An integral part of social discourse is discussions concerning the issue of how to motivate citizens to actively build civil society. Scholars search for the factors that develop and promote pro-civic attitudes. The discussions mostly refer to young citizens, as they are the ones that determine the direction of changes. This article presents a study following the trend of searching for psychological determinants of young people’s civic engagement. The researchers found that the determinants include two motivational variables: the sense of self-efficacy, and dispositional optimism. They also diagnosed the structure of values of individuals with different levels of civic engagement.

Celem opracowania jest zwrócenie uwagi na znaczenie, jakie aktualnie młodzi ludzie przypisują oddziaływaniom socjalizacyjno-wychowawczym dziadków. Głównym obszarem rozważań staje się rodzina jako miejsce międzypokoleniowej transmisji wartości oraz międzypokoleniowych kontaktów. W celu ukazania szczególnego rodzaju kodu kulturowego przekazywanego w środowisku rodzinnym autorka przywołuje fragmenty narracji studentów, zwraca uwagę na fakt, że problematyka stosunków międzypokoleniowych dziadkowie–wnuki, osadzona na pograniczu wielu dyscyplin, jest także przedmiotem zainteresowań edukacji międzykulturowej.

Celem tego opracowania jest zwrócenie uwagi na znaczenie, jakie aktualnie przypisują młodzi ludzie oddziaływaniom socjalizacyjno-wychowawczym dziadków. Głównym obszarem rozważań staje się rodzina jako miejsce międzypokoleniowych kontaktów. W celu ukazania szczególnego rodzaju relacji międzygeneracyjnych autorka odwołuje się do wyników badań zespołowych przeprowadzonych na pograniczu polsko-czeskim. Środowisko rodzinne stanowi najważniejszą przestrzeń, w której żyje człowiek, uczestnicząc w jej przetrwaniu, zachowaniu ciągłości i rozwoju. Za Robertem Mertonem autorka przyjmuje rozumienie rodziny jako najważniejszego pasma transmisyjnego, służącego przekazywaniu wzorców kulturowych następnemu pokoleniu.

Life plans of the inhabitants of the Polish-Czech borderland against a comparative background

The article concerns a part of the research carried out among learners and university students from the Polish-Czech border area (Prudnik, Nysa and Opole counties on the Polish side and Moravian-Czech district on the Czech side) within the Pradziad Euroregion Project. The theoretical aim of the project was to get to know the lifestyle and quality of life of the inhabitants of the Czech-Polish border area, their life plans and identity, as regards the activities of the Pradziad Euroregion, as well as the knowledge of young borderland inhabitants about the life and problems of their neighbours from abroad. The practical aim of the project was to raise awareness of the role of quality of life for the functioning of the society by popularising the issue (conferences, publications) and the possibility of enriching the knowledge of these young inhabitants. This article presents only the part of the research that deals with respondents’ opinions on life plans in the context of the Polish-Czech borderland. The analysis was focused on one of the specific questions of the research: What are the life plans of pupils and university students from the Polish-Czech borderland? The research results refer to the declarations related to plans to stay in the homeland, perceptions of the respondents’ place of residence, or perceptions of the different qualities of their own towns and countries. In the data analysis, statistical methods related to testing the statistical significance of differences between variables with the Chi-square test (x2) were applied.

Difficult conversations with young people about war

The aim of the article is to analyse the most important challenges faced by parents, guardians, educators, teachers, and psychologists in communicating with Ukrainian youth after the start of the full-scale Russian-Ukrainian war. Selected good practices of educational, pedagogical, and psychological institutions, organisations and scientific research centres in Poland supporting the mental health, well-being and promoting intercultural integration of Ukrainian adolescents residing in Poland were identified. Using individual, semi-structured interviews, barriers and facilitators to communication and integration of Ukrainian teenagers with their Polish peers were also explored. The conducted analysis confirmed the necessity of addressing the topic of war in discussions with young people, considering their psychological needs and perceptual capabilities. Systemic solutions are needed to educate them in the field of information security and intercultural dialogue, and to intensify activities increasing the social inclusion of teenage refugees from Ukraine in Poland.