Intercultural Education in Schools of the Polish-Czech Borderland: Experiences – Problems – Prospects

What is explored in the presented text, in reference to the results of authorial studies conducted in 2005/06 and 2012/13 on teachers working in kindergartens, primary, lower- and upper-secondary schools, are the issues of the implementation of intercultural education in the Polish-Czech borderland. This is done in reference to the levels of the work of school and the teacher, outlined by Jerzy Nikitorowicz, within three major tasks of intercultural education. The empirical data based on questionnaire surveys, observation and document analysis allowed for characterizing contemporary chances and barriers of education towards interculturalism in the environment of both urban and rural school.

REFERENCES:

• Barevné Stezky Euroregionu – Kolorowe Ścieżki Euroregionu. Metodická příručka pro učitele – Publikacja metodyczna dla nauczycieli. (2011) Eds. A. Gajdzica, B. Kubiczek. Czeski Cieszyn–Cieszyn.
• Dziedzictwo kulturowe jako klucz do tożsamości pogranicza polsko-czeskiego na Śląsku Cieszyńskim. (2010) Eds. H. Rusek, A. Pieńczak, J. Szczyrbowski. Cieszyn– –Katowice–Brno.
• Edukacja międzykulturowa w Polsce na przełomie XX i XXI wieku. (2004), Ed. A. Paszko. Kraków.
• Edukacja regionalna. Dziedzictwo kulturowe w zreformowanej szkole. (1999), Ed. S. Bednarek. Wrocław.
• Gajdzica, A., Ogrodzka-Mazur, E. (2009) Obraz szkoły na Pograniczu w kontekście oczekiwań edukacyjnych uczniów. In: Poczucie tożsamości i stosunek młodzieży do wybranych kwestii społecznych – studium z pogranicza polsko-czeskiego. Eds. T. Lewowicki, E. Ogrodzka-Mazur, A. Szczurek-Boruta. Cieszyn–Warszawa– Toruń.
• Grabowska, B., Ogrodzka-Mazur, E. (2010), Stan, problemy i perspektywy szkolnictwa z polskim językiem nauczania w Republice Czeskiej. In: Szkolnictwo z polskim językiem nauczania w państwach europejskich – stan, problemy i perspektywy. Eds. T. Lewowicki, J. Nikitorowicz, A. Szczurek-Boruta. Białystok–Cieszyn– –Warszawa.
• Grzybowski, P.P. (2007) Edukacja europejska – od wielokulturowości ku międzykulturowości. Kraków.
• Handbook of research on multicultural education. (2004), Eds. J.A. Banks, Ch. A. Banks. San Francisco.
• Kossak-Główczewski, K. (1997), Regionalizacja nauczania a edukacja regionalna jako odmiany racjonalności edukacyjnej. In: Pedagogia Celestyna Freineta a edukacja regionalna. Eds. W. Frankiewicz, K. Kossak-Główczewski. Gdańsk.
• Królikowski, J. (2001), Edukacja regionalna w programie szkoły i szkolnych programach nauczania. In: Edukacja regionalna. Poradnik dla nauczyciela. Ed. J. Angiel. Warszawa.
• Kubiczek, B. (2007), Projekty Unii Europejskiej w Centrum Pedagogicznym w Czeskim Cieszynie. In: Edukacja międzykulturowa na pograniczach w pierwszych latach rozszerzonej Unii Europejskiej – teoria i praktyka. Eds. T. Lewowicki, J. Urban. Katowice 2007.
• Lewowicki, T. (2012), Edukacja międzykulturowa – bilans otwarcia 2012. Edukacja Międzykulturowa, No. 1.
• Lewowicki, T. (2013) Edukacja wobec odwiecznych i współczesnych problemów świata – konteksty i wyzwania edukacji międzykulturowej. Edukacja Międzykulturowa, No. 2.
• Nikitorowicz, J. (1998), Szkoła i nauczyciel w procesie kształtowania wartości rdzennych i integrujących z Europą. In: Transformacja w oświacie a europejskie perspektywy. Eds. W. Hörner, M.S. Szymański. Warszawa.
• Ogrodzka-Mazur, E. (2009), Szanse i bariery edukacji międzykulturowej na pograniczu polsko-czeskim. Przyczynek do obrazu pracy nauczycielskiej. In: Społeczne uwarunkowania edukacji międzykulturowej. Vol. 2. Problemy praktyki oświatowej. Eds. T. Lewowicki, A. Szczurek-Boruta, B. Grabowska. Cieszyn– Warszawa–Toruń.
• Praca nauczyciela w warunkach wielokulturowości – studia i doświadczenia z pogranicza polsko-czeskiego (2008). Eds. T. Lewowicki, E. Ogrodzka-Mazur, A. Szczurek-Boruta. Cieszyn–Warszawa–Toruń.
• Szkoła na pograniczach. (2000), Eds. T. Lewowicki, A. Szczurek-Boruta. Katowice
• Wielokulturowość – międzykulturowość obszarami edukacyjnych odniesień. Ed. A. Szerląg. Kraków 2005