Wiek, obok płci, stanowi jedną z głównych cech determinujących pozycję społeczną jednostki. Dyskryminacja ze względu na wiek najczęściej pojawia się w kontekście osób starszych. Problematyka ta jest często podejmowana w dyskursie naukowym i medialnym. Rzadziej dostrzega się problem ageizmu z innej strony - dyskryminacji osób młodych, która w literaturze naukowej funkcjonuje pod nazwą adultyzmu. Najogólniej ujmując, adultyzm to postrzeganie młodych osób w kategoriach niedojrzałości. Percepcja ta nie jest poparta racjonalnymi przesłankami wynikającymi z zachowania dyskryminowanej osoby, a jedynie wynika z wyobrażeń osoby dyskryminującej. Wyobrażenia te polegają na tendencji do uogólniania w oparciu o negatywne doświadczenia z osobami w podobnym wieku i przypisaniu domniemanych cech jako typowych dla całego przedziału wiekowego. Ta forma dyskryminacji obecna jest w instytucjach społecznych, prawie, obyczajach i postawach. Przeprowadzone badania przebiegały dwuetapowo, łącząc w sobie strategię ilościową (sondaż diagnostyczny z wykorzystaniem ankiety) i jakościową (metoda Photovoice). Celem badań było poznanie obszarów, w obrębie których młodzi ludzi doświadczają dyskryminacji oraz jej form. Grupę badaną stanowiła młodzież w wieku 18-24 lat (100 badanych), dobrana w sposób celowy z terenu województwa śląskiego. Zwieńczeniem projektu badawczego było przygotowanie i poprowadzenie przez osoby w niego zaangażowane warsztatu dotyczącego adultyzmu dla młodzieży. Analiza zebranego materiału empirycznego oraz doświadczenia w pracy nad projektem obnażyły nieświadomość młodych ludzi w kwestii występowania takiej formy dyskryminacji oraz mylenie adultyzmu z innymi jej formami. Niepokojące jest również zjawisko szybkiej internalizacji przez młodzież postaw charakterystycznych dla osób dorosłych względem młodszych od siebie, zataczając tym samym koło w dyskryminacji.

The article presents problem of social difference and the related mechanisms of exclusion. The paper shows the process how the difference needed in the world is born inequality, discrimination, human suffering, often as unwanted and unintended consequences of group processes. The factor differentiating way to experience the social difference and forms of engagement in reality, is the human identity. The text presents the arguments in favor of the thesis that the difference does not necessarily lead to inequality, and a key role in this process is the identity of the man, with his basic need of recognition. Educational activities are considered an important factor in institutional support in this process. Also shows the process of individualization (the problem of individualism) in the social world as an essential factor in the offending unfavorable balance between an inclusion and social exclusion.

This paper explores the phenomenon of marginal identities in Israel, focusing on the Ethiopian Jewish community as a representative case study. As a multicultural nation, Israel grapples with the intricacies of integrating diverse ethnic and religious groups into its social fabric. Ethiopian Jews, a small and unique group in the Israeli social landscape, face multifaceted challenges in their quest for acceptance. The research delves into the complexities of identity formation within the Ethiopian Jewish community, considering the interplay of their history of immigration to Israel, unique religious practices, and the process of integration into Israeli society. It is accompanied by comparisons to other aliyot, in particular Mizrahi Jews and post-Soviet Jews. By analyzing the power dynamics that define Ethiopian Israelis’ status within Israel’s imagined community, this paper seeks to unveil the reasons behind their marginalization in the country, in particular focusing on the construction of Israeli national discourse. Ultimately, this paper aims to deepen the understanding of marginal identities in Israel, using the example of Ethiopian Jews to shed light on the broader challenges faced by marginalized communities in diverse societies. The paper offers valuable insights for policymakers, social advocates, and scholars striving to promote inclusivity and social cohesion within multicultural nations.

Survival strategies of Ukrainian student-refugees (in the perception of general secondary school teachers)

The aim of the article was to identify and characterize survival strategies adopted by Ukrainian refugee students in general secondary schools. The study was grounded in qualitative research within the interactionist perspective, with the use of thematic analysis. The empirical material was collected through in-depth narrative interviews with twelve teachers from six schools located in cities of various sizes. The research revealed and described three main strategies employed by refugee students: distancing strategy (from teachers, education, and peer groups), engagement avoidance strategy (in classwork and homework), and non-learning of the Polish language strategy. The primary function of these strategies was to simulate the performance of school duties and assume the role of a learner. The strategies were students’ responses to the imposed situation of sudden and compulsory functioning in school in a foreign country, without knowledge of the teaching language and without preparation for participation in advanced secondary education. The strategies constituted a response to the lack of systemic, flexible, and functional solutions stimulating the adaptive processes of refugee students. The article concludes with practical implications regarding the necessity of developing a coherent concept of education for refugee students, as well as migrants who do not present sufficient competence in the Polish language at the secondary level.