Polska szkoła jest miejscem, w którym wciąż stosunkowo rzadko spotkać można uczniów o innym pochodzeniu kulturowym. Mimo podejmowania od kilku lat na gruncie edukacyjnym problematyki różnorodności kulturowej i edukacji międzykulturowej oraz specjalnych potrzeb edukacyjnych odnoszących się również do uczniów cudzoziemskich praktyka szkolna wydaje się wciąż ukierunkowana na potrzeby środowiska homogenicznego, z uczniem przeciętnym, niewyróżniającym się, a nade wszystko nieodróżniającym się od pozostałych. Obserwacja środowiska szkolnego pozwala dostrzec zróżnicowanie dzieci z wyraźnym podziałem na „lepszych i gorszych” oraz pomijanie ich kontekstu kulturowego, czego skutkiem jest marginalizacja tradycji i norm kulturowych środowiska ich pochodzenia.Artykuł jest próbą krytycznego spojrzenia na miejsce ucznia odmiennego kulturowo w polskiej szkole, dostosowywania rozwiązań programowych, organizacyjnych, dydaktycznych, wychowawczych i innych do jego potrzeb, jak również na relacje uczniów odmiennych kulturowo z nauczycielami w polskiej szkole.

Why do children like school? Friendly contemporary school – results of own research

In the discussion about the modern school, as an institution and a building, there are many social actors, often with different positions. More and more often, though still rarely, the students’ voice is allowed. Their perspective, as many studies show, can be extremely different from that of adults. The aim of my research was to recognize and understand the primary school students’ perspective in terms of their experience of the broadly understood school space and to describe the material and nonmaterial conditions of spaces in which children feel good and like to learn. I conducted my research in 2021 and 2022, shortly after the pandemic and the remote learning. I conducted the research in an interdisciplinary, qualitative approach among 12 students functioning in four different educational systems and environments: home education, private urban schools, public urban schools and public rural schools. The results of my research indicate that children need variety in the school space to feel comfortable and learn effectively. Respondents’ statements revealed several key factors important in places of learning: sense of security, free learning, completeness of the place, possibility to ask questions, consideration of home conditions and setting specific boundaries for the place of formal learning.