Memory and Politics of Memory in Terms of the Memes Theory. With Reference to an Example of the Idea of Polish Heroism

The purpose of the article is to verify the hypothesis that the idea of Polish heroism constitutes an effectively duplicating and spreading meme, and stories of the past constructed in the framework of Polish politics of memory will be effective precisely when they refer to memes duplicated most often in the community. The article proves therefore that the Polish state politics of memory should be shaped on the basis of memes that replicate the most in Polish society, because only then does it have a chance to achieve its goals. What is more, this principle can also be applied to other countries that pursue a politics of memory. It was possible to obtain answers to the research questions raised in the text (in order to verify the hypotheses) due to the use of mutually complementary research methods: analysis of narrative structures and content analysis. The article presents the results of the author’s own research with comments and conclusions.

REFERENCES:

• „Życie za życie” - kampania edukacyjna IPN o Polakach ratujących Żydów. (2009, March 30). ekai.pl. Retrieved from: https://ekai.pl/zycie-za-zycie-kampania-edukacyjna-ipn-o-polakach-ratujacych-zydow/.
• Assmann, J. (2008). Pamięć kulturowa. Pismo, zapamiętywanie i polityczna tożsamość w cywilizacjach starożytnych. Warsaw: Wydawnictwo Uniwerstytetu Warszawskiego.
• Babińska, M., Bilewicz, M., Bulska, D., Haska, A., Winiewski, M. (2018). “Stosunek do Żydów i ich historii po wprowadzeniu ustawy o IPN”. Rzecznik Praw Obywatelskich. Retrieved from: https://www.rpo.gov. pl/sites/default/files/Analiza_Skutki_ustawy_o_IPN.pdf.
• Blackmore, S. (2002). Maszyna memowa. Poznań: Dom Wydawniczy REBIS.
• Brodie, R. (1997). Wirus umysłu. Poznań: TeTa Publishing.
• Czarnocka, M. (2012). Podmiot poznania a nauka. Toruń: Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Mikołaja Kopernika. 3 The research discussed by the author was carried out at the turn of 2017/2018, the results obtained were verified and updated at the beginning of 2019. Among the analyzed websites, there were: I’m proud to be Polish (Pol. Jestem dumny, że jestem Polakiem); Lechistan of Patriots (Pol. Lechistan Patriotów); Patriotic education (Pol. Wychowanie patriotyczne); Patriotic Poland (Pol. Patriotyczna Polska); PATRIOTISM (Pol. PATRIOTYZM); Patriotism is in Poles (Pol. Patriotyzm jest w polakach); Patriots. Out of concern for my Homeland! (Pol. Patrioci. Z troski o Ojczyznę!); Poland for the True Patriots (Pol. Polska dla Prawdziwych Patriotów); Young Patriots (Pol. Młodzi Patrioci) (names of websites in Polish are written in accordance with the source spelling). Memory and Politics of Memory in Terms of the Memes Theory 109 Czuchnowski, W. (2016, July 19). “Rewizjoniści polskiego wstydu. Śledztwo w sprawie zbrodni w Jedwabnem”. Wyborcza.pl. Retrieved from: http://wyborcza.pl/1,75968,20418859,rewizjonisci-polskiegowstydu-sledztwo-w-sprawie-zbrodni-w.html.
• Daszkiewicz, W. (2015). “Ewolucjonistyczna teoria kultury w antropologii społecznej”. Zeszyty Naukowe KUL, 58(3), 69-84.
• Dawkins, R. (1996). Samolubny gen. Warsaw: Prószyński i S-ka. Dybicz, P. (2014, March 3). “„Wyklęci” mało święci”. Tygodnik Przegląd. Retrieved from: https://www. tygodnikprzeglad.pl/wykleci-malo-swieci/. Dybicz, P. (2016, April 25). “Fałszywy mit „Łupaszki””. Tygodnik Przegląd. Retrieved from: https://www. tygodnikprzeglad.pl/58176-2/.
• Grant, G. M. (1990). “A Memetic Lexicon”. reoxy.org. Retrieved from: http://reoxy.org/memelex.htm.
• Grant, G. M. (2005). “Leksykon memetyczny”. Teksty z Ulicy. Zeszyt memetyczny, 9, 69-77.
• Instytut Pamięci Narodowej. (2003). “Postanowienie o umorzeniu śledztwa w sprawie zabójstwa obywateli polskich narodowości żydowskiej w dniu 10 lipca 1941 r. w Jedwabnem (S 1/00/Zn)”. ipn.gov. pl. Retrieved from: https://ipn.gov.pl/pl/sledztwa/postanowienia-konczace/24215,Postanowieniakonczace-sledztwa.html.
• Instytut Pamięci Narodowej. (2010). “Prelekcja dr. Sebastiana Piątkowskiego „Polacy ratujący Żydów w okresie okupacji niemieckiej” - Pionki, 19 marca 2010”. ipn.gov.pl. Retrieved from: https://ipn.gov. pl/pl/aktualnosci/4453,Prelekcja-dr-Sebastiana-Piatkowskiego-Polacy-ratujacy-Zydow-w-okresieokupacji-n.html.
• Instytut Pamięci Narodowej. (2011). “Geneza Święta”. ipn.gov.pl. Retrieved from: https://wykleci.ipn.gov. pl/zw/geneza-swieta/3819,Wstep.html.
• Instytut Pamięci Narodowej. (2015). “Wykład Michała Kalisza „Polacy ratujący Żydów na Podkarpaciu” - Łańcut, 3 grudnia 2015”. ipn.gov.pl. Retrieved from: https://rzeszow.ipn.gov.pl/pl8/ aktualnosci/22815,Wyklad-Michala-Kalisza-Polacy-ratujacy-Zydow-na-Podkarpaciu-Lancut3-grudnia-201.html.
• Instytut Pamięci Narodowej. (2017). “Wyklęci 1944-1963. Żołnierze podziemia niepodległościowego w latach 1944-1963”. ipn.gov.pl. Retrieved from: https://wykleci.ipn.gov.pl/zw/geneza-swieta/3819,Wstep. html.
• Instytut Pamięci Narodowej. (2018). “Dyskusja „Nie tylko Kowalscy. Polacy ratujący Żydów w czasie wojny” z cyklu „Historia ze zdjęciem” - Warszawa, 13 marca 2018”. ipn.gov.pl. Retrieved from: https://ipn. gov.pl/pl/aktualnosci/48592,Dyskusja-Nie-tylko-Kowalscy-Polacy-ratujacy-Zydow-w-czasie-wojnyz-cyklu-Histori.html.
• Instytut Pamięci Narodowej. (2019a). “Materiały IPN na temat Polaków Ratujących Żydów w czasie II wojny światowej”. ipn.gov.pl. Retrieved from: https://ipn.gov.pl/pl/aktualnosci/67171,Materialy-IPNna-temat-Polakow-Ratujacych-Zydow-w-czasie-II-wojny-swiatowej.html.
• Instytut Pamięci Narodowej. (2019b). “Pokaz filmu „Paszporty Paragwaju” - Warszawa, 30 stycznia 2019”. ipn.gov.pl. Retrieved from: https://ipn.gov.pl/pl/aktualnosci/64843,Pokaz-filmu-Paszporty-ParagwajuWarszawa-30-stycznia-2019.html.
• Instytut Pamięci Narodowej. (2019c). “„Żołnierze Niezłomni. Żołnierze Wyklęci” - cykl etiud filmowych”. ipn.gov.pl. Retrieved from: https://ipn.gov.pl/pl/aktualnosci/66289,Zolnierze-Niezlomni-ZolnierzeWykleci-cykl-etiud-filmowych.html.
• Instytut Pamięci Narodowej. (n.d.). „Polacy ratujący Żydów w latach II wojny światowej”. ipn.gov.pl. Retrieved from: https://ipn.gov.pl/pl/publikacje/teki-edukacyjne/27579,Polacy-ratujacy-Zydow-wlatach-II-wojny-swiatowej.html.
• Jedwabne to lewackie kłamstwo. (2016). Retrieved from: https://www.jedwabne-ekshumacja.org/jedwabneto-lewackie-klamstwo/. Jestem dumny, że jestem Polakiem. Retrieved from: https://web.facebook.com/pg/PatriotyzmPolska/ about/?ref=page_internal.
• Kaczmarzyk, M. (2018). Szkoła memów. W stronę dydaktyki ewolucyjnej. Gliwice: Element. Konarski, L. (2012, May 13). “Nie róbcie z „Ognia” bohatera”. Tygodnik Przegląd. Retrieved from: https:// www.tygodnikprzeglad.pl/nie-robcie-ognia-bohatera/. Krajewski, K., Wąsowski, G. (2015, August 10). “W obronie dobrego imienia majora „Łupaszki””. Fundacja Pamiętamy. Retrieved from: http://www.fundacjapamietamy.pl/w-obronie-dobrego-imienia-majoralupaszki. Lechistan Patriotów. Retrieved from: https://www.facebook.com/groups/165174657168357/.
• Lejman, J. (2008). Ewolucja ludzkiej samowiedzy gatunkowej. Dzieje prób zdefiniowania relacji człowiek - zwierzę. Lublin: Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej.
• Linton, R. (1947). The cultural Background of personality. London: Kegan P., Trntch, Trubnev.
• Łaszczyca, P. (2017). “Memy w pamięci: jak wyśledzić memy w mózgu”. Teksty z Ulicy. Zeszyt memetyczny, 18, 11-42.
• Machcewicz, P., Persak, K. (Eds.). (2002). Wokół Jedwabnego (Vol. 1-2). Warsaw: Instytut Pamięci Narodowej.
• Malinowski, B. (1958). Szkice z teorii kultury. Warsaw: Książka i Wiedza.
• Marszałek-Kawa, J., Plecka, D. (2018). Leksykon wiedzy politologicznej. Toruń: Wydawnictwo Adam Marszałek.
• Maruszewski, T. (2001). Psychologia poznania. Sposoby rozumienia siebie i świata. Gdańsk: Gdańskie Wydawnictwo Psychologiczne. Młodzi Patrioci. Retrieved from: https://www.facebook.com/patriocimlodzi/.
• Moroz, A. (2016). “Konflikt pamięci na pograniczu polsko-białoruskim na przykładzie działalności Romualda Rajsa ps. „Bury””. Studia z Geografii Politycznej i Historycznej, 5, 61-91. Opinia Jerzego Tomaszewskiego złożona do Prokuratury Okręgowej w Warszawie z 21 stycznia 2003 r. [title
• given by the author]. (2003). Retrieved from: http://or.icm.edu.pl/recenzje/tomaszewski-wstep.html.
• Pamięć.pl - portal edukacyjny IPN. (n.d.). “Żołnierze Wyklęci”. ipn.gov.pl. Retrieved from: https://ipn. gov.pl/pl/publikacje/ksiazki/39020,Wykleci-19441963-Zolnierze-podziemia-niepodleglosciowegow-latach-19441963.html. Patrioci. Z troski o Ojczyznę!. Retrieved from: https://www.facebook.com/pg/InicjatywaPatrioci/ about/?ref=page_internal. Patriotyczna Polska. Retrieved from: https://web.facebook.com/pg/PatriotycznaPL/about/?ref=page_internal. Patriotyzm jest w polakach. Retrieved from: https://web.facebook.com/pg/BoPatriotyzmJestWPolakach/ about/?ref=page_internal. PATRIOTYZM. Retrieved from: https://web.facebook.com/pg/PATRIOTYZM-288614218005800/ about/?ref=page_internal. Polska dla Prawdziwych Patriotów. Retrieved from: https://www.facebook.com/groups/PolskaDlaPatriotow/.
• Rajewski, A. (2013). “Rozważania na temat Assmannowskiej teorii pamięci”. Rocznik Antropologii Historii, 1(4), 187-202.
• Ratke-Majewska, A. (2018). “Polityka pamięci”. In J. Marszałek-Kawa, D. Plecka (Eds.), Leksykon wiedzy
• politologicznej (350-355). Toruń: Wydawnictwo Adam Marszałek. Memory and Politics of Memory in Terms of the Memes Theory 111
• Rokicki, P. (2015). Glinciszki i Dubinki. Zbrodnie wojenne na Wileńszczyźnie w połowie 1944 roku i ich konsekwencje we współczesnych relacjach polsko-litewskich. Warsaw: Instytut Pamięci Narodowej, Instytut Studiów Politycznych PAN.
• Schacter, D. L. (2003). Siedem grzechów pamięci. Jak zapominamy i zapamiętujemy. Warsaw: Państwowy Instytut Wydawniczy.
• Sułek, A. (2011). “Pamięć Polaków o zbrodni w Jedwabnem”. Nauka, 3, 39-49.
• Szacka, B. (2006). Czas przeszły, pamięć, mit. Warsaw: Wydawnictwo Naukowe Scholar.
• Szymczak, M. (2008). “Kulturotwórcza przyszłość człowieka w świetle psychologii ewolucyjnej”. SEMINARE, 25, 225-238.
• Tokarz, T. (2005). “Problem subiektywizmu w konstruowaniu narracji historycznej”. Kultura i Historia, 8, 4-11.
• Topolski, J. (1996). Jak się pisze i rozumie historię. Tajemnice narracji historycznej. Warsaw: Oficyna Wydawnicza Rytm.
• Wężowicz-Ziółkowska, D. (2014). “Jednostki pamięci kulturowej. Próba kulturoznawczej redefinicji i interpretacji hipotezy memetycznej”. Teksty z Ulicy. Zeszyt memetyczny, 15, 11-26.
• Wężowicz-Ziółkowska, D. (2018). “Przedmowa”. In M. Kaczmarzyk (Ed.), Szkoła memów. W stronę dydaktyki ewolucyjnej (ebook version without page numbers). Gliwice: Element. Wilk, S. (2018, February 10). “W Jedwabnem bez zmian. Ani słowa o pogromie”. Polityka.pl. Retrieved from: https://www.polityka.pl/tygodnikpolityka/kraj/1737608,1,w-jedwabnem-bez-zmian-ani-slowao-pogromie.read. Wychowanie patriotyczne. Retrieved from: https://web.facebook.com/patriotyczne.wychowanie/.