Prokuratura a Sejm
- Institution: Uniwersytet Rzeszowski
- ORCID: https://orcid.org/0000-0003-1646-3141
- Year of publication: 2022
- Source: Show
- Pages: 173-187
- DOI Address: https://doi.org/10.15804/ppk.2022.03.13
- PDF: ppk/67/ppk6713.pdf
The Prosecutor’s Office and the Sejm
Author argues in the article that under the legal status preceding the 2009 amendment to the Act on the Public Prosecutor’s Office, the Sejm’s control over the actions of the Minister of Justice – Prosecutor General found a direct basis in the constitutional norm, which entrusts the Sejm with the control over the Council of Ministers. Under the 2009 prosecution model, where the functions of the Prosecutor General and the Minister of Justice were separated, the Prosecutor General, directing the activities of the prosecution service, was an autonomous body in relation to Council of Ministers, President, Sejm and Senate. The reconnection of the functions of the Minister of Justice and Prosecutor General by the 2016 Act gives the Sejm the possibility of parliamentary control of the Prosecutor General. Author indicates the instruments of parliamentary control emphasizing that the Sejm is entitled only to such powers of control that have been clearly defined in the Constitution and laws. Author justifies the thesis that the diversity of the models of functioning of the prosecutor’s office in Poland, as an institution beyond the framework of the classical Montesquieu classification, does not deprive the Sejm of the right to control the prosecutor’s office, which he realizes with the help of diverse means.
Autorka podnosi w artykule, iż na gruncie stanu prawnego poprzedzającego nowelizację ustawy o prokuraturze z 2009 r., kontrola Sejmu nad działaniami Ministra Sprawiedliwości – Prokuratora Generalnego znajdowała bezpośrednią podstawę w normie konstytucyjnej, która powierza Sejmowi kontrolę nad Radą Ministrów. W modelu prokuratury z 2009 r., gdzie funkcje Prokuratora Generalnego i Ministra Sprawiedliwości zostały rozłączone, Prokurator Generalny, kierujący działalnością prokuratury, był organem „autonomicznym” na zasadach określonych w ustawie względem Rady Ministrów, Prezydenta, Sejmu i Senatu. Ponowne połączenie funkcji Ministra Sprawiedliwości i Prokuratora Generalnego ustawą z 2016 r. daje Sejmowi szerszą możliwość kontroli parlamentarnej Prokuratora Generalnego. Autorka wskazuje instrumenty kontroli parlamentarnej podkreślając, że Sejmowi przysługują tylko takie kompetencje kontrolne, które zostały wyraźnie określone w konstytucji i ustawach. Autorka uzasadnia tezę, iż zróżnicowanie modeli funkcjonowania prokuratury w Polsce jako instytucji wykraczającą poza ramy klasycznej monteskiuszowskiej klasyfikacji, nie odbiera Sejmowi prawa do kontroli prokuratury, a ten realizuje ją przy pomocy zróżnicowanych środków.
REFERENCES:
- Bagieńska-Masiota A., Sejmowa komisja śledcza w systemie politycznym Rzeczypospolitej Polskiej, Warszawa 2010.
- Banaszak B., Komisje śledcze we współczesnym parlamentaryzmie państw demokratycznych, Warszawa 2007.
- Garlicki L., Polskie prawo konstytucyjne. Zarys wykładu, Wydanie 8, Warszawa 2021.
- Konieczne i pożądane zmiany ustroju prokuratury w Polsce, red. M. Mistygacz, Warszawa 2020.
- Kuca G., Konstytucjonalizacja prokuratury: dyskusja naukowa czy ustrojowa potrzeba? [w:] Konieczne i pożądane zmiany ustroju prokuratury w Polsce, red. M. Mistygacz, Warszawa 2020.
- Kuciński J., Sejmowa kontrola działalności rządu z perspektywy prawnoustrojowej i praktyki politycznej, Warszawa 2017.
- Madera A.J., Sejmowe komisje śledcze. Polskie tradycje i doświadczenia współczesne, Toruń 2011.
- Mazowiecka L., Prokuratura w Polsce 1918–2014, Warszawa 2015.
- Minister Sprawiedliwości a prokuratura. W poszukiwaniu optymalnego modelu relacji, red. M. Mistygacz, G. Kuca, P. Mikuli, Kraków 2021.
- Odrowąż-Sypniewski W., Opinia prawna na temat zakresu kontroli Sejmu nad Prokuratorem Generalnym, „Zeszyty Prawnicze Biura Analiz Sejmowych” 2010, nr 3.
- Prokuratura w Polsce XXI wieku. Wyzwania ustrojowe i procesowe, red. M. Mistygacz, Warszawa 2019.
- Sarnecki P., Funkcje i struktura parlamentu według nowej Konstytucji,” Państwo i Prawo” 1997, nr 11–12.
- Sitkowska K., Pozycja ustrojowa i karnoprocesowa Prokuratury w Polsce na tle porównawczym, Toruń 2012.
- Uziębło P., Uwagi do art. 16, [w:] K. Grajewski, J. Stelina, P. Uziębło, Komentarz do ustawy o wykonywaniu mandatu posła i senatora, Warszawa 2014.
- Woźnicki M., Geneza i ewolucja odpowiedzialności politycznej ministra w III Rzeczypospolitej Polskiej, Lublin 2018.
- Zaleśny J., Dialektyka prokuratorskiej niezależności, [w:] Prokuratura w Polsce w XXI wieku. Wyzwania ustrojowe i procesowe, red. M. Mistygacz, Warszawa 2019.
- Zięba-Załucka H., Prokuratura – Prokurator Generalny, [w:] Organy państwowe w ustroju konstytucyjnym RP, red. H. Zięba-Załucka, Rzeszów 2016.
- Zięba-Załucka H., Prokuratura a Rada Ministrów (na marginesie oceny sprawozdania prokuratora generalnego przez prezesa Rady Ministrów), „Przegląd Prawa Konstytucyjnego” 2014, nr 3.
prokuratura prokurator generalny Sejm Rada Ministrów konstytucja kontrola parlamentarna prosecutor Attorney General Council of Ministers, Constitution Parliamentary Control