Protective Factors in the Educational Activities of the Polish Scouting and Guiding Association in Light of Organizational Documents

The aim of the research described in this paper is to characterize the declared state by the authorities of the Polish Scouting and Guiding Association (ZHP) in terms of developing protective factors among scouts. The main research problem focuses on exploring how ZHP contributes to the development and strengthening of protective factors among its members. The chosen research method is qualitative content analysis of normative documents. The study revealed the existence of declarations and possibilities for developing and strengthening protective factors at three levels (relationships with close individuals, environmental resources, and individual differences). Thus, ZHP can become a place that prepares the young generation to face the challenges of the contemporary world and life problems.

REFERENCES:

• Babbie, E. (2003). Badania społeczne w praktyce. Wydawnictwo Naukowe PWN.
• Binasiak, M. (2006). Działania wychowawcze Związku Harcerstwa Polskiego w zakresie turystyki, rekreacji i edukacji leśnej. Studia i Materiały Centrum Edukacji Przyrodniczo-Leśnej, 8(3).
• Borucka, A., & Ostaszewski, K. (2008). Koncepcja resilience. Kluczowe pojęcia i wybrane zagadnienia. Medycyna Wieku Rozwojowego, 12(2), 587–597.
• Cieślarczyk, M. (2003). Metody, techniki i narzędzia badawcze oraz elementy statystyki. Wydawnictwo AON.
• Czechowska, L., & Kochowski, Ł. (2014). Nic nie zastąpi zastępów. GK ZHP.
• Decyzja Naczelnika ZHP nr 223/2022 z dn. 15.03.2022 ws. Ruchu Programowo-Metodycznego “działaj- -MY”.
• Denzin, K.N., & Lincoln, S.Y. (2009). Metody badań jakościowych. Wydawnictwo Naukowe PWN.
• Glass, A. (1999). Wielka przygoda życia. Wydawnictwo ZHR.
• Grzybowski, P.P., & Marszałek, K. (2022). Harcerska kultura śmiechu w Polsce. O śmiechu i nie tylko w harcerskim Prawie, edukacji, służbie oraz twórczości. Oficyna Wydawnicza “Impuls”.
• Hajduk, Z. (2001). Ogólna metodologia nauk. Wydawnictwo KUL.
• Heszen, I., & Sęk, H. (2007). Psychologia zdrowia. Wydawnictwo Naukowe PWN.
• Jankowiak, B. (2016). Nastolatki w obliczu trudności. Czynniki ryzyka i czynniki chroniące w kształtowaniu się zachowań antyspołecznych. In H. Karaszewska & E. Silecka-Marek (Eds.), Sytuacje trudne w perspektywie jednostkowej i grupowej. Wydawnictwo Naukowe UAM.
• Juszczyk, S. (2013). Badania jakościowe w naukach społecznych. Szkice metodologiczne. Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego.
• Kamiński, A. (2001). Nauczanie i wychowanie metodą harcerską. Wydawnictwo ZHR.
• Łobocki, M. (2011). Metody i techniki badań pedagogicznych. Oficyna Wydawnicza “Impuls”.
• Masten, A.S., & Powell, J.L. (2003). A Resilience Framework for Research Policy and Practice. In S. Luthar (Ed.), Resilience and vulnerability: Adaptation in the context of childhood adversities. Cambridge University Press.
• Mikuła, L. (1995). Harcerstwo resocjalizujące. Wydawca ZP.
• Ogryzko-Wiewiórkowska, M. (1991/1992). Analiza dokumentów urzędowych. Z doświadczeń badawczych socjologa. Annales Universitatis Mariae Curie-Skłodowska. Lublin-Polonia. Sectio I, 16/17(7), 95–106.
• Okoń, W. (1998). Nowy słownik pedagogiczny. Wydawnictwo Akademickie “Żak”.
• Ostaszewski, K. (2008). Czynniki ryzyka i czynniki chroniące w zachowaniach ryzykownych dzieci i młodzieży. In J. Mazur, I. Tabak, A. Małkowska-Szkutnik, K. Ostaszewski, H. Kołoło, A. Dziellska & A. Kowalewska (Eds.), Czynniki chroniące młodzież 15-letnią przed podejmowaniem zachowań ryzykownych. Raport HBSC 2006 (pp. 19–46). Instytut Matki i Dziecka.
• Ostaszewski, K. (2014). Zachowania ryzykowne młodzieży w perspektywie mechanizmów resilience. Instytut Psychiatrii i Neurologii.
• Palamer-Kabacińska, E. (2021). Pedagogika przygody a harcerstwo. Studium teoretyczne. Wydawnictwa Uniwersytetu Warszawskiego.
• Piekutowski, J. (2019). Polska w złej kondycji psychicznej. Więź, 62. https://wiez.pl/2019/05/06/polska-w-zlej-kondycji-psychicznej/
• Pytkowski, W. (1985). Organizacja badań i ocena prac naukowych. Wydawnictwo Naukowe PWN.
• Radzki, K. (2016). Metoda harcerska w oddziaływaniach zakładu poprawczego. Humanitas. Pedagogika i Psychologia, 12, 173–184.
• Ryś, M., & Trzęsowska-Greszta, E. (2018). Kształtowanie się i rozwój odporności psychicznej. Kwartalnik Naukowy Fides et Ratio, 34(2), 164–196.
• Statut ZHP z dn. 19.05.2022.
• Sułek, A. (2002). Ogród metodologii socjologicznej. Scholar.
• Szredzińska, R. (2017). Zdrowie dzieci i młodzieży. Dziecko krzywdzone. Teoria, badania, praktyka, 16(1), 95–131.
• Śliwerski, B. (2018). Pedagogia harcerskiego wychowania. Oficyna Wydawnicza “Impuls”.
• Uchwała nr 109/XL RN ZHP z dn. 27.02.2022 ws. zaproszenia dzieci i młodzieży pochodzących z Ukrainy do działania w ramach ZHP.
• Uchwała nr 12/XXXVIII RN ZHP z dn. 24.05.2014 ws. sposobu realizacji wychowania w harcerskich specjalnościach.
• Uchwała nr 121/2020 GK ZHP z dn. 2.03.2020 ws. “Zasad funkcjonowania indywidualnej ścieżki rozwoju” wraz z załącznikiem.
• Uchwała nr 145/2020 GK ZHP z dn. 30.05.2020 ws. zaleceń środowiskowych uzupełniających Politykę środowiskową ZHP wraz z załącznikiem “Zalecenia dla podstawowych jednostek organizacyjnych ZHP”.
• Uchwała nr 15 XLII Zjazdu ZHP z dn. 22.05.2022 ws. dialogu międzypokoleniowego i zaangażowania młodych
• Uchwała nr 233/2021 GK ZHP z dn. 12.03.2021 ws. “Klasyfikacji odznak jako instrumentów samorozwoju w ZHP” wraz z załącznikiem.
• Uchwała nr 170/2020 GK ZHP z dn. 20.08.2020 ws “Instrukcji tworzenia i działania gromady, drużyny, kręgu i klubu specjalnościowego” wraz z załącznikiem.
• Uchwała nr 177/2020 GK ZHP z dn. 17.09.2020 ws. “Programu wzmacniania i upowszechniania systemu wychowawczego w gromadach i drużynach”.
• Uchwała nr 18 XLII Zjazdu ZHP z n. 22.05.2022 ws. kultury organizacyjnej w ZHP.
• Uchwała nr 233/2021 GK ZHP z dn. 12.03.2021 ws. “Klasyfikacji odznak jako instrumentów samorozwoju w ZHP” wraz z załącznikiem.
• Uchwała nr 234/2021 GK ZHP z dn. 12.03.2021 ws. przyjęcia dokumentu “Wsparcie metodyczne i programowe kadry w ZHP” wraz z załącznikiem.
• Uchwała nr 24/2014 GK ZHP z dn. 11.06.2014 ws. “Regulaminu sprawności harcerskich” wraz z załącznikiem.
• Uchwała nr 25/XXXV RN ZHP z dn. 15.11.2008 ws. komentarza do Prawa Harcerskiego.
• Uchwała nr 25/XXXVIII RN z dn. 30.06.2015 r. ws. przyjęcia “Programu pozyskiwania kadry wśród osób dorosłych 35+” wraz z załącznikiem.
• Uchwała nr 30/2022 GK ZHP z dn. 18.11.2022 ws. “Regulaminu odznak specjalnościowych”.
• Uchwała nr 31/2022 GK ZHP z dn. 25.11.2022 ws. “Regulaminu mundurowego ZHP” wraz z załącznikiem.
• Uchwała nr 33/XXXV RN ZHP z dn. 7.03.2009 ws. Kodeksu Instruktorskiego.
• Uchwała nr 34/XL Rady Naczelnej ZHP z dn. 24.05.2019 ws. przyjęcia kierunków pracy wychowawczej w Związku Harcerstwa Polskiego na lata 2020–2025.
• Uchwała nr 40/XXXII RN ZHP z d. 15.06.2003 ws. przyjęcia instrumentu metodycznego – stopnie harcerskie.
• Uchwała nr 43/XXXVIII RN ZHP z dn. 2.10.2016 ws. systemu stopni instruktorskich.
• Uchwała nr 53/XXXVIII RN ZHP z dn. 4.03.2017 ws. przyjęcia dokumentu “System pracy z kadrą w ZHP” wraz z załącznikiem.
• Uchwała nr 58/2023 GK ZHP z dn. 30.05.2023 ws. przyjęcia Regulaminu Mian Kadry Wspierającej wraz z załącznikiem.
• Uchwała nr 69/2023 GK ZHP z dn. 30.06.2023 ws. “Programu wzmocnienia celów zrównoważonego rozwoju”.
• Uchwała nr 84/2023 GK ZHP z dn. 23.11.2023 ws. dokumentu “Kształcenie kadry w ZHP” wraz z załącznikiem.
• Uchwała nr 91/2019 GK ZHP z dn. 22.10.2019 ws. “Regulaminu musztry i ceremoniału harcerskiego” wraz z załącznikiem.
• Uchwała nr 91/2023 GK ZHP z dn. 29.12.2023 ws. “Programu wsparcia szczepów w ZHP”.
• Uchwała nr 99/2024 GK ZHP z dn. 1.03.2024 ws. przyjęcia “Polityki ochrony bezpieczeństwa dzieci, młodzieży i dorosłych w ZHP – Program Safe from Harm” wraz z załącznikiem.
• Uchwała XXXVI Zjazdu ZHP z dn. 6.12.2009 ws. zmian w “Podstawach wychowawczych ZHP”.