The Polish cause as presented in the “Dziennik Miński” daily in 1917–1918

The goal of the article is to present the attitude of the editors of “Dziennik Miński” towards the Polish cause; the daily was published in 1917-1918, after toppling the tsar in Russia. This was an extremely significant time because the newspaper (one of important places where Poles exchanged opinions in the Russian empire) presented issues of reconstructing the Polish state and its future political system.

Już podczas nawiązania entente cordial między Wielką Brytanią a Francją w 1904 r. oraz przyłączeniu do niej Rosji w 1907 r. sprawy bliskowschodnie (m.in. Maroko, Egipt, Iran, Afganistan) legły u podstaw tego sojuszu. Toteż kiedy wybucha I wojna światowa, trzy wymienione mocarstwa uznały się za powołane do ukształtowania przyszłości Bliskiego Wschodu zgodnie z własnymi interesami (porozumienie Sykes–Picot, korespondencja Hussein–MacMahon, deklaracja Balfoura i inne). W wyniku wojny (przegrana państw centralnych, wycofanie Rosji bolszewickiej z wojny) Wielka Brytania i Francja stały się jedynymi dominującymi siłami w tym regionie świata. Pierwsza otrzymała mandat Ligi Narodów nad Palestyną (wraz z wydzieloną jej częścią – Transjordanią) i Irakiem. Francja zaś otrzymała mandat nad Syrią i Libanem. Wielka Brytania zachowała ponadto swoją dominację nad Egiptem i Somalią Brytyjską. Francja z kolei – nad Algierią, Marokiem, Tunezją, Somalią Francuską. W tych nowo powstałych krajach arabskich państwo i administrację odwzorowywano na podobieństwo metropolii, co było w pewnych aspektach korzystne, w innych – dysfunkcjonalne i konfliktogenne. Ujawnia się to dobitnie w czasach niepodległości i zimnej wojny, tj. po II wojnie światowej.