Feminist Thought as a Perspective for Discussing Social Pedagogy

Feminism as a philosophical concept is a general reflection on gender issues and women’s conditions. Since the 70s of the 20th century feminism has become an alternative way of creating knowledge from women’s perspective. The author notices that in Poland, unlike the West, feminist thought has not been treated with respect. She explains what the feminist theory is and then analyses the connections between feminist thought and social pedagogy; for both of them the essential categories are: engagement and empowerment. Applying the feminist perspective allows to examine the earlier periods of development of social pedagogy, especially its beginnings, and to discover women’s presence in the public sphere and their participating in developing socio-pedagogical thought.

REFERENCES:

• Bell, D. (1994). Kulturowe sprzeczności kapitalizmu. Warszawa: PWN.
• Brodowska-Kubicz, H. (1996). Helena Radlińska – współtwórczyni Wolnej Wszechnicy Polskiej w Warszawie. In A. Żarnowska, A. Szwarc (ed.), Kobieta i kultura. Kobiety wśród twórców kultury intelektualnej i artystycznej w dobie rozbiorów w niepodległym państwie polskim. Warszawa: Wydawnictwo DiG.
• Chafetz, J.S. (1988). Feminist Sociology: An Overview of Contemporary Theories. Itasca, Il.: F.E. Peacock.
• Chmielowski, B. (1999). Perspektywy pedagogiki społecznej jako nauki wobec wyzwań cywilizacyjnych przełomu stuleci. In A. Przecławska, W. Theiss (ed.), Pedagogika społeczna. Pytania o XXI wiek (165–177). Warszawa: Żak.
• Chwalba, A. (1997). Spór o wartości: sympatyczki ruchu emancypacyjnego wobec religii i Kościoła katolickiego. In A. Żarnowska, A. Szwarc (ed.), Kobieta i kultura życia codziennego. Wiek XIX i XX. Warszawa: Wydawnictwo DiG.
• Cichosz, M. (2003). Tryptyk o pedagogice społecznej. Rozważania na przełomie dziejów. Pedagogika Społeczna, 3, 13–24.
• Giddens, A. (2004). Socjologia. Warszawa: PWN.
• Humm, M. (1993). Słownik teorii feminizmu. Warszawa: Semper.
• Gontarczyk, E. (1995). Kobiecość i męskość jako kategorie społeczno-kulturowe w studiach feministycznych. Poznań: Eruditus.
• Górnikowska-Zwolak, E. (2006). Myśl feministyczna jako nurt rozważań w pedagogice społecznej. Mysłowice: Wydawnictwo Górnośląskiej Wyższej Szkoły Pedagogicznej.
• Kaschack, E. (1996). Nowa psychologia kobiety. Gdańsk: Gdańskie Wydawnictwo Psychologiczne.
• Kowalczyk, I. (2001). Bezdomne w nauce – o trudnościach związanych z praktykowaniem badań z zakresu gender studies i queer theory. Katedra, 3, 37–52.
• Kwieciński, Z. (2001). Między patosem a dekadencją. In A. Nalaskowski, K. Rubacha (ed.), Pedagogika u progu trzeciego tysiąclecia (15–30). Toruń: Wydawnictwo Uniwersytetu Mikołaja Kopernika.
• Mackinnon, C. (1982). Feminism, Marxism, Method and State. An Agenda for Theory. In N. Keohane, M. Rosaldo, B. Gelpi (ed.), Feminist Theory: a critique of ideology. (1–30). Chicago: University of Chicago Press.
• Mainard, M. (1995). Feministyczne badania socjologiczne. Kwartalnik Pedagogiczny, 1–2, 75–95.
• Marcinkowska-Gawin, M. (1997). ”Boyownicy i boyowniczki”. Środowisko ”Wiadomości Literackich” wobec problemu regulacji urodzeń. In A. Żarnowska, A. Szwarc (ed.), Kobieta i kultura życia codziennego. Wiek XIX i XX. (133–147). Warszawa: Wydawnictwo DiG.
• Melosik, Z. (2002). Pedagogika życia codziennego: teoria i praktyka. In A. Radziewicz-Winnicki (ed.), Edukacja a życie codzienne. Vol. 1. (15–30). Katowice: Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego.
• Melosik, Z. & Szkudlarek, T. (1998). Kultura, tożsamość i edukacja. Migotanie znaczeń. Kraków: Impuls.
• Miluska, J. (1994). Psychologia płci jako wyzwanie dla edukacji. Zmiana paradygmatu i zastosowanie wiedzy. In J. Brzeziński, L. Witkowski (ed.), Edukacja wobec zmiany społecznej [Education towards a Social Change]. (369–391). Poznań–Toruń: Edytor.
• Nietyksza, M. (1995). Kobiety w ruchu oświatowym. Królestwo Polskie na przełomie wieków. In A. Żarnowska, A, Szwarc (ed.), Kobieta i edukacja na ziemiach polskich w XIX i XX wieku. Warszawa: Wydawnictwo DiG.
• Nowak, S. (1984). Odmiany filozofii nauki. In S. Nowak (ed.), Wizje człowieka i społeczeństwa. (13–40). Warszawa: PWN.
• Piekarski, J. (1999). Pedagogika społeczna i jej społeczny kontekst. In E. Górnikowska-Zwolak & A. Radziewicz-Winnicki (ed.), Pedagogika społeczna w Polsce – między stagnacją a zaangażowaniem. (61–71). Katowice: Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego.
• Pilch, T. (1999). Granice wolności i zaangażowania pedagogiki społecznej. In: E. Górnikowska-Zwolak, A. Radziewicz-Winnicki (ed.), Pedagogika społeczna w Polsce – między stagnacją a zaangażowaniem. (30–39). Katowice: Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego.
• Smith, D. (1974). Women’s perspective as a radical critique of sociology. Sociological Inquiry, Vol. 44, no. 1, 7–13.
• Szacka, B. (2003). Wprowadzenie do socjologii. Warszawa: Oficyna Naukowa.
• Sztompka, P. (2002). Socjologia. Analiza społeczeństwa. Kraków: Znak.
• Szymański, M. (1999). Wyzwania pedagogiki społecznej w okresie transformacji ustrojowej. In E. Górnikowska-Zwolak, A. Radziewicz-Winnicki (ed.), Pedagogika społeczna w Polsce – między stagnacją a zaangażowaniem. (72–79). Katowice: Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego.
• Śpiewak, P. (wstęp, wybór i układ) (2000). Spór o Polskę 1989–1999. Wybór tekstów prasowych. Warszawa: PWN.
• Urbaniak-Zając, D. (1999). Z zapisu dyskusji. In A. Przecławska, W. Theiss (ed.), Pedagogika społeczna. Pytania o XXI wiek. (183–189). Warszawa: Żak.
• Witkowski, L. (2001). O zaniedbaniach kategorialnych i teoretycznych pedagogiki w Polsce. In A. Nalaskowski, K. Rubacha (ed.), Pedagogika u progu trzeciego tysiąclecia. (271–286). Toruń: Wydawnictwo Uniwersytetu Mikołaja Kopernika.