Globalization phenomena not only enhance cultural cognition but also foster establishing close relationships, which might be also legally confirmed. Today, many borders - like the Polish-Czech one - are “dematerialized” and exist more in the memory and awareness of people than in the physical sense. For the needs of the analyses, the category of borderland in its territorial sense was applied. Living in the borderland provides chances for establishing close interpersonal relations. What enhances the establishing of such relations in the case of the Polish-Czech borderland are the similarity of languages, common history and cultural closeness. This also fosters contracting mixed marriages. However, do close neighbourhood and similar social environments really make people seek contacts with neighbours? Does this enhance shaping a positive attitude to cultural diversity. The conducted analyses were aimed at familiarizing with the declarations of the examined university students from Poland and the Czech Republic concerning the way in which mixed marriages are perceived in their environment.

Atrakcyjność i aktualność badań prowadzonych wokół życia rodzinnego związana jest z dynamicznymi przemianami społeczno-kulturowymi, gospodarczymi, a także politycznymi zachodzącymi w skali globalnej. Nie bez znaczenia dla funkcjonowania rodziny i jej członków jest również sytuacja światowej pandemii, która znacząco wpłynęła na strukturę rodziny oraz potrzeby i wartości cenione przez jej członków. Żywotność tematu skłania do refleksji nad kondycją współczesnej rodziny i rodzi potrzebę poznania skutków oddziaływań zewnętrznych na jej kształt i środowisko wewnętrzne. W zaprezentowanym opracowaniu podejmuję rozważania wokół problematyki rodziny, interesują mnie przede wszystkim małżeństwa mieszane, które stają się coraz bardziej widoczne, nie tylko w statystykach zawieranych małżeństw, a przede wszystkim w życiu społecznym. Zawiązywanie małżeństw mieszanych znajduje swoje uzasadnienie w zwiększonej mobilności społecznej, pozbawieniu barier świata komunikacji interpersonalnej (powszechne wykorzystanie nowoczesnych technologii w życiu zawodowym oraz osobistym), może również wynikać z indywidualnych potrzeb i preferencji osób zawierających takie związki małżeńskie. Małżeństwo mieszane samo w sobie może być wartością, jednak fakt bycia w takim związku może stanowić swego rodzaju balast. Zaprezentowane opracowanie jest próbą uchwycenia pewnych tendencji zachodzących w doświadczeniach życia społecznego przez małżeństwa mieszane. W artykule wyróżniam trzy części, w których kolejno wprowadzam w problematykę życia rodzinnego i funkcjonowania małżeństw mieszanych, następnie analizuję dane i materiały, nakreślając pewne tendencje odnoszące się do różnych aspektów życia rodzinnego i życia w społeczeństwie. Opracowanie kończę podsumowaniem i wskazaniem wniosków.

“We are trying to be a multicultural family...” – dualistic transmission of cultural heritage (a research report)

In this article, intercultural education in a mixed family (in Catholic-Jewish marriages) is explored. In particular, my focus is on the construction of various secular and religious patterns of bicultural family life and the possible forms and content of intergenerational family transmission in the adult generation of Jews. The research conducted in 2018–2022 was based on the biographical method – a total of 15 in-depth interviews were carried out. In the article, only a part of a broader project is presented. The biographies of four women of Jewish origin are explored – three of them are representatives of the third post-war generation. All of them try to combine ethnic and dualistic education, due to the type of bicultural marriage or the attitude to the dominant culture. The analytical part is a short reconstruction of the type of family origin, self-identification, cultural definition of one’s own family and opinions regarding the transmission of the Jewish heritage of each woman. Statements of the participants of the research about the ways of celebrating double holidays are collected in a table. The narrators create a culturally open type of their own family and in one case a culturally declared type (according to Alicja Szerląg’s classification).