Coraz więcej studentów z Europy Wschodniej studiuje w polskich uczelniach. Polska jest dla nich krajem bliskim kulturowo, w którym mogą zdobyć dyplomy uznawane w Europie przy niskich kosztach utrzymania. Wymiar tożsamościowy jest niezwykle ważny, wręcz kluczowy, warunkuje bowiem pojawienie się postaw otwartości lub zamknięcia się na kulturę przyjmującą i replikację tejże postawy wobec języka kraju gospodarza, aktywności na rynku pracy i gotowości wchodzenia w grupy wtórne w społeczeństwie przyjmującym. Przeprowadzone badania wykazały, ze studenci z Białorusi, Ukrainy i Rosji chcą integrować się z polskim społeczeństwem, pozostają jednak bierni i rzadko włączają się życie społeczne uczelni i środowiska lokalnego, nie promują też swojej kultury ojczystej. Społeczeństwo polskie nie jest bowiem otwarte na Innego. W grupie badanej zaobserwowano częste wskazania na uczucie przygnębienia, jakie towarzyszy studentom podczas pobytu w Polsce – jest to spowodowane niewydolnością systemu administracji państwowej, która odpowiada za legalizację pobytu cudzoziemców w Polsce. Postuluje się potrzebę stworzenia stanowisk uczelnianych i wydziałowych koordynatorów do spraw studentów cudzoziemskich, którzy pomagaliby w adaptacji i funkcjonowaniu tych studentów w uczelni i środowisku lokalnym. Za zasadne uznaje się wprowadzenie wolontariackiej instytucji studenta opiekuna, który pomagałby nowo przyjętym studentom w pierwszych miesiącach studiów (kulturowo, językowo i społecznie).

Celem artykułu jest ocena poziomu kapitału społecznego województwa świętokrzyskiego. Analizie poddano takie elementy, jak: zaufanie, odpowiedzialność za dobro wspólne, skłonność do zrzeszania się oraz deklarowaną aktywność społeczną, udział w wyborach władz. Do analizy wykorzystano badanie ankietowe przeprowadzone wśród mieszkańców województwa świętokrzyskiego pod koniec 2014 r. Zdiagnozowany poziom kapitału społecznego badanych osób nie napawa optymizmem – cechuje go niski stopień zaufania ogólnego, stosunkowo niewielkie zaangażowanie w inicjatywy na rzecz dobra wspólnego oraz małe zainteresowanie aktywnością organizacji społecznych. Takie postawy i zachowania prawdopodobnie wpłyną negatywnie na perspektywy rozwoju gospodarki regionalnej opartej na wiedzy, spowolnią postęp społeczny, a w efekcie utrudnią zwiększenie poziomu dobrobytu mieszkańców województwa świętokrzyskiego.

Autorka podkreśla wychowawczą rolę środowiska lokalnego w socjalizacji i kulturalizacji młodego pokolenia. Zakłada, że udział w różnorodnych lokalnych działaniach buduje świadomość przynależności do określonej grupy, określonego terytorium. Prezentuje wyniki szerszych badań studentów pedagogiki, przyszłych nauczycieli dotyczących poczucia wspólnotowości. Koncentruje się na: identyfikacji lokalnej, stosunku do wartości kulturowych, miejsca oraz aktywności społecznej. W konkluzji stwierdza, że praca edukacyjna, wychowawcza nauczyciela jest zadaniem związanym z misją zorientowaną aksjologicznie, czyli na kształtowanie wartości i postaw, której odniesieniem powinny być wartości kulturowe miejsca – kultura lokalna, ale również misją zorientowaną na kształtowanie nowych wzorów zaangażowania społecznego, obywatelskiego.

Social activity of railway workers’ associations in Poland in interwar period

The aim of the article is to present the activities of railwaymen’s associations and social activity in the period of the Second Polish Republic. Railwaymen belonged to numerous and very diverse social organizations, engaged in charity, cooperative, and sports work as well as local and national initiatives. Railway workers’ associations were one of the forms of supporting the Polish state in solving important social and living problems. Their activity is an excellent example of social commitment – the implementation of educational and cultural, social and living as well as health and recreational goals, not only of the railway community but also other social associations of the interwar period. The article presents the social activity of railwaymen undertaken within the associations, with an indication of their theoretical and legal foundations and practical ways of achieving their goals. The article is based on printed sources, including statutes and reports, normative documents, articles from magazines published in the interwar years referring to the issue under study, and contemporary studies. The presented examples of associations indicate that they played an important role in the socio-political, economic, educational and cultural life of the interwar period. The activities of railwaymen undertaken within the associations initiated many useful actions, which became a creative factor that had a positive impact on the life of this professional group.