Artykuł przywołuje filozofię władzy Michela Foucaulta i pokazuje, jak może ona zainspirować polską politologię do przyjęcia innego podejścia do badania władzy. Autor wskazuje, jak Foucault analizował historyczne praktyki i techniki władzy „produkujące” podmiotowość i tożsamość jednostek. W takim ujęciu władza nie może być pojmowana jako własność jakiejś konkretnej osoby, grupy ludzi czy instytucji, ale jako pewnego rodzaju strategia działania. Autor ukazuje też, na czym może polegać zainspirowana myślą Michela Foucaulta formuła krytyki akademickiej, stanowiącej etos i określoną postawę badawczą.

The issue of rulers’ sanctity in the Early and High Middle Ages – a Polish case against the European background

The text analyses the problem of the sanctity of rulers, especially non-martyrs, in Latin Europe in the Early and High Middle Ages. The starting point for this discussion is a frequently asked question about the reasons for the lack of such a phenomenon in Poland.

Przedmiot niniejszego artykułu stanowi nauczanie społeczne Kościoła katolickiego ze szczególnym uwzględnieniem interpretacji i wkładu weń papieża Benedykta XVI. Autor pragnie dokonać rekonstrukcji stanowiska papieża Benedykta odnośnie władzy politycznej. W ramach artykułu autor analizuje sposób, w jaki zjawisko władzy politycznej interpretowane jest w katolickiej nauce społecznej oraz sposób, w jaki papież Benedykt XVI interpretował i rozwijał nauczanie Kościoła dotyczące tej problematyki. Dodatkowo rozbudowany został fragment dotyczący stosunku Benedykta XVI do systemu politycznego demokracji.

Celem artykułu jest podjęcie refleksji dotyczącej uwarunkowań (możliwości i ograniczeń) realizacji przez podmioty państwowe polityki historycznej w zróżnicowanym społeczeństwie - w warunkach liberalnej demokracji. Tak zarysowane zadanie wymaga w pierwszej kolejności wskazania kreatorów oraz pola znaczeniowego terminu „polityka historyczna”, a także możliwych (dostępnych) sposobów, którymi może być ona realizowana. Ze względu na objętość artykułu będzie to jedynie próba zasygnalizowania pewnych, w przekonaniu autorów istotnych dla tytułowej problematyki, zagadnień mogących stanowić przyczynek do dalszych badań.

Pojęcie władzy jest jednym z głównych problemów w myśli Michela Foucaulta. Filozof w sposób krytyczny analizuje współczesne mu dyskursy polityczne, religijne i światopoglądowe oraz historyczne uwarunkowania ich powstania, aby następnie podjąć się trudu zdefiniowania pojęcia władzy. Sam termin rozumiany jest przez niego holistycznie – obejmuje ono wszystkie aspekty życia indywidualnego, rodzinnego i społecznego jednostki, dyskursu społecznego, problemu wiedzy, wykluczenia oraz oddziaływania światopoglądowego, w tym religii. Celem artykułu jest opis elementów tożsamości władzy w myśli Michela Foucaulta oraz odpowiedź na pytanie, w jaki sposób jest ona konstruowana oraz jak wpływa na upodmiotowienie człowieka w społeczeństwie.

Problematyka tekstu konkluduje wokół zagadnienia przemocy, którego źródła należy dopatrywać się w tekście „Przyczynek do krytyki przemocy” autorstwa Waltera Benjamina. Przedmiotem refleksji są różne formy przemocy ustanawiającej prawo, jak i przemocy podtrzymującej prawo, a także ich związku z wolnymi od przemocy środkami, a więc „czystymi środkami”. Takie podejście pozwala na krytyczną analizę zależności istniejącej między jednostką (człowiekiem), a funkcjonowaniem instytucji (państwa, władzy) opartej na określonych regulacjach prawnych. Tekst zachęca do zastanowienia się nad tym: czy przemoc rozumiana jako zasadna może być moralna? i czy wszelka przemoc jest środkiem do sprawiedliwego czy też niesprawiedliwego celu? Wydaje się, że część końcowa tekstu poprzez różnicowanie rodzajów przemocy, dzieląc ją na boską, mityczną, wychowawczą, pozwala odpowiedzieć na te dwa kluczowe, przedstawione wcześniej pytania.

Philosophical and Theoretical View on the Meaning of Tenure

The author analyzes two approaches to the terms of office of the authorities. The study discusses the evolution of thinking about terms of office, which took place not only in doctrine, law, religion, but also in the understanding of people in power.

Mother of God, Banish Putin. Feminists Against Authoritarianism in Russia

The events that took place in Russia at the end of 2011 – the rigged parliamentary elections and the nomination of Vladimir Putin as presidential candidate, his return to the Kremlin after four years, caused numerous protests on a previously unknown scale. According to various estimates, tens of thousands of dissatisfied citizens took to the streets of Moscow. They were led by Alexei Navalny and Boris Nemtsov, who was later murdered in 2015. The public support of the authorities and the condemnation of the protesters by Patriarch Cyril – the head of the Russian Orthodox Church, was met with a reaction from a now outraged society. On February, 21 2012, the famous feminist group Pussy Riot, staged a performance in the building of the Council of Christ the Saviour in Moscow. The performance was to be a form of protest against the informal alliance of „the throne and the altar”. This informal alliance has been present in Russia for many years, it obliges both sides to mutual support, especially in times of crisis. The trial of the three members of the Pussy Riot group – Nadezhda Tolokonnikova, Ekaterina Samucevich and Maria Alokhina was strictly political, despite strict efforts of judges and prosecutors to change its character. Under the pretence of offending religious feelings, a political lynch was carried out against the three women. The real reason for such harsh actions, was disobedience against the head of the Russian state and standing in opposition to the authoritarian form of government. The phoney trial was treated as a warning to the system’s opponents, for them to think twice before undertaking any actions against the state authorities. Pussy Riot’s performance and its consequences have provoked many questions about the condition of the rule of law in Russia and the durability of Vladimir Putin’s regime. The article describes the earlier activities of Pussy Riot, background of the events preceding performance in the Cathedral of Christ the Savior, a trial and the world’s response to the verdict. The research area durability and stability of political system in Russia during the presidency of Vladimir Putin and what it guarantees. The main hypothesis is the assumption that any manifestation or insubordination to the existing order in Russia is treated as an affront, and every person undertaking such action must be severely punished and stigmatized. The research method used in the article is an analysis of written sources.

The aim of the article is to present the concept of legitimacy of power throughout history in philosophical, political, and legal thought. Particular attention is paid to confronting political and sociological views, which place emphasis on the social reception and acceptance of power, with the concepts of lawyers, for whom formal aspects are more important. The author also introduces the English-speaking reader to a different way of understanding the term ‘legitimacy of power’ among Polish researchers, which is a result not only of their original scientific concepts, but also of semantic differences between the term itself in Polish and English.

The People’s Courts of the nomadic population of tsarist Turkestan – an important element of the “local” authorities’ structure (based on archives, legal documents and other materials)

The article considers the status and the role of “native” judicial power in the system of common local self-government bodies among the nomadic population in the pre-revolutionary Central Asia.

EU member states: a new paradigm of sovereignty? An outline of the issue

Political and economic integration of countries taking place within the European Union leads to the modification of certain traditional features of the state’s sovereignty, such as, for example, exclusive judiciary competence within the state’s territory or independent financial, budget and fiscal policy. This calls for the analysis whether, and if so, to what extent, being the EU member state influences the country’s sovereignty. There are two contrasting views regarding this matter: some theoreticians claim that this integration limits or even eliminates the country’s sovereignty, while others argue that countries retain their sovereignty, and integration is the manifestation of sovereignty. The aim of the article is to reflect on these theories in the context of a new paradigm of EU member states’s sovereignty, which takes into account new relations between such agents as an individual, society, nation, or state.

Dysfunctionality of Election Protests in Poland in the Standard of Fair Elections

Fair elections are one of the foundations of electoral axiology in a democratic state ruled by law. Every citizen has the right to protest, and the justification of the citizen’s complaint is the public interest. An election protest is a legal measure to control the held General elections and its purpose is to protect the public interest in the electoral process. The standard of fair elections is not only a context for legal solutions strictly derived from the Constitution or the Electoral Code. The juridical architecture of electoral protests in Poland generally creates an effective mechanism to address obvious and flagrant violations of the law but remains dysfunctional from the perspective of the fair election standard. Nor does it provide an instrument to prevent a slide into electoral authoritarianism due to violations of the minimum criteria of democracy.

The power of national parliaments to make and interpret European Union rules. Functional analysis

The scientific aim of the article is to identify the principles relating to the power of national parliaments in the European Union system. The research problem is the analysis of the process of establishing and interpreting rules by national parliaments, examined using functional analysis. The research argument here is based on the theoretical perspective of neorealism and refers to the rules of competence influencing the further functioning of the European Union. In terms of research results, the article answers questions about the consequences of strengthening the competences of national parliaments in terms of setting and interpreting the principles of the European Union. The originality and relevance of the problem contained in the article is based on the empirical belief that the expanding power of national parliaments in the EU directly affects the quality and legitimacy of the decision-making process by the EU institutions.