Zarządzanie kryzysowe w czasach epidemii a ograniczenie wolności i praw człowieka i obywatela

Crisis Management in Times of Epidemics a Restriction of Human and Civil Liberties and Rights

The aim of this arcticle is to indicate how the epidemic threat may affect the crisis management, mainly in the administrative terms. The subject of the study covers the definition of the principles of crisis management and possible restrictions on human and civil liberties and rights at the time of an epidemic threat. The analysis of the topic will allow to answer the questions: “is the public administration able to ensure the safety of citizens in times of epidemics?” and “do the current and so far introduced legal regulations in connection with the coronavirus epidemic significantly restrict the rights and freedoms of citizens?”.The first part of the work presents issues related to crisis management and public safety. In the second, the rules of managing national security due to the spread of the coronavirus will be discussed.

Celem artykułu jest wskazanie jak zagrożenie epidemiczne może wpływać na sposób zarządzania kryzysowego, głównie w administracyjnoprawnym zakresie. Przedmiot badania obejmuje określenie zasad zarządzania kryzysowego, oraz możliwych ograniczeń wolności i praw człowieka i obywatela w momencie pojawienia się zagrożenia epidemicznego. Analiza tematu, pozwoli odpowiedzieć na pytania: „czy administracja publiczna jest w stanie zapewnić bezpieczeństwo obywateli w czasach epidemii?”, oraz „czy aktualnie obowiązujące i dotychczas wprowadzone regulacje prawne w związku z epidemią koronawirusa ograniczają w istotny sposób prawa i wolności obywateli?”. Pierwsza część pracy przedstawia zagadnienia związane z zarządzaniem kryzysowym oraz z bezpieczeństwem publicznym. W drugiej, zostaną omówione zasady kierowania bezpieczeństwem narodowym z uwagi na rozprzestrzenianie się koronawirusa.

REFERENCES:

• Adamczyk S., Surdykowska B., Gospodarka i świat pracy wkraczają na niezbadany ląd. Kilka wstępnych refleksji wokół rozwoju pandemii COVID-19, „Monitor Prawa Pracy” 2020, nr 4.
• Bała P., Constitutional Failure. Regulacja stanów nadzwyczajnych i zbliżonych w Konstytucji RP z 2 kwietnia 1997 r. a praktyka ustrojowa zwalczania epidemii COVID-19/ SARS-CoV-2, „Przegląd Konstytucyjny” 2020, nr 2.
• Bedford J., Enria D., Giesecke J., Heymann D. L, Ihekweazu Ch., Kobinger G. i inni, COVID-19: towards controlling of a pandemic, „The Lancet” 2020, vol. 395, no. 10229.
• Bielecki L., Władztwo administracyjne jako istotna cecha definicyjna administracji publicznej, [w:] O prawie administracyjnym i administracji. Refleksje. Księga jubileuszowa dedykowana Profesor Małgorzacie Stahl, red. B. Jaworska-Dębska, Łódź 2017.
• Filaber J., Zarządzanie kryzysowe a prawa i wolności człowieka – wybrane uwagi, „Wrocławskie Studia Erazmiańskie: Prawa człowieka – idea, instytucje, krytyka” 2010, z. IV.
• Kmieciak Z., O pojęciu rządów prawa, „Państwo i Prawo” 2016, nr 9.
• Kordela M., Aksjologia źródeł prawa, „Ruch Prawniczy Ekonomiczny i Socjologiczny” 2016, nr 2.
• Pisarczyk Ł., Boguska A., Sfera zatrudnienia w działaniach antykryzysowych. Wybrane zagadnienia, „Monitor Prawa Pracy” 2020, nr 5.
• Piwowarski J., Rozwadowski M., System zarządzania kryzysowego jako element bezpieczeństwa narodowego, „Acta Scientifica Academiae Ostroviensis. Sectio A, Nauki Humanistyczne, Społeczne i Techniczne” 2016, nr 7(1).
• Radajewski M., Prawa i wolności człowieka i obywatela w dobie pandemii, [w:] Pandemia Covid-19 a prawa i wolności obywatela, red. T. Gardocka, D. Jagiełło, Warszawa 2020.
• Rosłon A., Bezpieczeństwo państwa, narodu i obywatela w Konstytucji RP – zarys problematyki, [w:] Istota i perspektywy bezpieczeństwa w drugiej dekadzie XXI wieku, red. K. Sówka, D. Jarnicki, Siedlce 2018.
• Sarnecki P., Artykuł 5, [w:] Konstytucja Rzeczypospolitej Polskiej. Komentarz, t. I, wyd. II, red. L. Garlicki, M. Zubik, Warszawa 2016.
• Sozański J., Zasada demokratycznego państwa prawnego w polskiej praktyce prawnej, „Kwartalnik Naukowy Uczelni Vistula” 2014, nr 4(42).
• Steinborn S., Art. 230. Stan wyjątkowy, [w:] Konstytucja RP, t. II, Komentarz do art. 87– 243, red. M. Safjan, L. Bosek, Warszawa 2016.
• Trociuk S., Prawa i wolności w stanie epidemii, Warszawa 2021.
• Węgrzyn J., Realizacja normy programowej wynikającej z art. 68 ust. 4 Konstytucji RP w stanie epidemii COVID-19 (uwagi ogólne), „Przegląd Prawa Konstytucyjnego” 2021, nr 3 (61).