Hebrew and Polish: Mutual Influences and Their Contribution in Creating a Polish Criminals’ Jargon

In this paper, I wish to present the complexity of Jewish-Polish relations from the 19th century until the interwar period, with emphasis on sociolinguistic issues. I will illustrate the circumstances of the contact between the Polish and Hebrew languages. Poles and Jews, who lived side by side, developed successful relationships, but mainly in the criminal underworld. That was reflected in a sociolect – a dialect of criminals that constituted a mixture of Polish, Yiddish, Russian, and several other languages, including quite a few Hebrew words, which with time adopted new meanings. Moreover, I  will provide some examples of Hebrew words used in Polish criminal jargon, as well as those which have been coined in every-day Polish. Then I will refer to some Hebrew words that are not connected with a world of crime and are still in use in spoken Polish.

References:

• Altbauer, M. (2002). Wzajemne wpływy polsko-żydowskie w dziedzinie językowej. M. Brzezina (Ed.). Kraków: PAU.
• Bokszański, Z., Piotrowski, A., & Ziółkowski, M. (1977). Socjologia języka. Warszawa: Wiedza Powszechna.
• Brzezina, M. (1986). Polszczyzna Żydów. Warszawa, Kraków: PWN.
• Cała, A., Węgrzynek, H., & Zalewska, G. (2000). Historia i kultura Żydów Polskich. Słownik. Warszawa: WSiP.
• Cała, A. (2005). Wizerunek Żyda w polskiej kulturze ludowej. Warszawa: Wydawnictwo Uniwersytetu Warszawskiego.
• Estreicher, K. (1903). Szwargot więzienny. Kraków: Księgarnia D. E. Friedleina.
• Fishman, J. A. (1971). Advances in the Sociology of Language. Paris, The Hague: Mouton.
• Geller, E. (1994). Jidysz – język Żydów polskich. Warszawa: PWN.
• Gołąbek, R. (2015). In-between Language, Society and Culture: in Search of Cultural Sociolinguistics. Radom: Uniwersytet Technologiczno-Humanistyczny.
• Kopciowski, A. (2014).  ”Półświatek przestępczy na łamach lubelskiej prasy jidysz (1918-1939)”. Studia Judaica, 16, pp. 57-84.
• Kurka, A. (1907). Słownik mowy złodziejskiej. Lwów.
• Ludwikowski, W., Walczak, H. (1922). Żargon mowy przestępców "Błatna muzyka”. Ogólny zbiór gwary złodziejskiej. Warszawa.
• Małocha, A. (1994). ”Żydowskie zapożyczenia leksykalne w socjolekcie przestępczym”. In J. Anusiewicz & B. Siciński (Eds.), Języki subkultur (pp. 135-170). Wrocław: Towarzystwo Przyjaciół Polonistyki Wrocławskiej.
• Milewski, S. (1971). ”Gwara przestępcza i jej przenikanie do języka ogólnego”. Poradnik Językowy, 2, pp. 91-101.
• Molisak, A. (2016). Żydowska Warszawa – żydowski Berlin. Literacki portret miasta w pierwszej połowie XX wieku. Warszawa: Instytut Badań Literackich.
• Piotrowski, A., Ziółkowski, M. (1976). Zróżnicowanie językowe a struktura społeczna. Warszawa: PWN.
• Prokop-Janiec, E. (2014). Polacy-Żydzi. Kontakty kulturowe i literackie. Kraków: Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego.
• Rosół, R. (2010). ”O zapomnianych znaczeniach pol. bachor i bachur”. Linguistica Copernicana, 1(3), pp. 235-249.
• Stachowski, M. (2010). ”Kilka uwag o kwestii żydowskich i słowiańskich źródeł polskiego bachor”. LingVaria, 2 (10), pp. 185-192.
• Stępniak, K. (1986). Słownik gwar środowisk dewiacyjnych. Warszawa: Departament Szkolenia i Doskonalenia Zawodowego MSW.
• Stępniak, K. (1993). Słownik tajemnych gwar przestępczych.  London: Puls Publications Ltd.
• Straczuk, J. (1999). Język a tożsamość człowieka w warunkach społecznej wielojęzyczności. Pogranicze polsko-litewsko-białoruskie. Warszawa: Wydawnictwa Uniwersytetu Warszawskiego.
• Ułaszyn, H. (1951). Język złodziejski. Łódź: Łódzkie Towarzystwo Naukowe.
• Weinreich, U. (1968). Languages in Contact: Findings and Problems. The Hague: Mouton Publishers.
• Wieczorkiewicz,  B. (1966a). Gwara warszawska dawniej i dziś. Warszawa: PIW.
• Wieczorkiewicz, B. (1966b). Słownik gwary warszawskiej XIX wieku. Warszawa: PIW.
• Zgółkowa, H. (1994-2005). Praktyczny słownik współczesnej polszczyzny (Vols. 1-50). Poznań: Wydawnictwo Kurpisz.
• Żyndul, J. (2004). ”Żydzi w Polsce przed 1939”. In F. Tych (Ed.), Pamięć. Historia Żydów Polskich przed, w czasie i po Zagładzie (pp. 27-76). Warszawa: Fundacja Shalom.