Konstytucyjny obowiązek prowadzenia polityki zapewniającej bezpieczeństwo ekologiczne współczesnemu i przyszłym pokoleniom

The Constitutional Obligation Pursue Policies Ensuring the Ecological Security of Current and Future Generations

The subject of the analysis in the publication is Art. 74 sec. 1 of the Constitution of the Republic of Poland. According to this article, public authorities are obliged to pursue a long-term environmental policy that not only meets current needs, but also recognizes the right of future generations to live in a healthy environment. The publication contains a general discussion of constitutional regulations relating to the environment, and then presents the views of doctrine and jurisprudence within the scope of understanding the term “ecological security” used in Art. 74 sec. 1. The consequences of the obligation to conduct a policy ensuring ecological security for present and future generations were discussed. Finally, reference was made to current problems and challenges resulting from concern for the condition of the environment in Poland.

Przedmiotem analizy w artykule jest art. 74 ust. 1 Konstytucji RP. Zgodnie z nim na władzach publicznych spoczywa obowiązek prowadzenia długofalowej polityki środowiskowej odpowiadającej nie tylko bieżącym potrzebom, ale także uznającej prawo przyszłych pokoleń do życia w zdrowym środowisku. W publikacji dokonano ogólnego omówienia regulacji konstytucyjnych odnoszących się do środowiska naturalnego, a następnie przedstawiono poglądy doktryny i orzecznictwo w zakresie rozumienia użytego w art. 74 ust. 1 sformułowania „bezpieczeństwo ekologiczne”. Omówiono konsekwencje jakie oznacza nakaz prowadzenia polityki zapewniającej bezpieczeństwo ekologiczne obecnym i przyszłym pokoleniom. Na koniec odniesiono się do bieżących problemów i wyzwań wynikających z troski o stan środowiska w Polsce.

REFERENCES:

• Chęciński R., Chmielewski P., Środowisko naturalne i zasoby środowiskowe jako dobro wspólne kształtujące uprawnienia państwa w zakresie ingerencji w gospodarkę, „Zeszyty Naukowe – Inżynieria Lądowa i wodna w kształtowaniu środowiska” 2012, nr 5.
• Ciechanowicz-McLean J., Aktualne problemy nauki prawa ochrony środowiska, „Studia Prawnoustrojowe” 2019, nr 43.
• Ciechanowicz-McLean J., Prawo i polityka ochrony środowiska, Warszawa 2009.
• Czuryk M., Zadania organów administracji publicznej w zakresie ochrony środowiska, „Rocznik Naukowy Wydziału Zarządzania w Ciechanowie. Prawo i Zarządzanie” 2009, nr 3–4 (III).
• Doktór-Bindas K., Prawo do czystego powietrza, „Przegląd Konstytucyjny” 2020, nr 4.
• Jaworowicz-Rudolf A., Obowiązek władz publicznych prowadzenia polityki zapewniającej bezpieczeństwo ekologiczne rozumiane jako synonim odpowiedniej jakości środowiska, „Acta Universitatis Lodziensis Folia Iuridica” 2019, nr 87.
• Kielin-Maziarz J., Zasada zrównoważonego rozwoju – uwagi na tle jej miejsca w Konstytucji RP, „Krytyka Prawa” 2020, t. 12, nr 1.
• Korzeniowski P., Zasady prawne ochrony środowiska, Łódź 2010.
• Kuraś B., Zasada „zanieczyszczający płaci” a odpowiedzialność za zanieczyszczenie gleby spowodowane działalnością rolniczą (zagadnienia wybrane), „Przegląd Prawa Rolnego” 2012, nr 1 (10).
• Kuźniar D., Prawo do zdrowego środowiska jako konstytucyjnie gwarantowane prawo podmiotowe, „Przegląd Prawa Konstytucyjnego” 2021, nr 6.
• Paczuski R., Bezpieczeństwo ekologiczne jako kryterium koniecznych działań na rzecz zrównoważonego rozwoju, [w:] Zrównoważony rozwój. Od utopii do praw człowieka, red. A. Papuziński, Bydgoszcz 2005.
• Rakoczy B., Ograniczenie praw i wolności jednostki ze względu na ochronę środowiska w Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej, Toruń 2006.
• Sitek M., Konstytucyjna ochrona środowiska naturalnego w państwach członkowskich Unii Europejskiej i w Polsce, Szczecin 2000.
• Strategia Bezpieczeństwa Narodowego Rzeczypospolitej Polskiej, Warszawa 2020.
• Surówka A., Bezpieczeństwo ekologiczne a gospodarowanie odpadami w świetle prawa konstytucyjnego, „Przegląd Prawa Konstytucyjnego” 2012, nr 4.
• Topolska P., Prawo do czystego środowiska naturalnego – od Deklaracji Sztokholmskiej po eksplorację kosmiczną, „Gdańskie Studia Prawnicze” 2019, nr 2.
• Uliasz J., Prawa jednostki w zakresie środowiska naturalnego, [w:] Wolności i prawa ekonomiczne, socjalne i kulturalne w Konstytucji RP z 1997 roku, red. Halina Zięba-Załucka, Rzeszów 2018.
• Vademecum bezpieczeństwa, red. O. Wasiuta, R. Klepka, R. Kopeć, Kraków 2018.