Roman Franciszek Rybarski (1887-1942) należał do wybitnych teoretyków i działaczy Narodowej Demokracji. Pozostawił szereg prac z zakresu ekonomii, prawa i polityki. Wśród tych ostatnich szczególne miejsce zajmują Naród, jednostka i klasa oraz Siła i prawo. Był prezesem Klubu Narodowego w Sejmie w latach 1928-1935 oraz przywódcą frakcji liberalnej zwanej grupą „starych” lub „profesorską” w Stronnictwie Narodowym. W artykule przedstawiono jego poglądy dotyczące problematyki ustrojowej. W pierwszym okresie istnienia niepodległej Rzeczypospolitej do 1922 r. Rybarski zdecydowanie opowiada się za ustrojem demokracji parlamentarnej i ideą państwa narodowego. Wybory 1922 r. i porażka w Zgromadzeniu Narodowym przy wyborze prezydenta Gabriela Narutowicza oraz tragiczne skutki jego śmierci powodują, że Rybarski, jak i inni działacze endeccy, dostrzegają że do niedawna tak bliski im parlamentaryzm staje się zgubny dla Polski. Rozpoczyna się jego krytyka, Rybarski podkreślał, że konstytucja doprowadza do krańcowości i absurdu zasadę rządów parlamentarnych. Niezadowolenie przeniosło się na wszystkie klasy i warstwy. Domagano się zmian, które stawały się koniecznością chwili.

The Slovak question played a key role in the foreign policy implemented by the Second Republic of Poland during the interwar period. Representatives from the most important currents of the Polish interwar political scene highlighted the significance of the relations between Warsaw and Bratislava, as evidenced by the presence of this issue in the programmatic documents, journalism, memoires and speeches of particular politicians. Slovakia was the object of interest among many socialists, nationalists, Christian-Democratic politicians, conservatives, and peasants. Also, the leading activists of the Piłsudski’s Camp, who from the very beginning had a clear yet not always precise vision of Polish diplomatic measures in this respect, largely dealt with the Slovak question. It should be emphasized that the distinctive feature of Piłsudski’s political thought during the interwar period was broadly construed mid-European consolidation. The aim of the article was the analysis of the foreign policy of the Piłsudski’s Camp towards the Slovak question between 1918 and 1939, with special focus on the conditions of Polish-Slovak relationship, the mutual attitude of the Polish authorities and Slovak autonomists towards each other, the role of Slovaks in Polish integration projects as well as the relations between the Second Republic of Poland and the Slovak in the years 1938–1939.