Autorka stawia tezę, że wspieranie rozwoju duchowości jest jednym z najważniejszych, fundamentalnych celów edukacji. Uzasadnienie tezy przeprowadza w dwóch etapach. Najpierw wyjaśnia współczesne sposoby rozumienia duchowości, jej związki z religijnością oraz miejscem przyznawanym sacrum i profanum we współczesnych społeczeństwach. Wykorzystuje w tym celu typologię relacji religii i życia społecznego Charlesa Taylora. Ostatecznie proponuje rozumienie duchowości jako podmiotowości zorientowanej w myśleniu, przeżywaniu i działaniu na przekraczanie natury, w celu świadomej, wolnej i odpowiedzialnej realizacji wartości absolutnych, uniwersalnych, ogólnoludzkich. W drugim etapie analizuje możliwości i sens edukacyjnego wspierania rozwoju duchowości. Rozważania kończy propozycja postulowanego programowego zakresu wspierania rozwoju duchowości.

Artykuł poświęcony jest zabytkom historycznym kultury prawosławnej rejonu Kobryńskiego w obwodzie brzeskim na Białorusi – państwie wielowiekowej i bogatej kultury, w którym istnieją specyficzne tradycje budownictwa sakralnego. W tekście ukazane zostały osobliwości drewnianej architektury sakralnej w mieście Kobryń i na terenach rejonu Kobryńskiego. Szczegółowo została opisana drewniana cerkiew Świętych Piotra i Pawła. Tekst zawiera również wskazanie roli i miejsca murowanych cerkwi w przestrzeni kulturowej miasta Kobryń i rejonu Kobryńskiego. Autor artykułu wnioskuje, że na początku XXI wieku drewniane i murowane cerkwie miasta Kobryń i rejonu Kobryńskiego stały się symbolem i dumą kultury białoruskiej. Współcześnie – w warunkach współistnienia państwa białoruskiego i Cerkwi Prawosławnej, a także rozwoju agro- i ekoturystyki – drewniane i murowane cerkwie stają się nieodłączną częścią przestrzeni kulturowej i wyznacznikiem samoidentyfikacji ludności białoruskiej.

About encounter. In searching of spiritual dimension in educational-didactical relation

The purpose of this essay is to point out how important for righteous educational – didactical course the problem of encounter is. The method applied by author relies on analyzing the concept of encounter from the perspective of humanities and social studies. Thanks to that, there can be pointed out the essential (spiritual-metaphysical) aspect of encounter as an interpersonal event by reference to ontological category, of which example could be the space of interrelationship. The author assumed that an encounter is unquestionably a positive occurrence. The reference in this reflection is an issue of spiritual potential of homo sapiens and what comes with it – the culture condition of human population. Recently it is characterized rather weak, whereas the undisputed preeminence – domination of mass culture, which annihilates the spiritual element. For every humanist this situation is a justified reason for concern. Going back to the fundamental matter – strengthening the position of high culture, remembering that human being is an animal symbolicum and can not focus only on meeting the needs of a lower rank. Notwithstanding spirituality is demanding. It makes high demands, for the highest price, which the human has to pay that is the question of abjuration and that only a few can afford. All hope maintains in teachers – idealists who adoring the ideals of high culture will strengthen their spiritual existence and furthermore in educative process inspire and pass on values and ideals to their students, pupils. Conclusion which comes to mind after the analysis is following: a true educational – didactical relation can occur only then and exclusively when it will be in consequence of an encounter set on the spiritual foundation, of which the main beneficiaries will be students and pupils.

New Spirituality as a Sociocultural Megatrend

The term “new spirituality” has been becoming trendy for some time now. It is appearing more and more in the social sciences, as well as in everyday life. It appears increasingly in the social sciences, as well as in everyday life. It becomes one of the most interesting and widely discussed problems in the modern humanities. Many modern people, in the highly developed countries of the world, do not use the noun „religion” or the adjective „religious”, but refer to the terms „spiritual” or „spirituality”, considering them more appropriate to describe their worldview. There is no single form of spirituality, but there are many, ever new ones. In the article, the author presents definitions of the new spirituality, discusses its various characteristics and finally quotes the following definition of the new spirituality: “New spirituality is one of the megatrends of the beginning of the 21st century. It is an experience of the sacred, sometimes nameless, understood as something personal, intimate, and relating to the inner power of the human being. New spirituality emphasizes the role of experience and spiritual exercises, sees the human body as a container filled with inner, spiritual sense and as a manifestation of the creative power of the Spirit, respects nature, promotes healthy eating, attaches great importance to human bonding based on fidelity and love, refers to moral values it considers applicable, is sensitive to art, and emphasizes gender equality. It is holistic, democratic, easily accessible, and non–hierarchical. It stands in opposition to institutionalized religion, which means that it is beyond the Church”.