Od roku 2011 Szkocka Partia Narodowa prowadzi działania zmierzające do wystąpienia Szkocji ze Zjednoczonego Królestwa. Artykuł przedstawia koncepcje SNP i kolejnych rządów szkockich w dziedzinie polityki obronnej, odpowiadając na pytania, jaką rolę kwestie obronności odgrywają w ich planach oraz, czy realizacja tych planów umożliwi Szkocji zbudowanie sił zbrojnych dostosowanych do długofalowej polityki zagranicznej tego państwa, zmieniającej się sytuacji międzynarodowej oraz nowych zagrożeń.

In the 2014 referendum Scottish voters were asked whether Scotland should be an independent country. Several years and one Brexit referendum later Nicola Sturgeon, the then popular and charismatic leader of the Scottish National Party and First Minister of Scotland, was making a convincing case for another independence referendum. She even proposed October 2023 as its date. But the United Kingdom government and successive Conservative prime ministers have consistently said “no”. This article analyses that constitutional and political ‘tug-of-war’ in the context of devolution settlement, pro-independence aspirations of Scottish people, consequences of Brexit, and growing tensions between Edinburgh and London. The most fundamental constitutional question within that frame of reference is what Scotland’s viable path to independence should be and in other words, under what circumstances the independence vision could be implemented.