- Author:
Krzysztof Zdulski
- Institution:
Uniwersytet Łódzki
- Year of publication:
2017
- Source:
Show
- Pages:
181–205
- DOI Address:
https://doi.org/10.15804/athena.2017.55.10
- PDF:
apsp/55/apsp5510.pdf
18 czerwca 1941 roku Turcja podpisała z III Rzeszą układ o nieagresji. Wydarzenie to spotkało się z krytycznym przyjęciem ze strony Wielkiej Brytanii. W Londynie pojawiły się obawy o zmianę polityki tureckiej, której kurs do tej pory nastawiony był na bliską współpracę z aliantami.
Cztery dni później III Rzesza zaatakowała Związek Radziecki. Reakcja rządu brytyjskiego była błyskawiczna. Winston Churchill podjął decyzję o udzieleniu pomocy napadniętemu, puszczając w niepamięć prawie dwa lata ścisłej współpracy niemiecko-radzieckiej. Ten krok z kolei wywołał niepokój w Ankarze, która uważała, że polityka jej północnego sąsiada zagraża suwerenności i integralności terytorialnej Turcji. Obawiano się, że rodząca się współpraca brytyjsko-radziecka może odbyć się kosztem państwa tureckiego.
Z końcem czerwca 1941 r. brytyjska polityka zagraniczna stanęła zatem przed dwoma ważnymi wyzwaniami. Dążąc do utrzymania przyjaznych relacji z Turcją, Brytyjczycy z jednej strony musieli przeciwdziałać zbliżeniu niemiecko- tureckiemu, a z drugiej przekonać władze tureckie, że brytyjska współpraca ze Związkiem Sowieckim nie będzie stanowić zagrożenia dla interesów tureckich. Powyższe cele wyznaczyły główne kierunki działań dyplomacji brytyjskiej wobec Turcji na następne półtora roku.
W pierwszym przypadku odniesiono połowiczny sukces. Co prawda Turcja nie została objęta niemiecką strefą wpływów, ale dyplomatom brytyjskim nie udało się storpedować turecko-niemieckiej umowy gospodarczej, a zwłaszcza jej najważniejszego punktu, czyli przywrócenia eksportu chromu do III Rzeszy. Brytyjczycy jedynie opóźnili dostawy dzięki wyegzekwowaniu od rządu tureckiego przestrzegania zawartego na początku 1940 roku porozumienia, którego postanowienia obowiązywały do końca 1942 roku.
W drugim przypadku Brytyjczycy uczynili wszystko co było w ich mocy, aby rozwiać obawy tureckie. Najpierw w sierpniu 1941 roku przekonali władze Związku Sowieckiego do wydania oświadczenia, w którym deklarowano przestrzeganie integralności terytorialnej Turcji. Następnie wiosną 1942 roku, kiedy negocjowany był układ brytyjsko-radziecki, Moskwa i Londyn potwierdziły wcześniejsze zobowiązania. Należy jednak zauważyć, że dyplomacja brytyjska nie ustrzegła się przed popełnieniem kilku błędów, które mogły zwiększyć podejrzenia ze strony rządu tureckiego. Najpoważniejszym z nich było niepoinformowanie Turków o przygotowaniach do brytyjsko-radzieckiej interwencji w Iranie, do której doszło pod koniec sierpnia 1941 roku.
- Author:
Łukasz Jaskuła
- Institution:
Badacz niezależny – związany z Instytutem Politologii Uniwersytetu Gdańskiego
- ORCID:
https://orcid.org/0000-0003-4937-6853
- Year of publication:
2020
- Source:
Show
- Pages:
152-169
- DOI Address:
https://doi.org/10.5604/cip202007
- PDF:
cip/18/cip1807.pdf
Artykuł omawia wpływ katastrofy czarnobylskiej na rozpad Związku Radzieckiego. Energetyka jądrowa miała być ukoronowaniem osiągnięć radzieckiej nauki i techniki. Czarnobyl skompromitował jednak sektor atomowy i podważył autorytet czołowych uczonych. Katastrofa i utajnienie przez Moskwę informacji na jej temat doprowadziły do erozji zaufania do władz i nauki jako takiej. Jednocześnie głasnost sprzyjała rozprzestrzenianiu informacji i plotek na temat katastrofy. Zaniepokojenie stanem środowiska i troska o zdrowie stały się nośnymi hasłami ruchów niepodległościowych. Oburzeni zaniedbaniami po katastrofie byli zwłaszcza Ukraińcy, którzy w 1991 r. zagłosowali za secesją z ZSRR.
- Author:
Tomasz Kruk
- E-mail:
tomasz.kruk@opoczta.pl
- Institution:
Uniwersytet Jagielloński
- Year of publication:
2017
- Source:
Show
- Pages:
73-95
- DOI Address:
https://doi.org/10.15804/so2017104
- PDF:
so/11/so1104.pdf
David against Goliath. Soviet military intervention in Afghanistan (1979–1989)
My article called David against Goliath. Soviet military intervention in Afghanistan (1979–1989) show one of the most important event in modern afghan history. This article is consist of four chapters. First of them entitled The beginning of military intervention present first few days late December 1979, when soviet Airborne Divisions and Black Ops units captured Kabul and another most important afghan cities. Second entitled Aftermaths of Soviet intervention tell about change causes of this war from rapid intervention to very long conflict without hope for victory. Next chapter entitled Divisions in Afghan resistance movement present like titled describe situation in Afghan resistance. Last chapter entitled Analysis of Soviet intervention from 1980 to 1989. This chapter present (Soviet and Mujahideen) military actions during whole intervention. Otherwise in this part article describe tactical and strategic details of two sides of this conflict.
- Author:
Maja Lepieszka
- Year of publication:
2014
- Source:
Show
- Pages:
53-67
- DOI Address:
https://doi.org/10.15804/so2014203
- PDF:
so/6/so603.pdf
Islam in the Post-Soviet area – Caucasus
Islam is seen as a homogeneous religion. It is a common belief that the synonymous of Muslim is Arab. Meanwhile, according to statistics of 2013, Muslims constitute over a 28% of the world population. The followers are spread all over the globe and can be found in every country. Thus, speaking about homogeneity and identification of all believers with the Arab world is a serious mistake. Islam in the post-Soviet area, has a characteristic dimension. Caucasian republics, initially conquered by Muslim Empires in the majority submitted to Islamisation. The Soviet reign and atheistic propaganda weakened religion, but after the collapse of the Soviet Union, the Caucasus and Central Asia experienced the revival of Islam. Today Georgia is a Christian country with a Muslim minority, Dagestan is the most Islamized Caucasian republic with Sunni majority while in Azerbaijan Sunnis are a minority compared with Shiites. Therefore, how much similar and how much different is Islam in Azerbaijan, Dagestan and Georgia?
- Author:
Karolina Wanda Olszowska
- Institution:
Jagiellonian University in Kraków
- ORCID:
https://orcid.org/0000-0003-0535-912X
- Year of publication:
2023
- Source:
Show
- Pages:
239-255
- DOI Address:
https://doi.org/10.15804/npw20233711
- PDF:
npw/37/npw3711.pdf
Turkey forever balances between East and West
When looking at contemporary Turkish politics, an incorrect notion is often circulated that Turkey has only in recent years, as far back as under Recep Tayyip Erdoğan, begun a policy of balancing between East and West. The purpose of this article is to analyze Turkey’s posture – in terms of balancing between spheres of influence – after the end of World War II until Turkey joined NATO and then compare it with Turkey’s stance during the Justice and Development Party government in the context of relations with the United States and Russia. This will help answer the question: to what extent is Ankara’s current balkanizing attitude something surprising? Aren’t specific patterns of the 1945–1952 period similar to those of the 21st century, and the differences are the attitudes of Washington and Moscow rather than Ankara?
- Author:
Robert Jakimowicz
- E-mail:
jakimowr@uek.krakow.pl
- Institution:
Uniwersytet Ekonomiczny w Krakowie
- ORCID:
https://orcid.org/0000-0002-7330-8028
- Year of publication:
2024
- Source:
Show
- Pages:
7-82
- DOI Address:
https://doi.org/10.15804/ksm20240301
- PDF:
ksm/43/ksm4301.pdf
Evolution of Russian(Soviet)-Japanese relations from 1699 to 1941
Russian(Soviet)-Japanese contacts have a tradition of over 300 years. The author focuses in the article on a brief exemplification and analysis of unofficial Russian-Japanese contacts since the 18th century and their official relations until the signing of the Treaty of Neutrality between the Soviet Union and Japan in April 1941. In total, four parts of the article are devoted to the analysis, apart from the introduction and conclusion. The first part of the article covers the period of unofficial relations between the two countries, which was characterized by two contradictory tendencies. Russia is pursuing territorial expansion towards the Pacific Ocean, while Japan maintains a policy of voluntary closure to the outside world. The second part deals with the official relationship between them from the Treaty of Shimoda to the Russo-Japanese War of 1904–1905. During this period, both countries are guided by a policy of territorial expansion, which led to a war between them. The third part is related to the period from the signing of the Portsmouth Peace Treaty in 1905 to the fall of the Romanov dynasty in 1917. This was the only period of mutual friendship between Russia and Japan. The last part was the years from the February and October Revolutions in Russia to the conclusion of the neutrality pact in April 1941. At that time, one of the external interventions against Soviet Russia was Japan. However, after the Japanese troops were driven out of Soviet territory in the Far East, the two countries establish official diplomatic relations. In the 1930s, mutual relations deteriorated, and in the complicated international situation that existed at the time, Moscow and Tokyo signed the Neutrality Pact in April 1941. At the end of the article, several conclusions were formulated.