Author analyzed the programs of all Czech political parties which have their representatives in the Chamber of Deputies in the parliamentary term 2013–2017, assuming that political programs are a reflection of the public discourse, and of the public eye. Security is one of the most important categories in the programs of Czech political parties, in some literally the most important, however, this importance is determined through quantitative, not qualitative, perspective. Diagnosis and solutions are similar in all cases, what allows to conclude that security is not a factor differentiating the Czech political scene. 

Populist rhetoric in the parliamentary election campaign in the Czech Republic from 2017

The paper presents the history of the populist dimension. Populism is depicted in this article as a phenomenon with many planes of conceptualization. In order to combine the considerations of populism and the party system, Czech groups have been investigated, which can be included in the current commonly called modern populism in modern politics. The subject of the study was not marginal groups, including detached parties, and those which have been present on the Czech political scene since 1993: ČSSD, ODS, TOP09, KDU-ČSL, ANO 2011, KSČM.

Od połowy lat 90. XX wieku w Republice Czeskiej coraz częściej podejmowana jest kwestia edukacji międzykulturowej. Głównym celem niniejszego opracowania jest charakterystyka ról rodzicielskich wietnamskich rodziców. W pracy przyjrzano się różnymi rodzajami postaw i wpływów rodziców na edukację dzieci. W artykule przedstawiono strategie edukacyjne podejmowane przez rodziców wietnamskich dzieci. Jednocześnie praca ujawnia znaczenie edukacji dla rodzin imigrantów. Z punktu widzenia wietnamskich rodziców najistotniejsze jest zapewnienie dzieciom pełnej integracji ze społeczeństwem czeskim.

Celem artykułu jest analiza zależności pomiędzy procesami migracyjnymi zachodzącymi na obszarze państwa a jego „otwartością”. Poziom „otwartości” zostaje zdeterminowany, w zaproponowanym ujęciu, ściśle określonym układem relacji zachodzących na linii religia – społeczeństwo – państwo, które prowadzą do ukształtowania jednego z trzech porządków: asymetrycznego (Polska), pozasymetrycznego (Czechy) i symetrycznego (Niemcy). Zestawienie oraz porównanie trzech sąsiadujących ze sobą krajów członkowskich Unii Europejskiej (metoda komparatystyczna i systemowa) pozwala na uchwycenie i potwierdzenie obustronnych zależności. Pokazuje, że skala i dynamika procesów migracyjnych staje się predyktorem „otwartości” współczesnych systemów demokratycznych. Zdecydowanie najwyższym poziomem tak definiowanej „otwartości” cechują się Niemcy, będące, z jednej strony, przykładem symetrycznego układu relacji religia – społeczeństwo –państwo, a z drugiej, architektem europejskiej polityki wobec masowych ruchów ludności z Bliskiego Wschodu i Afryki Północnej.

Dzieci trzeciej kultury są stosunkowo nowym podmiotem badań w Republice Czeskiej. Niniejsze badania jakościowe obejmują dzieci, których językami ojczystymi są czeski i angielski, a każdy z rodziców ma inne zaplecze kulturowe. Ich dzieci uczęszczające do szkół podstawowych w Republice Czeskiej muszą często pokonać innego rodzaju problemy dotyczące przygotowania się do nauki szkolnej niż ich jednokulturowi rówieśnicy. W części metodologicznej staram się zidentyfikować te problemy oraz powody zamieszkania tego typu rodzin mieszanych w Republice Czeskiej, mimo że nie zawsze jest to dla ich dzieci łatwe.

W artykule podjęto rozważania dotyczące czynników, które motywują studentów przy podjęciu decyzji o wyjeździe zagranicznym w ramach programu wymiany Unii Europejskiej Erasmus+. Omówiono teoretycznie czynniki zarówno o podłożu poznawczym, takie jak: chęć poznawania kultury kraju przyjmującego, doskonalenie kompetencji językowych uczestników, możliwość podniesienia kompetencji zawodowych, czy też te o podłożu ekonomicznym, dotyczy to na przykład czynników związanych z kosztem utrzymania się w kraju wyjazdu. Grupę badaną stanowili polscy studenci wyjeżdżający w ramach programu Erasmus+ do czeskich uczelni oraz czescy studenci przyjeżdżający do uczelni znajdujących się w Polsce. Badaniami zostali objęci studenci kierunków pedagogicznych i filologicznych, studiujący w uczelniach czeskich oraz polskich. Przedmiotem przeprowadzonych badań były czynniki motywujące studentów do wyjazdu zagranicznego w ramach programu Erasmus+ oraz takie, które mogą stwarzać bariery i trudności podczas pobytu za granicą. Wyniki przeprowadzonych badań pozwalają zauważyć, że przy wyborze kraju goszczącego przez studentów największy udział mają nie czynniki motywacyjne o podłożu poznawczym, lecz czynniki ekonomiczne, takie jak, np. koszty utrzymania – ten aspekt wskazało najwięcej osób, jako najbardziej istotny przy wyborze miejsca wyjazdu. Można stwierdzić, że studenci wyjeżdżający na częściowe studia zagraniczne w ramach programu Erasmus+ kierują się najczęściej czynnikami o podłożu ekonomicznym, a więc sam wyjazd jest dla nich przede wszystkim czasem pewnej niezależności finansowej, a czynniki o podłożu poznawczym stanowią wartość dodaną mobilności. Optymizmem napawa fakt, że studenci w grupie badanej okazali się otwarci na poznawanie kultury kraju goszczącego.

About Poland in the Czech Republic in the context of Central and Eastern Europe

Polish studies have a long tradition in the Czech Republic. The Congress of the Polish Studies, held in Prague in 2013, attempted to present the current state of research on Polish issues. Two monographs were published as the proceedings of the congress. This paper discusses the second one, i.e., The Czech studies on Poland in the context of Central and Eastern Europe.

Artykuł podejmuje próbę weryfikacji tezy: Współczesne społeczeństwo czeskie nie jest ateistyczne, nie jest też modelowym przykładem gwałtownej sekularyzacji. Przemiany zachodzące w społeczeństwie czeskim mają postać wielokierunkowych przemian religijności (transformacji), choć z silnymi tendencjami sekularyzacyjnymi. Świadczą o miękkiej, ale długotrwałej sekularyzacji, wyrażającej się w pluralizacji form religijnych, która utworzyła specyficzną i złożoną postawę współczesnego społeczeństwa czeskiego wobec religii.

W artykule zaprezentowano perspektywę Ukraińców mieszkających w Republice Czeskiej dotyczącą wybranych aspektów życia. Celem podjętych badań było ustalenie, jak Ukraińcy postrzegają życie w Republice Czeskiej, czeską kulturę i edukację, oraz co dostrzegają jako różnice i podobieństwa w obu kulturach i sposobach edukacji. Zwrócono uwagę, że badanie dotyczy subiektywnych doświadczeń, postaw i opinii indywidualnych respondentów. Dlatego, nie reprezentuje ono całej ukraińskiej mniejszości narodowej żyjącej w Republice Czeskiej. Grupa badana składała się z dwóch grup respondentów o następującym składzie: pierwsza zawierała 8 respondentów Ukraińców na stałe mieszkających w Czechach ponad 10 lat, w drugiej grupie – wywiad przeprowadzono wśród 7 ukraińskich studentów, uczących się w Czechach, oraz wśród ich rodziców. W badaniu zastosowano podejście jakościowe, a dokładnie metodę półustrukturyzowanego wywiadu z respondentami. Analizę uzyskanych danych przeprowadzono za pomocą otwartego, a potem osiowego i selektywnego kodowania.

Czechs and Slovaks on the road to an independent state (1914–1918)

The following article describes the struggle of Czechs and Slovaks for independent Czechoslovakia during World War I and explains why Austria-Hungary could not survive.

Češi a Slováci na cestě do samostatného státu (1914–1918)

Contemporary terrorist threats in the Czech Republic

Terrorism has been evolving and taking different forms since the beginning of the XXI century. It is closely related to the geopolitical situation in the world. The development of research of safety indicates evidently that terrorism currently constitutes one of the biggest threats to the security of countries. That is why the analysis of terrorist threats in Central European countries, including the Czech Republic, seems to be indispensable. It is the Western European countries that are struggling today with intrastate terrorism whose effects lead to destabilization of national integrity and jeopardise social security. This situation is also important for neighbouring countries and international organisations to which they belong, such as the European Union or NATO. Data collected between 2014 and 2019 shows that the Czech Republic has improved its terrorist threat combating system and it is constantly reducing the impact of threats on the situation in the country. Terrorism as a phenomenon, and at the same time a kind of weapon for the increasing number of its proponents, needs to be acknowledged immediately. Its complexity imposes determining ways of countervailing it in the future. The presented analysis is a sort of study on cases in the context of threats with the characteristic of terrorism in the Czech Republic.

Chairman of the Government in the Czech Republic - Evolution of Political System and Constitutional Practice

The article discusses the evolution of the political position of heads of government in the Czech Republic. Time censures are between 1992 and 2019. The institution of the Prime Minister has become a real instrument of political power for the leaders of political groups in the country discussed. The parliamentary model of government in force in the Czech Republic assumes close cooperation between the legislative and executive authorities. The analysis includes both the constitutional regulations and political practice of the last nearly 30 years.

W artykule dokonano skrótowej charakterystyki prawnych aspektów funkcjonowania mniejszości narodowej, przywołano akty tworzące standardy w zakresie ich ochrony wyrażone w prawie międzynarodowym oraz w prawodawstwie czeskim. Polacy mający w Republice Czeskiej status mniejszości narodowej mogą korzystać z przysługujących im praw, zwłaszcza z prawa do edukacji w języku mniejszości, a realizowanym w szkołach z polskim językiem nauczania. Projektując badania dotyczące szkoły, przyjęłam paradygmat funkcjonalno-strukturalny. W tym ujęciu szkoła jest miejscem socjalizacji, w którym następuje reprodukowanie norm, wartości i tradycji. W konstrukcji teoretycznej podjętych rozważań skorzystano także z koncepcji tożsamości wyboru Charlesa Taylora, koncepcji tożsamości i identyfikacji narodowej w ujęciu Antoniny Kłoskowskiej. Badania z zastosowaniem metody ankiety przeprowadzono wśród rodziców i ich dzieci, uczniów z klas dziewiątych ze szkół podstawowych z polskim językiem nauczania funkcjonujących na Zaolziu. Ich celem było poznanie opinii o edukacji w tych szkołach. Wyniki badań wskazują, iż dla rodziców uczniów ze szkół z polskim językiem nauczania wybór szkoły dla własnego dziecka jest przejawem polskości, a dla ich dzieci powodem uczęszczania jest możliwość nauki języka polskiego, fakt bycia Polakiem oraz dbałość o zachowanie polskości.

This article aims to analyze disputes and discussions on the powers of the President of the Republic, which have been happening since the establishment of the Czech Republic in 1993. These occurred when the President tried to interpret the provisions of the Constitution, took actions beyond their framework, or considered that his powers did not impose an obligation to act automatically. The disputes over the President’s powers were, therefore, not the result of theoretical discussions on the constitutional order of the Czech Republic, but were the result of the President’s involvement in the political life of the country, and above all, the decisions that did not correspond to the opinions and actions of the government. Disputes did not have an impact on a permanent change in the constitutional order. For example, there was no reason for an amendment to the Constitution that would extend, restrict, or clarify those powers.

Childhood experiences and their significance in adulthood – a supplement to the studies among teachers from kindergartens and schools with Polish as the teaching language in Zaolzie in the Czech Republic

The article comprises a presentation of quantitative and qualitative studies, conducted among teachers working in kindergartens and schools with Polish as the teaching language in the territory of Zaolzie in the Czech Republic. Teachers’ experiences are analysed from the perspective of both the constructivist vision of a child, present in pedagogy, and Maria Tyszkowa’s concept of structuration and restructuration of experience (considered to be a part of the constructivist current). The undertaken reflections and the research results enable the recognition of the significance of childhood experiences for the professional development of beginners in teaching careers. Those reflections and outcomes can also enhance the development of teachers’ awareness and responsibility for providing children and youth with experiences that will be of crucial importance in their later life young.

The paper presents an evaluation of an inquiry-based learning programme for primary school pupils in the Czech Republic. The programme consisted of two parts: in the first part pupils acquired and practised inquiry skills, in the second they applied them to three independent inquiry-based learning lessons. Both pupils and teachers were highly satisfied with the programme. According to the pre/post non-equivalent experimental/control group designed evaluation research, the pupils who participated in the programme significantly improved their understanding of the research cycle representing the basic logic of scientific work. No such change appeared in the control groups. The programme influenced both boys and girls. Even though no significant gender differences for the groups of the 4th-5th grades and 6th-7th grades were found, the girls from the 8th-9th grade received a better score than the boys in both pre- and post-testing.

After the beginning of the conflict in Ukraine and Russia’s annexation of the Crimean Peninsula, the Czech Republic became fully aware of the threats posed by the Kremlin despite President Zeman has denied the presence of Russian troops in Ukraine and has criticised the EU sanctions against Russia. Czechia belongs to the group of countries through which Russia influences the EU, to gradually and deliberately erode its structures. Russia exerts a strong influence on the Czech Republic by non-military means, including disinformation and propaganda, the activities of secret services, and penetration of its economy and specifically its energy sector. The article aims to answer the question about the role of Russian disinformation and propaganda in the context of Russian influence in the Czech Republic. The role of Russian disinformation and propaganda and how Russia influences Czechia is extensively analysed. The main hypothesis is that Russia treats the Czech Republic as a key state for espionage and disinformation activities and as a zone of influence, undermining the sovereignty of the Czech Republic and the role of NATO and the EU.

The increased time spent using the Internet and smartphones is prevalent primarily among adolescents. This group is currently of particular interest to media educators and psychologists studying the impact of ICTs on quality of life. An example of the negative changes associated with the intensive computerisation of various spaces is the uncontrolled and inadequate use of the Internet, referred to as problematic Internet use (PUI). This text contributes to the discussion on the extent of PUI among adolescents (12–16 years) in the Czech Republic (N=1555), Poland (N=501), and Slovakia (N=478). Based on the collected data, it was found that: 1) Polish and Czech adolescents are similar in terms of the intensity of PUI symptoms (adolescents from Slovakia are characterised by lower levels of PUI); 2) The vast majority of young people do not exceed PUI thresholds that could be considered alarming; 3) Lack of sleep or neglecting meals in favour of Internet use are the least frequent factors in the study group; 4) Most often adolescents declare that they are bored when they do not have access to the Internet; 5) Adolescents are a nonhomogeneous group in terms of the intensity of occurrence of PUI traits, but only 0.3% of adolescents in the Czech Republic and 0.4% in Poland had all 6 PUI factors present in maximum intensity.

Prosecutor’s Office in the Visegrad Group Countries – History, Comparative Legal Remarks, Cooperation

The public prosecutor’s office is one of the most important state organs responsible for upholding the rule of law and prosecuting crimes. The efficient functioning of the office is one of the guarantees of the implementation of a democratic state ruled by law. After 1989, in the countries of Central and Eastern Europe, after independence from Soviet influence, the prosecution authorities began to reform, trying to adapt to the new conditions. The exchange of mutual experiences in this area has a special form in the case of Poland, Hungary, Slovakia and the Czech Republic, i.e. the countries making up the so-called Visegrad Group, within which the prosecutors general meet each year to deepen cooperation. The purpose of this article is to present the principles of the functioning of the prosecutor’s office in the V4 countries and to compare them also from a historical perspective.

Religiousness and the sense of identity of students from the Czech Republic, Poland, and Slovakia

The subject matter explored in the article include the issues related to religiousness of university students. This category comprises their denominational structure, their attitude to religion, their self-evaluation of the essence of religion in life, the frequency of participation in religious practices. These categories are shown in relation to their sense of identity. The research with the use of the survey method was conducted among students from the Czech Republic, Poland and Slovakia who live in culturally diverse territories. The research results show the ongoing changes in Polish and Slovak societies. Young people take advantage of the possibility of making choices and their choices concern not only education and professional paths, but also the beliefs, behaviour and activities in the religious sphere. The surveyed students’ freedom of choice is manifested, among others, in their sense of a multidimensional identity and in the consciousness of belonging to the Church. Among the surveyed university youth – in the Czech Republic, Poland and Slovakia – one can observe the individualization of religiousness in the form of the departure from religious affiliation, as well as in “belonging without faith”.