Działalność instytucji rządowych na rzecz realizacji zasady równości wobec prawa w Polsce po 1989 r.

Activities of Government Departments for the Realization of Equality Before the Law Principles in Poland after 1989

Institutions and organizations that constitute Polish feminist movement acting in Poland after 1989 can be classified in many ways. One of them is isolating government and non-government subjects based on the criteria of founding body and the sources of financing the activities. Only public institutions formed at the initiative of government departments and supervised by them are the subject of the analysis undertaken for preparation of hereby paper. The main focus of the paper is the Office of the Government Plenipotentiary for Equal Treatment appointed by the Prime Minister. The title, competence and methods of legal recognition of the Office has changed multiple times after the political transformation.

Instytucje i organizacje, które składają się na polski ruch feministyczny funkcjonujący w Polsce po 1989 r., można sklasyfikować na wiele sposobów. Jednym z nich jest wyodrębnienie podmiotów o charakterze rządowym oraz pozarządowym, na podstawie kryterium jednostki założycielskiej oraz źródła finansowania ich działalności3. Przedmiotem analizy podjętej na potrzeby przygotowania niniejszego tekstu stały się wyłącznie instytucje publiczne, powstałe z inicjatywy organów administracji rządowej i im podlegające. Skoncentrowano się na powoływanym przez Prezesa Rady Ministrów urzędzie pełnomocnika rządu do spraw związanych z równym traktowaniem4, którego zarówno nazwa, jak i kompetencje oraz sposób usankcjonowania prawego, zmieniały się po transformacji ustrojowej wielokrotnie.

REFERENCES:

• Czarnacka A., Działania państwa wobec kobiet, [w:] U. Nowakowska i in., Kobiety w Polsce w XXI wieku. Raport Centrum Praw Kobiet, Warszawa 2020.
• Giejłaszewska G., Realizacja polityki równego traktowania kobiet i mężczyzn, „Przedsiębiorczość i Zarządzanie” 2019, t. XX, z. 3, cz. II.
• Klejdysz N., Urząd pełnomocnika ds. równego traktowania jako element walki politycznej w Polsce, „Środkowoeuropejskie Studia Polityczne” 2016, nr 4.
• Krajowy Program Działań na rzecz Równego Traktowania – sprawozdanie z konsultacji publicznych, https://www.gov.pl/web/rownetraktowanie/krajowy-program-dzialanna-rzecz-rownego-traktowania.
• Krajowy Program Działań na rzecz Równego Traktowania 2022–2030 (wersja z 8 listopada 2021 r.), https://www.gov.pl/web/rownetraktowanie/aktualizacja---krajowy-programdzialan-na-rzecz-rownego-traktowania-na-lata-2022-2030.
• Krajowy Program Działań na Rzecz Równego Traktowania na lata 2013–2016, Warszawa 2013.
• Malinowska E., Organizacje kobiece w Polsce, „Studia Socjologiczne” 1999, nr 1.
• Matynia E., Provincializing Global Feminism: The Polish Case, „Social Research” Summer 2003, vol. 70, no. 2.
• Mołdawa T., Ludzie władzy, Warszawa 1991.
• Podgórska-Rykała J., Zasada równości płci – wybrane regulacje prawa krajowego, „Roczniki Administracji i Prawa” 2017, nr XVII.
• Szatlach M.E., Kobieta i alternatywna sfera publiczna – w kierunku nowego zdefiniowania roli polskiego feminizmu w społeczeństwie obywatelskim, [w:] Polska demokracja: koncepcje, płaszczyzny, instytucje, red. S. Wróbel, Toruń 2008.
• Waszkiewicz E., Regulacje prawne równego statusu kobiet i mężczyzn w III Rzeczypospolitej Polskiej, „Przegląd Prawa i Administracji” 2009, t. 79.
• Wróblewska A.M., Polityka gender mainstreaming w Unii Europejskiej, [w:] Płeć. Między ciałem, umysłem i społeczeństwem, red. K. Palus, Poznań 2011.