Local governence jako mechanizm współrządzenia w samorządzie terytorialnym może stać się skutecznym narzędziem wspierającym efektywność i jakość procesów decyzyjnych. Za jego jedną z form może być uznany budżet obywatelski (partycypacyjny), który od kilku lat jest wdrażany w Polsce. Celem artykułu jest przeanalizowanie budżetu obywatelskiego na przykładzie miasta Katowice pod kątem wpływu, jaki ma on na podnoszenie efektywności zarządzania gminą. Czy dzięki jego zastosowaniu rozwija się świadomość i zaangażowanie mieszkańców w sprawy lokalne. W artykule przedstawiono oprócz danych ogólnodostępnych wyniki badań własnych autora, przeprowadzanych w jednej z dzielnic miasta.

The new forms of direct democracy in the polish legal system

This contribution feature issue related to new forms of direct democracy in the polish legal system. Author bring closer constitutive institution of direct democracy in order to present and analyse new forms of citizen’s democracy. In the author’s opinion previous literature connected to the issue of the direct democracy, centre upon the analyse of it’s traditional forms, such as referendum or people’s legislative initiative. However it is possible to notice lack of publication, which content would wholly relate to issue connected with presence of the new forms of direct democracy in the polish legal system. Therefore the purpose of this publication is to cover shown gap. In the view of limiting subject of consideration in this contributon only to polish legal system, the circumstances connected to development of forms of direct democracy in the foreign legal systems not included in the constitution, won’t be brought up.

Artykuł jest analizą roli budżetu partycypacyjnego w procesie partycypacji społecznej. Przedstawione trzy modele jego funkcjonowania prezentują różny ich wpływ na jakość kapitału społecznego, czyli cechy społeczeństwa objawiające się wysokim poziomem zaufania, współpracy oraz więzi społecznych między obywatelami. W celu przeprowadzenia analizy zostanie zastosowana koncepcja kapitału społecznego i wspólnot obywatelskich Roberta Putnama.

This article synthetically describes the functioning of participatory budgeting in Madrid. It points out both the origins of this tool of semi-direct democracy and its current form. It addresses normative, systemic, and social issues. The text also contains an evaluation of the solutions adopted in the Spanish capital.

Model of participatory budget in Poland: an attempt to organize theoretical issues

The term of a ‘model/models’ of the civic (participatory) budget (CB) has not been discussed more widely in the Polish literature so far. There are also no publications comparing the existing typologies or classifications. In the article, the author presents what the civic budget model is and its definition in political science research. Various approaches are presented based on both Polish and English-language literature on the subject. The main aim of the article is to propose a model of civic budget in Poland. For this purpose, the author presents practical solutions of the Polish CB and, on this basis, distinguishes between general models (based on the scale of the entire state) and specific models (based on the solutions in local government units). The author also presents the components of these general and specific models.