Korupcja polityczna jest zjawiskiem mogącym wpływać na proces rozliczalności wertykalnej. Jej oddziaływanie jest związane z wpływem na 3 komponenty: informacyjny, ewaluacyjny i administracyjny. Rządzący na poziomie lokalnym mogą osłabiać efekty rozliczalności wertykalnej, wpływając na jej przebieg. W przypadku wystąpienia korupcji politycznej najskuteczniejszym sposobem przeciwdziałania efektywności rozliczalności wertykalnej jest instrumentalne kreowanie komponentu informacyjnego. Odbywa się ono poprzez asymetrię informacyjną i zarządzanie niepewnością komunikacyjną. W przypadku komponentu ewaluacyjnego mechanizm osłabiania rozliczalności zakłada odejście od modelu głosowania ekonomicznego na rzeczy aksjologicznego lub socjotropicznego. Relatywnie najsłabsze możliwości osłabiania procesu rozliczalności wertykalnej występują w przypadku komponentu administracyjnego i odwołują się do intencjonalnych zmian elementów systemu wyborczego.

Celem artykułu było przedstawienie zagadnienia związanego z ograniczeniem liczby kadencji włodarzy w Polsce. Analizie poddano dane empiryczne, pochodzące z badań ankietowych, w których zapytano respondentów o to, czy opowiadali się za ograniczeniem możliwości sprawowania funkcji wójta, burmistrza oraz prezydenta miasta do dwóch kadencji. Zmiennymi, które wzięto pod uwagę, były: udział ankietowanych w wyborach samorządowych w 2018 roku, deklarowany udział w wyborach parlamentarnych, deklarowane poglądy, deklarowana religijność oraz wiek respondentów. Badania ankietowe zostały przeprowadzone w okresie od grudnia 2018 r. do lutego 2019 r. w ramach ogólnopolskiego projektu badawczego pt. „Preferencje polityczne. Postawy – identyfikacje – zachowania” realizowanego od 2009 r.

The paper concerns the subject of the early mayoral elections at the town level in Ruda Śląska, held in September 2022. As a background for the presentation of the central case, the article refers to other earlier mayoral elections held in the same term (after the elections of 2018). The main aim of the analysis is to verify the research hypothesis that early elections of town mayors, held in Poland after 2018, confirm that application of the principle of direct elections favors candidates independent of state-wide parties. The source material for the research consisted mainly of documents of the National Electoral Commission, as well as Polish legal acts related to local electoral processes. The authors have investigated selected sources using the content analysis method. To achieve the research aim, results for particular elections were compared.

Gloss to the Judgment of the Court of Justice 9 June 2022, EP v Préfet du Gers and Institut National de la Statistique et des Études Économiques (INSEE), C-673/20

The commented judgment was formed by the Court of Justice in the term of preliminary ruling, which was asked in the argument between a United Kingdom national who had been resident in France since 1984. As a result of the United Kingdom’s withdrawal from the European Union, the applicant was deprived of her right to vote in European Parliament elections and in municipal elections in their Member State of residence during that period. The issue in dispute concerns citizenship of the European Union and the rights associated with it, including electoral rights. The Court of Justice has unequivocally recognised that when a Member State withdraw from the European Union, its citizens lose their status as citizens of the Union and any privileges attached to it.