Celem artykułu jest określenie znaczenia wyborów prezydenckich i parlamentarnych 2015 r. dla procesu ewolucji polskiego systemu partyjnego. Autor weryfikuje trzy hipotezy – pierwszą, według której wybory nie przyniosły zmian w strukturze systemu partyjnego, drugą – wybory zapoczątkowały nowy etap w tym procesie – i trzecią, wskazującą, że wybory przyniosły nowe zjawiska w procesie ewolucji, które w przypadku potwierdzenia się i ugruntowania w przyszłości mogą wprowadzić system partyjny w nowy etap. Autor stwierdza, że trzecia hipoteza w prawidłowy sposób określa znaczenie elekcji 2015 r. Analiza bazuje na metodologii nauk o polityce i prowadzona jest zarówno w wymiarze ilościowym, jak i jakościowym.

Early parliamentary elections in Macedonia in 2011 and its consequences  for the Macedonian party system

In this article I point to the three reasons for a dissolution of the Macedonian parliament in 2011: the conflict between the government and opposition private media, the inefficient foreign policy and the difficult economic situation. Based on the analysis of the last election’s results I advance the thesis that the political crisis in Macedonia in the period 2008-2010 did not disturb the stability of the political scene and the early election showed how ‘frozen’ remains Macedonian party system.

Artykuł jest próbą odpowiedzi na pytanie o podobieństwo wyników wyborów do sejmików województw i następujących po nich wyborów do Sejmu RP. Trzy nakładające się na siebie cykle wyborcze w latach 2006–2015 pozwalają na bardziej systematyczną ocenę zjawiska nacjonalizacji regionalnych systemów politycznych. Po przedyskutowaniu różnych czynników, kształtujących odmienność wyników wyborów różnych szczebli, autorzy dokonują przeglądu literatury na temat nacjonalizacji systemów partyjnych. Omawiają również konstrukcję wskaźnika niepodobieństwa, używanego do badania nacjonalizacji – i jego dekompozycję pozwalającą na dokładniejsze wskazanie przyczyn odmienności wyników wyborów różnych szczebli. Badanie pokazuje, że w ciągu ostatniej dekady wzorce głosowania w wyborach regionalnych stawały się coraz bardziej odmienne od wzorców głosowania w wyborach do Sejmu. Najważniejszym czynnikiem wpływającym na zróżnicowanie wyników wyborów pozostają różnice w poparciu najbardziej stabilnych partii politycznych występujących na obu arenach rywalizacji.

Transformacja współczesnego społeczeństwa związana z przejściem do tzw. społeczeństwa informacyjnego skutkuje kształtowaniem się nowych podziałów społecznych. Można wskazać na kilka najważniejszych linii podziałów i konfliktów oraz na ich polityczne konsekwencje. W artykule autor stara się wskazać najważniejsze podziały społeczne politycznie doniosłe (social cleavages), które są efektem dwóch „ponowoczesnych” rewolucji: „postindustrialnej” i „postnarodowej”. Analiza nowych podziałów socjo-politycznych pozwala na lepsze zrozumienie sukcesów ruchów antyestablishmentowych.

The aim of the presented analysis is to identify factors correlated with the proportion of seats obtained by new political parties in party systems of Central and Eastern European countries. The study provides an original approach to success of new parties, offering factors divided into in four groups (political, social, institutional and economic factors). The study results confirmed that a higher proportion of seats obtained by new parties in the investigated area correlated with lower trust in the European Union, lower institutional trust (index based on trust in the parliament, government and political parties), poorer evaluations of the future of the country (illustrated with the prospective voting variable), lower income inequalities in the society (illustrated with the Gini coefficient value), and a higher effective number of parties. No significant relationships were observed in the case of institutional factors (including the electoral system).

“Get Brexit Done!” Comments on the election to the UK House of Commons on December 12, 2019

The 12 December 2019 General Election was a turning point in the recent political history of the United Kingdom. It ended one turbulent period in which British politics was characterized by high instability and indecision. Above all, it ended the extended deadlock with the work on ending the exit of the United Kingdom of the European Union (Brexit). It is clear that the result of the 2019 General Election was the culmination of the 2016 referendum on EU membership. The ruling Tories led by Prime Minister Boris Johnson stood for the elections under the slogan “get Brexit done”. As a result, the elections met the criteria for a second, indirect Brexit referendum. By winning the elections, the conservatives obtained a public mandate to complete the process of leaving the EU. The purpose of this article is to analyze the genesis and course of the 2019 elections to the House of Commons and to attempt to answer the question about the consequences of the election results.

Evolution of selected elements of the political system of the first and second republic of Lithuania

The roots of the Lithuanian political system precede the emergence of the modern Lithuanian state in 1918 by several decades. For over a hundred years before independence, Lithuania was an integrated part of the imperial tsarist Russia, and in 1940–1991, a union republic of the USSR. After regaining independence in 1991, while shaping the new political system, the Lithuanian political elite decided to refer to the systemic and institutional patterns from the short period of the functioning of democratic governments in the First Republic of Lithuania. The aim of the study is to analyze the evolution of the Lithuanian political system and the individual elements influencing its changes in the years 1920–1926 and 1990–2020. As a result, it was possible to demonstrate the similarities and differences in particular periods of the evolution of democracy, which was extremely helpful in indicating the directions of development of political systems and their individual elements.

Anti-Defection Law as a Remedy for Legislative Party Switching? The Case of New Zealand

The article addresses whether the enactment of anti-defection legislation reduces legislative party switching in parliament. This question is pertinent because some researchers cease to analyze cases of legislative party switching when anti-defection legislation is present in a political system. However, the example of New Zealand demonstrates the fallacy of such an assumption. Despite anti-defection legislation being passed twice, it has not effectively deterred parliamentarians from changing party affiliations. Instead, they have strengthened the position of parliamentary group leaders in relation to parliamentarians and the necessity for the latter to rely on loopholes that shield them from the severe consequences of party switching. A dogmatic analysis of the current legislation and a systemic analysis of the selected case lead to this overarching conclusion.