Konstytucyjne prawa osobiste i majątkowe twórców nauki de lege lata i de lege ferenda. Zagadnienia konstrukcyjne w kontekście uniwersalnego systemu ochrony praw człowieka

The Constitutional Moral and Material Rights of Creators of Science de lege lata and de lege ferenda. Structural Issues in the Context of a Universal System of Protecting Human Rights

This paper focuses on analysing the relationship between intellectual property law and human rights in point of view protecting the moral and material interests of the creators of intangible goods. The paper aims to determine whether the catalogue of human rights includes the subjective right of the creators of intangible goods to protect their personal and material rights to the fruits of their intellectual work and reconstruct the content of this right. The considerations are carried out from the background of the Polish and universal system of protecting human rights and the legal requirement to provide adequate protection to the creators of Science. The paper concludes that the catalogue of human rights includes the subjective right of the creators of intangible goods to protect their moral and material interests and reconstruct the content of that right.

Artykuł poświęcony jest analizie relacji między prawem własności intelektualnej a prawami człowieka z punktu widzenia wymogu ochrony interesów osobistych i majątkowych twórców dóbr niematerialnych. Celem pracy jest ustalenie czy do katalogu praw człowieka należy prawo podmiotowe twórców dóbr niematerialnych do ochrony ich praw osobistych i materialnych do wytworów ich intelektu oraz zrekonstruowanie treść tego prawa. Rozważania są prowadzone z perspektywy regulacji krajowego i uniwersalnego systemu ochrony praw człowieka oraz wymogu prawnego udzielenia odpowiedniej ochrony twórcom Nauki. W konkluzjach pracy wykazano, że do katalogu praw człowieka należy prawo podmiotowe twórców dóbr niematerialnych do ochrony ich interesów osobistych i materialnych oraz zrekonstruowano jego treść.

REFERENCES:

• Brzozowski W., Krzywoń A., Wiącek M., Prawa człowieka, Warszawa 2019.
• Czub K., Prawa osobiste twórców dóbr niematerialnych. Zagadnienia konstrukcyjne, Warszawa 2011.
• Dybowski T., Ochrona własności na tle konstytucyjnej koncepcji źródeł prawa w orzecznictwie TK, [w:] Trybunał Konstytucyjny. Księga X-lecia, red. F. Rymarz, A. Jankiewicz, Warszawa 2001.
• Flisak D., Komentarz do art. 1, [w:] Prawo autorskie i prawa pokrewne. Komentarz LEX, red. M. Bukowski, D. Flisak, Warszawa 2014.
• Garlicki L., Komentarz do art. 64 Konstytucji RP, [w:] Konstytucja Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 2 kwietnia 1997 roku. Komentarz, t. III, red. L. Garlicki, Warszawa 2003.
• Granat M., Godność człowieka z art. 30 Konstytucji RP jako wartość i jako norma prawna, „Państwo i Prawo” 2014, nr 8.
• Greene M.T., The demise of the lone author, „Nature” 2007, vol. 450, nr 7173.
• Ingleby C., Creators of Science, „Nature” 1871, nr 5.
• Jabłoński M., Wolności z art. 73 Konstytucji RP, [w:] Prawa i wolności obywatelskie w Konstytucji RP, red. B. Banaszak, A. Preisner, Warszawa 2002.
• Kiser G.L., No more first authors, no more last authors, „Nature” 2018, nr 561.
• Kopff A., Dzieło sztuk plastycznych i jego twórca w świetle przepisów prawa autorskiego, Kraków 1961.
• Kopff A., Prawo cywilne a prawo dóbr niematerialnych, „Zeszyty Naukowe Uniwersytetu Jagiellońskiego. Wynalazczości i Ochrony Własności Intelektualnej” 1975, z. 5.
• Markiewicz R., Ochrona prac naukowych, „Zeszyty Naukowe Uniwersytetu Jagiellońskiego. Wynalazczości i Ochrony Własności Intelektualnej” 1990, z. 55.
• Mazurek F.J., Godność osoby ludzkiej podstawą praw człowieka, Lublin 2001.
• Prawo autorskie i prawa pokrewne. Komentarz, red. J. Barta, R. Markiewicz, Warszawa 2011.
• Preussner-Zamorska J., Prawo do autorstwa wynalazku, Warszawa 1974.
• Pyziak-Szafnicka M., Prawo podmiotowe, [w:] Prawo cywilne – część ogólna, t. 1, red. M. Safjan, Warszawa 2007.
• Radwański Z., A. Olejniczak, Prawo cywilne – część ogólna, Warszawa 2015.
• Safjan M., Refleksje wokół konstytucyjnych uwarunkowań rozwoju ochrony dóbr osobistych, „Kwartalnik Prawa Prywatnego” 2002, z. 1.
• Sieńczyło-Chlabicz J., Banasiuk J., Czas ochrony autorskich praw majątkowych do utworu jako przedmiotu prawa autorskiego, „Białostockie Studia Prawnicze” 2010, z. 7.