- Author:
Adam Doliwa
- E-mail:
adoliwa@uwb.edu.pl
- Institution:
University of Białystok
- ORCID:
https://orcid.org/0000-0002-0752-7708
- Year of publication:
2020
- Source:
Show
- Pages:
367-378
- DOI Address:
https://doi.org/10.15804/ppk.2020.06.30
- PDF:
ppk/58/ppk5830.pdf
The subject of the article is an analysis of the impact of the constitutional principle of social justice on the understanding of the principle of equity in civil law and, consequently, on the practical application of regulations that contain the general clause governing the principles of social coexistence. Assuming a universal nature of the axiological basis of the legal system in Poland, and the radiation of constitutional principles and values onto statutory law, the author, using a method involving analytical and functional analysis of legal texts and court rulings, comes to the conclusion that adjudication in civil cases should, to some extent, in addition to protection of individual rights and interests, concern the protection of social interests.
- Author:
Bronisław Sitek
- Institution:
Uniwersytet Humanistycznospołeczny SWPS w Warszawie
- Year of publication:
2016
- Source:
Show
- Pages:
116-130
- DOI Address:
https://doi.org/10.15804/tpn2016.1.06
- PDF:
tpn/10/tpn2016106.pdf
W tekstach prawa rzymskiego na oznaczenie szkody przyszłej stosowane są dwa bliskoznaczne pojęcia damnum infectum i damnum futurum. W literaturze romanistycznej dawnej i współczesnej nie znajduje się szersze opracowanie, które udzieliłoby ostatecznej odpowiedzi na przyczynę stosowania dwóch określeń co do szkody przyszłej. Analiza źródeł w przedmiotowym opracowaniu pokazała, że oba pojęcia są bliskoznaczne. Szkoda przyszła została wprowadzona do art. 151 § 2 polskiego kodeksu zobowiązań z 1933 przy okazji uregulowania szkody zagrażającej z wadliwego budynku posadowionego na sąsiednim gruncie. W kodeksie cywilnym z 1964 r. został wprowadzony przepis art. 361 § 2, który pozwalałby rozwinąć konstrukcję szkody przyszłej, jednak judykatura jednoznacznie uznaje istnienie jedynie szkody już powstałej. W § 907 ust. 1 BGB istnieje konstrukcja dogmatyczna damnum infectum, jednak zagrożenie pochodzące z gruntu sąsiedniego jest traktowane jako naruszenie spokojnego posiadania. Stąd przyjęto konstrukcję taką, że właściciel gruntu zagrożonego może w przypadku szkody przyszłej wystąpić z actio negatoria. W doktrynie ekonomicznej analizy prawa szkoda przyszła została zaliczona do prawa deliktowego (Tort Law). Obie strony stosunków sąsiedzkich zobowiązane są do zachowania szczególnej ostrożności i efektywności swojego działania (zasada racjonalnego wyboru).