pomocą mediów. Według środowisk dziennikarskich taki przepis negatywnie wpływa na praktykę dziennikarską powodując tzw. „efekt mrożący”, czyli niechęć do podejmowania kontrowersyjnych tematów. Omawiane zagadnienie jest analizowane w świetle zapisów konstytucji, orzecznictwa Trybunału Konstytucyjnego, przepisów prawa prasowego, a także wybranych artykułów kodeksu karnego.

REFERENCES:

Literature:

  • Art. 212 Kodeksu Karnego – jeśli chcecie go zostawić, to go zmieńmy. Debata u Rzecznika,
    https://www.rpo.gov.pl/pl/content/debata-wolnosc-slowa-a-znieslawienie.
  • Bychawska-Siniarska D., Wykreśl 212 kk. Czy odpowiedzialność za zniesławienie powinna
    zniknąć?, http://www.tokfm.pl/Tokfm/1,103454,10205965,Wykresl_212_KK__Czy_
    odpowiedzialnosc_za_znieslawienie.html.
  • Domagalski M., Art. 212 Kodeksu karnego to relikt poprzedniej epoki, rozmowa z Dariuszem
    Plutą, adwokatem, specjalistą i praktykiem do spraw mediów, https://www.rp.pl/Rzecz-o-prawie/304029988-Art-212-Kodekus-karnego-to-relikt-poprzedniejepoki.
    html.
  • Głowacka D., Praktyczny przewodnik po artykule 212 k.k., Warsaw 2012, http://gazetylokalne.
    pl/wp-content/uploads/2015/10/PRZEWODNIK-WWW.pdf
  • Jaworski L., Wolność wyrażania poglądów a wolność środków społecznego przekazu w Konstytucji
    Rzeczypospolitej Polskiej, [in:] Prawo prasowe między wymogami prawa, nakazami
    etyki a oczekiwaniami rynku, eds. J. Sobczak, K. Chałubińska-Jentkiewicz,
    Toruń 2016.
  • Karanie za zniesławienie niekonstytucyjne? RPO zaskarżyła przepis, https://prawo.gazetaprawna.
    pl/artykuly/664742,karanie-za-znieslawienie-niekonstytucyjne-rpo-zaskarzyla-
    przepis.html.
  • Lisowski K., Dziennikarze lokalni najczęściej nękani sprawami o zniesławienie (raport),
    https://www.wirtualnemedia.pl/artykul/dziennikarze-lokalni-najczesciej-nekani-
    sprawami-o-znieslawienie-raport.
  • Leksykon wiedzy politologicznej, red. J. Marszałek-Kawa, D. Plecka, Toruń 2018.
  • Łoszewska-Ołowska M., Wolność słowa i prasy a ochrona dóbr osobistych w Polsce – konflikt,
    czy konieczny kompromis?, [in:] Czy istnieje IV władza? Wolność prasy w teorii
    i praktyce, eds. T. Gardocka, J. Sobczak, Toruń 2010.
  • Marszałek-Kawa J., Realizacja funkcji kontrolnej przez parlamenty narodowe, „Cywilizacja
    i Polityka” 2003, No. 1.
  • Sobczak J., U podstaw doktrynalnych liberalnej koncepcji wolności prasy, [in:] Czy istnieje
    IV władza? Wolność prasy w teorii i praktyce, eds. T. Gardocka, J. Sobczak, Toruń 2010.
  • Sobczak K., „Wykreśl 212 kk” – ruszyła kampania przeciwko więzieniu za słowa, https://
    www.prawo.pl/prawnicy-sady/wykresl-212-kk-ruszyla-kampania-przeciwko-wiezieniu-
    za-slowa,40627.html.
  • Sześciło D., Paragraf 212. Karanie dziennikarzy za zniesławienie w polskiej praktyce,
    Warsaw 2009.
  • Wójcik A., Knebel dla mediów. Zwłaszcza lokalnych. Artykuł 212 na straży interesów polityków
    i innych prezesów, https://archiwumosiatynskiego.pl/wpis-w-debacie/knebeldla-
    mediow-zwlaszcza-lokalnych-art-212-na-strazy-interesow-politykow-i-innychprezesow.

freedom of press Constitutional Tribunal, journalism media

Message to:

 

 

© 2017 Adam Marszałek Publishing House. All rights reserved.

Projekt i wykonanie Pollyart