Chińskie prywatne firmy bezpieczeństwa wobec wyzwań i zagrożeń globalnego rynku usług bezpieczeństwa

Chinese Private Security Companies Facing the Challenges and Threats of the Global Security Services Market

The phenomenon of security privatization has undeniably become global in nature. One of the most characteristic manifestations of this process is the emergence of an increasing number of private security companies (PSCs). Their client portfolios include international organizations, states, corporations, and private individuals. The business model of these entities took shape in the last decade of the 20th century, where they are typically private companies independent of government. Thanks to private capital, they offer a diverse range of both military and non-military security services. A notable development in the well-established PSC market is the emergence of Chinese companies providing such services. However, their modus operandi—similar to that of Russian companies—differs significantly from established market standards. This article seeks to explore the specific characteristics of private security companies established in the People’s Republic of China (PRC), the factors shaping the regulatory frameworks governing these entities, and their preparedness for addressing challenges and threats arising from dynamic changes in the international system. The research utilizes a systems analysis approach, as the global PSC market now plays a crucial role in maintaining order in international relations. Additionally, an institutional-legal method is employed to examine Chinese regulatory solutions in the security sector, particularly the issue of access to firearms. The authors primarily relied on foreign literature, with domestic sources playing a secondary role in their research.

Китайские частные охранные компании в ответ на вызовы и угрозы мирового рынка безопасности

Феномен приватизации систем безопасности приобрел глобальный характер, и в этом нет сомнений. Одним из наиболее характерных проявлений этого процесса является рост числа частных охранных компаний (ЧОК). В портфель их клиентов входят международные организации, государства, корпорации, а также частные лица. Модель работы этих структур сложилась в последнем десятилетии XX века; как правило, это частные компании, независимые от государства. Благодаря частному капиталу они способны предоставлять широкий спектр военных и невоенных охранных услуг. Относительно новым явлением на устоявшемся рынке ЧОП стало появление китайских компаний, предоставляющих такие охранные услуги. Однако методы их работы, как и российских компаний, существенно отличались от устоявшихся рыночных стандартов. В этой статье предпринята попытка ответить на вопрос о причинах специфики частных охранных компаний, созданных в Китайской Народной Республике (КНР), а также о факторах, определяющих принципы регулирования деятельности этих структур и степени их готовности к вызовам и угрозам, возникающим в связи с динамичными изменениями в международной системе. В исследовании применен метод системного анализа, так как сформировавшийся глобальный рынок частных охранных компаний является важным элементом обеспечения порядка в международных отношениях. Также использовался институционально-правовой метод для анализа китайских нормативных актов в сфере безопасности, в частности, вопросов, связанных с доступом к огнестрельному оружию. В своём исследовании авторы в основном использовали зарубежные источники, а отечественные — в меньшей степени.

REFERENCES:

• Adamczyk M., Baraniuk K., Wywiad Chińskiej Republiki Ludowej – zarys struktur i metod działalności, „Studia Orientalne” 2017, nr 2 (12).
• Adamczyk M., Debita M., Zasada nieingerencji w sprawy wewnętrzne innego kraju oraz jej miejsce w polityce zagranicznej Chińskiej Republiki Ludowej, „Studia Orientalne” 2018, nr 2 (14).
• Adamczyk M., Smok nad Dnieprem. Chiny w relacjach z Białorusią i Ukrainą po 2010 roku, Sobótka 2018.
• AEI, China Global Investment Tracker, https://www.aei.org/china-global-investment-tracker/.
• Arduino A., China’s Private Army: Protecting the New Silk Road, Singapur 2018.
• Arduino A., China’s Private Security Companies. The Evolution of a New Security Actor, [w:] Securing the Belt and Road Initiative. China’s Evolving Military Engagement Along the Silk Roads, red. N. Rolland, Seatle 2019.
• Arduino A., Security privatization with Chinese characteristics: the role of Chinese private security corporations in protecting Chinese outbound investments and citizens, Singapur 2015.
• Brandsher K., Gettleman J., Sudan Rebels Are Said to Hold Road Crew From China, https://www.nytimes.com/2012/01/30/world/asia/chinese-workers-are-reported-captured-by-sudan-rebels.html.
• Bryjka F., Grupa Wagnera – paramilitarne narzędzie rosyjskich operacji hybrydowych, „Sprawy Międzynarodowe” 2022, t. 75, nr 2.
• China Internet Information Center, Chinese Workers Killed in North Afghanistan, http://www.china.org.cn/english/international/97850.htm.
• China’s State Council Information Office, The Belt and Road Initiative: A Key Pillar of the Global Community of Shared Future, http://english.scio.gov.cn/whitepapers/2023–10/10/content_116735061.htm.
• Clover C., Chinese Private Security Companies Go Global, https://www.ft.com/content/2a1ce1c8-fa7c-11e6-9516-2d969e0d3b65.
• de Coning C., Osland K.M., China’s Evolving Approach to UN Peacekeeping in Africa, „NUPI Report” 2020, No. 1.
• pl, Chińska Ludowa Policja Zbrojna w nowej strukturze zarządzania, https://defence24.pl/chinska-ludowa-policja-zbrojna-w-nowej-strukturze-zarzadzania.
• Dollar D., Huang Y., Yao Y., China 2049: Economic Challenges of a Rising Global Power, Waszyngton 2020.
• Fenby J., Chiny. Upadek i narodziny wielkiej potęgi, Kraków 2009.
• Gafarov O., Boots On the Ground: What Chinese Private Security Contractors Do in Central Asia, https://carnegieendowment.org/posts/2024/07/china-private-security-central-asia?lang=en.
• Ghiasy R., Zhou J., The Silk Road Economic Belt. Considering Security Implications and EU-China Cooperation Prospects, Sztokholm 2017.
• Hancock T., China Encircles the World with One Belt, One Road Strategy, https://ft.com/content/0714074a-0334-11e7-aa5b-6bb07f5c8e12.
• Hirono M., Jiang Y., Lanteigne M., China’s New Roles and Behaviour in Conflict-Affected Regions: Reconsidering Non-Interference and Non-Intervention, „The China Quarterly” 2019, No. 239.
• Hodal K., Kaiman J., At least 21 dead in Vietnam anti-China protest over oil rig, https://www.theguardian.com/world/2014/may/15/vietnam-anti-china-protests-oil-rig-dead-injured.
• Jureńczyk Ł., Determinants of the Participation of the People’s Republic of China in the United Nations Mission in South Sudan, „Przegląd Strategiczny” 2021, nr 14.
• Kaczmarski M., Nowy Jedwabny Szlak: uniwersalne narzędzie chińskiej polityki, „Komentarze OSW” 2015, nr 161.
• Komunikat Ministerstwa Handlu, Ministerstwa Spraw Zagranicznych, Narodowej Komisji Rozwoju i Reform, Ministerstwa Bezpieczeństwa Publicznego, Komisji Nadzoru i Administracji Aktywów Państwowych Rady Państwa, Państwowej Administracji Bezpieczeństwa Pracy oraz Ogólnochińskiej Federacji Przemysłu i Handlu w sprawie wydawania przepisów dotyczących zasad zarządzania bezpieczeństwem chińskich przedsiębiorstw i instytucji finansowanych za granicą oraz ich personelu (nr 313) z dnia 13 sierpnia 2010 r., http://www.lawinfochina.com/display.aspx?lib=law&id=8309&CGid=.
• Legarda H., Nouwens M., Guardians of the Belt and Road. The internationalization of China’s private security companies, https://merics.org/en/report/guardians-belt-and-road.
• Łągiewska M., Służba zagraniczna w Chinach: rozważania na tle rozwiązań prawnomiędzynarodowych, „Europejski Przegląd Prawa i Stosunków Międzynarodowych” 2024, nr 1 (69).
• Mazzocco I., Unpacking Linkages Between the Chinese State and Private Firms, https://bigdatachina.csis.org/unpacking-linkages-between-the-chinese-state-and-private-firms/.
• Nitka A., Europejskie tournée chińskich okrętów, „Nowa Technika Wojskowa” 2015, nr 3 (286).
• Nouwens M., China’s Use of Private Companies and Other Actors to Secure the Belt and Road across South Asia, „Asia Policy” 2019, Vol. 14, No. 2.
• Olander E., Growing Demand in Africa for China’s Private Security Contractors, https://chinaafricaproject.com/analysis/qa-growing-demand-in-africa-for-chinas-private-security-contractors/.
• Olech A., Grupa Wagnera w Afryce. Pozorowana walka rosyjskich najemników z terroryzmem, „Terroryzm – studia, analizy, prewencja” 2024, nr 5.
• Pereira R., Luquett A., Forte R., Eslami M., Chinese Private Security Companies and the limit of coercion, „Small Wars & Insurgencies” 2023, Vol. 34, No. 8.
• Rozporządzenie Rady Państwa Chińskiej Republiki Ludowej (nr 564) z dnia 28 września 2009, http://www.lawinfochina.com/display.aspx?lib=law&id=7779.
• Sukhankin S., Chinese Private Security Contractors: New Trends and Future Prospects, https://jamestown.org/program/chinese-private-security-contractors-new-trends-and-future-prospects/.
• Sun I.Y., Wu Y., The Role of the People’s Armed Police in Chinese Policing, „Asian Journal of Criminology” 2009, Vol. 4.
• Śliwa Z., Marynarka Wojenna Chin w walce z piratami, „Przegląd Morski” 2010, nr 7 (37).
• The Green Finance & Development Center, Countries of the Belt and Road Initiative (BRI), https://greenfdc.org/countries-of-the-belt-and-road-initiative-bri/?cookie-state-change=1710532372601.
• Ustawa o kontroli broni w Chińskiej Republice Ludowej, przyjęta na 20. posiedzeniu Stałego Komitetu VIII Ogólnochińskiego Zgromadzenia Przedstawicieli Ludowych w dniu 5 lipca 1996, http://www.china.org.cn/china/LegislationsForm2001-2010/2011-02/14/content_21916528.htm.
• Ustawa o kontroli broni w Chińskiej Republice Ludowej, przyjęta na 20. posiedzeniu Stałego Komitetu VIII Ogólnochińskiego Zgromadzenia Przedstawicieli Ludowych w dniu 5 lipca 1996, http://www.china.org.cn/china/LegislationsForm2001-2010/2011-02/14/content_21916528.htm.
• Wojnowski K., Odpowiedzialność prywatnych kontraktorów. Przykład udziału Grupy Wagnera w konflikcie zbrojnym rosyjsko-ukraińskim, „Securo” 2023, nr 10.
• Wuthnow J., China’s Other Army: The People’s Armed Police in an Era of Reform, Waszyngton 2019.
• Xie W., Chinese security companies in great demand as overseas investment surges, http://www.globaltimes.cn/content/990161.shtml.
• Xin T., Private Security Companies Emerging Protectors of China’s Overseas Interests, „China Quarterly of International Strategic Studies” 2020, Vol. 6, No. 2.
• Yang Z., China’s Private Security Companies: Domestic and International Roles, https://jamestown.org/program/chinas-private-security-companies-domestic-international-roles/.
• Yuan J., China’s private security companies and the protection of Chinese economic interests abroad, „Small Wars & Insurgencies” 2022, Vol. 33, No. 1–2.
• Zhong N., Overseas security to get upgrade, http://www.chinadaily.com.cn/ cndy/2016-04/22/content_24742594.htm.